Bestuursorganen en derde-belanghebbenden opgelet: vanaf heden zijn de mogelijkheden voor belanghebbenden om bij een te late indiening van een bezwaar- of beroepschrift een beroep te doen op de verschoonbaarheid van de termijnoverschrijding, aanzienlijk verruimd. Dat volgt uit een uitspraak van 30 januari van het College van Beroep voor bedrijfsleven (CBb).
Op 10 mei 2023 deed de Afdeling een interessante uitspraak over de aanvraagtermijn die bestuursorganen moeten hanteren bij de verdeling van schaarse vergunningen en de toetsing van algemeen verbindende voorschriften aan het motiveringsbeginsel.
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft in een uitspraak van 12 april 2023 geoordeeld dat appellant geen belanghebbende is bij het besluit tot vaststellen van het bestemmingsplan “De Holtkamp”. Appellant heeft namelijk geen grondpositie in of in de omgeving van het plangebied, omdat de uitgifteprocedure van de gemeente Zevenaar die had kunnen leiden tot vestiging van een voorkeursrecht op te verkopen kavels in de nabijheid van het plangebied is stopgezet.
Het komt met enige regelmaat voor dat een initiatiefnemer een bouwplan wenst te wijzigen nadat de omgevingsvergunningsaanvraag is gedaan, nadat de omgevingsvergunning is verleend of nadat de omgevingsvergunning onherroepelijk is geworden. Wanneer kunnen wijzigingen nog worden meegenomen als onderdeel van het ingediende of reeds vergunde bouwplan en wanneer is een geheel nieuwe omgevingsvergunning nodig?
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft haar vaste jurisprudentielijn met betrekking tot het relativiteitsvereiste genuanceerd. Voortaan komt zelfstandige betekenis toe aan het beschermingsbereik van het beroep op procedurele normen of formele beginselen van behoorlijk bestuur die betrekking hebben op de zienswijzenfase. Het beschermingsbereik van de onderliggende materiële norm is daarvoor niet langer bepalend. Het gevolg daarvan is dat in omgevingsrechtelijke zaken het relativiteitsvereiste niet langer zal worden tegengeworpen aan (niet-)belanghebbenden als die een beroep doen op het recht van inspraak.
De raad van de gemeente Staphorst heeft in 2020 geweigerd een bestemmingsplan vast te stellen. Aan de weigering lagen een gebrek aan maatschappelijk draagvlak, een afwijkende stedenbouwkundige opzet en onvoldoende parkeergelegenheid ten grondslag. De Afdeling heeft de raad om een tussenuitspraak van 28 december 2022 opgedragen gebreken in het besluit te herstellen.
Veel gemeenten hebben in hun beleid de uitgangspunten en criteria beschreven die zij hanteren voor de locatiekeuze voor grondgebonden zonneparken. Aan de hand daarvan kan beoordeeld worden of een zonnepark op die locatie ruimtelijk aanvaardbaar is. Een variant daarop is dat zonneparken in het gemeentelijk beleid uitdrukkelijk worden toegestaan of juist worden uitgesloten op bepaalde locaties. Zo ook in de gemeente Schagen.
Na twee eerdere conclusies over de toetsing van besluiten in algemene zin en de toetsing van lagere wetgeving, zijn op 18 mei 2022 de laatste twee uit een serie van vier conclusies over het bestuursrechtelijke evenredigheidsbeginsel gepubliceerd. In deze conclusies bespreken staatsraden A-G Snijders en Widdershoven de toetsing van wetgeving in formele zin en beleidsregels aan het evenredigheidsbeginsel.
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 22 februari 2022 tweemaal een conclusie gevraagd aan respectievelijk A-G Widdershoven en Snijders over de vraag of en zo ja, welke mogelijkheden de bestuursrechter heeft om beleidsregels en wetten in formele zin te toetsen aan het evenredigheidsbeginsel.
Op 9 februari 2022 heeft de Afdeling gebroken met haar bestendige lijn van toepassing van de grondentrechter. Zij zal deze grondentrechter niet meer hanteren, behalve in zaken binnen het omgevingsrecht vanwege het bijzondere karakter daarvan.
Nadat de staatsraden A-G Wattel en Widdershoven vorig jaar een conclusie hebben genomen over de rechterlijke toetsing bij bestuurlijke maatregelen en de rol die het evenredigheidsbeginsel daarbij moet spelen, spreekt nu ook de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (‘ABRvS’) zich uit over de evenredigheidstoets in het bestuursrecht.
Een bestemmingsplan kan ten opzichte van het ontwerp dat ter inzage is gelegd gewijzigd worden vastgesteld door de raad. Ook kan zich de situatie voordoen dat nádat het bestemmingsplan is vastgesteld, hangende de beroepsprocedure de raad een nieuw besluit tot wijziging van het plan neemt (ook wel: herstelbesluit). In beginsel dient de raad bij het doorvoeren van deze wijzigingen de bestemmingsplanprocedure opnieuw te doorlopen. Daarop zijn echter enkele uitzonderingen mogelijk.
