Begin december heeft de Europese Unie dan eindelijk een politiek akkoord bereikt over de AI Act. Deze wet zal grote veranderingen met zich brengen voor de toekomst van AI. De AI Act is echter onderdeel van een veel groter pakket aan AI-, data- en cyberwetgeving vanuit de EU. Veel van die wetten zijn minstens net zo interessant als de AI Act. Op welke moet u als bedrijf gaan letten? En op welke regels kunt u zich alvast voorbereiden?
Uit een recent arrest van het Hof van Justitie van de EU (‘HvJ EU’) volgt dat de inrichting door een dominante onderneming van een distributienetwerk strijdig kan zijn met het misbruikverbod. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als een dominante onderneming haar distributeurs instrueert om concurrentiebeperkende afspraken te maken met afnemers verder in de distributieketen. Een instructie van een dominante onderneming aan haar distributeurs om exclusiviteitsverplichtingen door te leggen naar detaillisten levert evenwel niet altijd een concurrentiebeperking op.
Het mededingingsrecht wordt regelmatig gebruikt als breekijzer om geschillen te beslechten. Zo ook in twee recente uitspraken van rechters in Nederland en Curaçao. De uitspraken illustreren dat het van belang is om een verweer tegen een creatief beroep op de mededingingsregels zorgvuldig te onderbouwen en stellingen van de wederpartij te betwisten.
De Autoriteit Consument en Markt (‘ACM’) heeft op haar website aandacht gevraagd voor verboden private elektriciteits- of gasnetten. In het bericht waarschuwt de ACM eigenaren van deze private netten voor handhaving van wetsovertredingen en langlopende herstelprocedures. Het beheer van een gas- of elektriciteitsnet is in beginsel voorbehouden aan netbeheerders. Enkel partijen met een ontheffing van de ACM mogen zelf het beheer van hun private elektriciteits- of gasnet uitvoeren.
De Wet Beveiliging Netwerk- en Informatiesystemen (Wbni), ofwel de Cybersecuritywet, bevat een nieuwe meldplicht en zorgplicht. Vitale aanbieders en digitaledienstverleners moeten beveiligingsmaatregelen treffen en cyberincidenten melden bij de toezichthouder.
Het wegnemen van concurrentie op de arbeidsmarkt in de zorgsector. Dat is het plan van Doekle Terpstra, aanjager van het Zorgpact, dat de afgelopen vier jaar getracht heeft samenwerking tussen zorg, onderwijs en lokaal bestuur te stimuleren. Toch is voorzichtigheid geboden. Ook op de arbeidsmarktafspraken tussen ondernemingen kunnen de concurrentie beperken en dus in strijd met het kartelverbod. Tijdens de kerstbijeenkomst van de Vereniging voor Mededingingsrecht van 13 december 2018 heeft Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de Autoriteit Consument & Markt (“ACM”), laten weten dat afspraken tussen ondernemingen over arbeidsvoorwaarden prioriteit krijgen. Mijn advies aan zorginstellingen: laat je niet teveel leiden door de oproep van Doekle Terpstra.
Bij verticale prijsafspraken verbindt de distributeur of franchisenemer zich ten opzichte van de leverancier (franchisegever) om bepaalde minimumprijzen te hanteren. Zulke overeenkomsten zijn in de regel nietig vanwege strijd met het kartelverbod, zoals blijkt uit recente rechtspraak en besluiten van de Commissie.
Op 22 december 2015 heeft ACM boetes opgelegd voor overtreding van het kartelverbod op het gebied van de opslag van vis in vrieshuizen. De rechtbank heeft deze boetes vernietigd. Volgens de rechtbank had ACM geen boete mogen opleggen, omdat de bevoegdheid daartoe was verjaard. Doordat ACM de vervaltermijn niet tijdig heeft gestuit heeft zij de mogelijkheid om een kartelboete op te leggen verspeeld.
Op 11 april heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) haar Signaal 2018 gepubliceerd. In het Signaal 2018 gaat de ACM uitvoerig in op de digitalisering van de economie, die kansen en risico’s meebrengt. Daarmee sluit de ACM aan op de actualiteit. Ondernemingen die gebruikmaken van data kunnen zich verheugen op verscherpt toezicht van de ACM.
