Als een leverancier en winkelier afstemmen welke wederverkoopprijs de winkelier in rekening brengt, levert dat een concurrentiebeperking op die een overtreding van het kartelverbod kan opleveren (zogenaamde ‘verticale prijsbinding’). Op 17 oktober 2022 heeft de Autoriteit Consument & Markt (‘ACM’) de campagne “wie bepaalt de prijs” gestart die handvatten aan leveranciers en afnemers moet bieden om een overtreding in ieder geval te voorkomen.
Op 29 september 2022 heeft de Europese Commissie (‘Commissie’) richtsnoeren gepubliceerd over het kartelverbod en collectieve onderhandeling door zzp’ers. Het kartelverbod kan de mogelijkheden beperken van zzp’ers om gezamenlijk afspraken te maken over bijvoorbeeld tarieven en arbeidsduur. In de richtsnoeren verduidelijkt de Commissie wanneer bepaalde zzp'ers collectief kunnen onderhandelen over betere arbeidsvoorwaarden zonder de mededingingsregels van de EU te schenden en geeft zij aan in welke gevallen niet handhavend op te zullen treden.
Dat hangt vooralsnog af van het net… Recent heeft de rechtbank Rotterdam het oordeel van de Autoriteit Consument & Markt (‘ACM’) bevestigd dat drinkwaterbedrijven geen ondernemingen zijn de zin van de Mededingingswet (‘Mw’). Het misbruikverbod (artikel 24 Mw) en het kartelverbod (artikel 6 Mw) zijn niet op hen van toepassing. De ACM beschouwt beheerders van regionale elektriciteitsnetten (in zeer voorzichtig geformuleerde bewoordingen) momenteel mogelijk als ondernemingen waarop deze verboden van toepassing zijn.
De voorzieningenrechter van de Rechtbank Noord-Holland heeft op 4 augustus 2022 een uitspraak gedaan waarin de vraag centraal staat of een gemeente onrechtmatig handelt door zonder openbare selectieprocedure de huurovereenkomsten te verlengen. Op basis van het Didam-arrest is een openbare selectieprocedure immers het uitgangspunt. De voorzieningenrechter oordeelt dat de gemeente de zittende huurders als de enige serieuze gegadigden mocht beschouwen en daarom van dat uitgangspunt mocht afwijken. Helaas laat de voorzieningenrechter de kans liggen om toe te lichten of het Didam-arrest op huurovereenkomsten van toepassing is.
Op 1 juni 2022 is de nieuwe groepsvrijstellingverordening voor verticale overeenkomsten (met bijbehorende richtsnoeren) van de Europese Commissie in werking getreden. De groepsvrijstellingsverordening zondert bepaalde (distributie)overeenkomsten tussen ondernemingen in verschillende schakels van de keten uit van het Nederlandse en Europese kartelverbod, mits hun gezamenlijk marktaandeel kleiner is dan 30% en de overeenkomst geen hardcore beperking bevat.
Op 13 juli 2022 heeft het Gerecht van de EU een belangrijke uitspraak gedaan over staatssteun bij grondtransacties. De Europese Commissie heeft naar het oordeel van het Gerecht niet aannemelijk gemaakt dat de uitgifte van grond in erfpacht tegen niet-marktconforme voorwaarden had plaatsgevonden. Het Gerecht van de EU geeft in zijn uitspraak onder meer bruikbare handvatten om de marktwaarde van de bij een transactie betrokken grond vast te stellen, althans voldoende aannemelijk te maken. Daarmee is de uitspraak ook van belang voor de Nederlandse vastgoedpraktijk.
Op 21 juni 2022 heeft de directeur van de Autoriteit Consument en Markt, Martijn Snoep, een toespraak gegeven op het mededingingscongres ‘New Frontiers of Antitrust’ in Parijs. Uit de toespraak maken wij op dat de ACM afspraken over de inkoop van arbeid als ernstige beperking/bedreiging van de concurrentie aanmerkt. Zij lijkt voornemens de handhavingsactiviteit op het terrein van de arbeidsmarkt te vergroten.
Op 15 juni 2022 heeft het Gerecht van de EU het boetebesluit van de Commissie tegen Qualcomm in zijn geheel vernietigd. Volgens het Gerecht heeft de Commissie een aantal procedurele fouten gemaakt en bovendien onterecht geconcludeerd dat Qualcomm misbruik zou hebben gemaakt van zijn economische machtspositie.
Connexxion heeft via het Europese Hof van Justitie en tot en met de Hoge Raad geprocedeerd over een aanbestedingsfout van het ministerie van VWS. Uiteindelijk met succes. Voor de jarenlange inspanningen wordt zij vooralsnog echter niet beloond: naar het oordeel van de rechtbank Den Haag is Connexxion er niet in geslaagd aan te tonen dat zij door die fout ook daadwerkelijk schade heeft geleden. De zaak toont maar weer eens aan dat het gelijk van de teleurgestelde inschrijver niet zonder meer tot schadevergoeding leidt.
Valorisatie is vaak niet mogelijk zonder de inzet van zowel publieke als private middelen. Als bij valorisatie (ook) ondernemingen betrokken zijn, is het raadzaam dat de valoriserende partijen rekening houden met het staatssteunverbod en de uitzonderingen daarop.
Een forse overschrijding van verrekenbare hoeveelheden die wegens een fout in het bestek reeds ten tijde van de aanbesteding bekend had moeten zijn, leidt tot een aanpassing van de verrekenprijs naar een markconforme prijs ten tijde van inschrijving.
In een recent arrest heeft het Hof van Justitie geoordeeld over de geldigheid van de regels voor inzameling van elektronisch afval. Naast de bevestiging dat die inzamelplicht ook geldt voor zonnepanelen, verklaart het Hof de WEEE-richtlijn ongeldig voor producten die tussen 2005-2012 in de handel zijn gebracht. Voor die producten rust de inzamelplicht niet per definitie op de producent, maar kan dit ook een verplichting voor de gebruiker zijn.
