De Wet Bibob, voluit de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur, staat in de Haagse schijnwerpers. Deze wet vormt voor het kabinet een belangrijke pijler in de strijd tegen (georganiseerde) ondermijnende criminaliteit. Op de slotdag van 2019 signaleer ik daarom enkele recente ontwikkelingen.
Eerder besprak ik in dit tijdschrift een Bibob-uitspraak van 6 februari 2019, ECLI:NL:RVS:2019:350, «JM» 2019/45, waarin het college van gedeputeerde staten van Groningen de mist inging door aan een grotendeels vergunde inrichting een revisievergunning met beperkte geldigheidsduur te verlenen. Volgens de Afdeling was dat besluit in strijd met het evenredigheidsbeginsel uit artikel 3 lid 5 Wet Bibob. In de interessante tussenuitspraak van 3 juli 2019 gaat het mis voor het college van burgemeester en wethouders van Breda (‘het college’). Het college heeft geweigerd om de appellant een omgevingsvergunning te verlenen voor de realisatie van woningen en winkelruimten op een perceel in Breda. Op het moment van de aanvraag was niet de appellant, maar ‘belanghebbende’ eigenaar van de panden waarin de woningen en winkels zijn voorzien. Om die reden heeft het college deze belanghebbende aangemerkt als betrokkene in de zin van artikel 2.20 lid 1 Wabo.
Op grond van artikel 13b Opiumwet zijn burgemeesters bevoegd woningen of panden voor een bepaalde duur te laten sluiten als in deze woningen of panden drugs (nauwkeuriger: middelen genoemd in lijst I of II van de Opiumwet) worden verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig zijn. Deze sluitingsbevoegdheid is een vorm van bestuursdwang.
Verlening tijdelijke omgevingsvergunning is in strijd met evenredigheidsbeginsel uit Wet Bibob
De “kruimelgevallenregeling” of “kruimellijst” neergelegd in artikel 4 van bijlage II van het Besluit omgevingsrecht (“Bor”) is voer voor discussie en rechtspraak. In een recente uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (“de Afdeling”) van 20 februari 2019 staat de gebruikswijziging uit artikel 4 lid 9 van bijlage II Bor centraal.
Op 10 oktober 2018 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een interessante uitspraak gedaan over toepassing van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De kern van de zaak draait om de vraag of de openbaarmaking van een concept planMER, met daarin milieu-informatie, kan worden geweigerd.
Op 19 oktober 2018 heeft de voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (“de Afdeling”) aan advocaat-generaal Wattel een conclusie gevraagd over de rol van het vertrouwensbeginsel in het omgevingsrecht. Deze conclusie dient ter voorlichting van de Afdeling, maar bindt haar niet.
Recent heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (“de Afdeling”) een koerswijziging ingezet ten aanzien van dwangsominvordering.
Uitspraak ter illustratie van de samenhang tussen de omgevingsvergunning en de Wet Bibob, waarin het ‘betrokkene-begrip’ centraal staat.
Artikel 110 van de Grondwet eist dat de overheid bij de uitvoering van haar taak openbaarheid betracht. De Wet openbaarheid van bestuur (“Wob”) vormt een uitwerking van deze verplichting en verlangt dat bestuursorganen uitgaan van het algemeen belang van openbaarheid van informatie. Doel van de Wob is om burgers in de gelegenheid te stellen de bestuurlijke besluitvormingsprocessen in het heden en verleden te doorzien. Dit ten behoeve van controle op een goede en democratische bestuursvoering. Misbruik van de Wob komt echter regelmatig voor.
Op grond van artikel 13b van de Opiumwet ("Opw") is de burgemeester bevoegd om een woning voor een bepaalde duur te sluiten als in de woning drugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt, of als hier drugs aanwezig zijn met dit oogmerk. Deze sluitingsbevoegdheid is een vorm van bestuursdwang die tot doel heeft overtredingen van de Opw te beëindigen en te voorkomen.
Op grond van de Gemeentewet is de burgemeester bij ernstige overlast in een woning onder omstandigheden bevoegd om deze woning fysiek te laten sluiten ter handhaving van de openbare orde. Deze bevoegdheid geldt niet alleen voor woningen, maar ook voor lokalen die niet voor het publiek toegankelijk zijn (andere privacygevoelige ruimten, zoals schuren, garages of tuinen) en bijbehorende erven. Voor het gemak spreek ik hierna alleen over woningen.
