Minister Ollongren informeert periodiek de Eerste en Tweede Kamer over de meest recente ontwikkelingen rondom de implementatie van de Omgevingswet. De wet- en regelgeving is inhoudelijk afgerond en het ontwerp van het KB over de inwerkingtredingsdatum van de Omgevingswet is in behandeling bij de Eerste Kamer. Daarmee lijkt 1 januari 2022 nog steeds een haalbare datum.
In een kamerbrief van 26 februari jl. wordt de Roadmap Route 2022 gepresenteerd. In dit document wordt aangegeven welke activiteiten nodig zijn om te komen tot een succesvolle implementatie van de Omgevingswet op weg naar de beoogde datum van inwerkingtreding per 1 januari 2022.
Vorige week dinsdag 2 februari jl. werd Omgevingswet in de Tweede Kamer controversieel verklaard. Het voorstel om het Ontwerpbesluit tot vaststelling van de datum van inwerkingtreding van de Omgevingswet controversieel te verklaren was aangenomen. Het leek te gaan om een “foutje”, omdat het uitgerekend D66 was die (als partij van (demissionair) minister Ollongren voorstander was van een inwerkingtreding op 1 januari 2022) toch vóór het controversieel verklaren had gestemd.
Op 18 december 2020 is de 20ste tranche van het Besluit uitvoering Crisis- en herstelwet (BuChw) in werking getreden. Deze tranche voorziet in wijzigingen van en aanvullingen op het BuChw en in een wijziging van het Besluit milieueffectrapportage (Besluit mer). Met name de wijziging van het Besluit mer is het signaleren waard.
De val van het kabinet heeft tot gevolg dat onderwerpen (met name wetsvoorstellen) die politiek gevoelig liggen controversieel kunnen worden verklaard. Dat betekent dat deze onderwerpen niet op de agenda komen, totdat er een nieuw kabinet is aangetreden.
Het Europese Hof van Justitie lijkt de deur te hebben opengezet voor niet belanghebbenden om beroep aan te tekenen tegen besluiten waarbij milieubelangen spelen. Daarnaast heeft het Hof duidelijk uitgemaakt dat het beroepsrecht van belanghebbenden niet afhankelijk mag worden gesteld van de vraag of ook tijdig een zienswijze is ingediend op het ontwerpbesluit. Daarmee heeft deze uitspraak belangrijke gevolgen voor het huidige bestuursprocesrecht in Nederland.
De Eerste Kamer heeft woensdagavond 13 januari jl. het plenaire debat met minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de beoogde datum van inwerkingtreding geschorst. Ook de aangekondigde stemming daarover is aangehouden.
In eerdere Kamerbrieven heeft de minister al aangekondigd aan te koersen op een definitieve inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2020. Op 17 december 2020 is een ontwerp koninklijk besluit voorgehangen waarmee een volgende stap wordt gezet richting de besluitvorming over de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2022.
Een belangrijk onderdeel van de Omgevingswet is de invoeringswet- en -regelgeving. De Invoeringswet en het Invoeringsbesluit regelen de belangrijkste onderdelen van het overgangsrecht van de bestaande naar de nieuwe wetgeving. Ook vullen deze de Omgevingswet op een aantal onderdelen aan en zorgen deze ervoor dat bepaalde regelingen worden gewijzigd of ingetrokken. De Invoeringsregeling die daar onder hangt regelt op deze onderwerpen de op hetzelfde niveau hangende Omgevingsregeling en bevat een aantal specifieke thema’s. De Invoeringswet en het besluit zijn al gereed. Nu is ook de Invoeringsregeling klaar.
Minister Ollongren heeft de Tweede Kamer op 13 november geïnformeerd over de vorderingen omtrent de voorgenomen inwerkingtredingsdatum van 1 januari 2022 van de Omgevingswet. In de voortgangsbrief worden de volgende onderwerpen behandeld: wetgeving, de externe toetsing van het DSO-LV, implementatie, de Interbestuurlijke monitor van september en de interbestuurlijke afspraken over uitstel van de inwerkingtreding. Gemeenten en waterschappen krijgen extra tijd om de implementatie af te ronden.
Sinds de inwerkintreding van de Crisis- en herstelwet in 2010 wordt ook in het omgevingsrecht het relativiteitsvereiste toegepast. Sinds 2016 is ook aangenomen dat hierop een correctie mogelijk is. Door de jaren heen is in veel uitspraken het relativiteitsvereiste aan de orde gekomen. Tijd voor de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State om voor de rechtspraktijk eens een duidelijk overzicht te maken van het beschermingsbereik van uiteenlopende algemene en omgevingsrechtelijke normen.
Het Invoeringsbesluit hangt onder de Invoeringswet. Het besluit bevat, naast diverse aanvullingen en intrekking van bestaande besluiten zoals het Besluit ruimtelijke ordening, een nadere uitwerking van het overgangsrecht. De overgangsrechtelijke regelingen zijn van belang op het moment dat de Omgevingswet (Omgevingswet) in werking treedt. Bij het overgangsrecht hoort onder meer de bruidsschat. Dit is een set regels die betrekking heeft op onderwerpen die nu in het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling staan en die straks bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet in het omgevingsplan moeten worden geregeld. Verder vult het Invoeringsbesluit de 4 amvb's van de Omgevingswet aan; het Omgevingsbesluit (Ob), het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl), het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).
