De vakgroep Integriteit plaatst elke maand een overzicht van de jurisprudentie op het gebied van integriteit op de werkvloer, in de breedste zin van het woord. Deze bijdrage bevat de jurisprudentie die in de maand augustus 2023 op www.rechtspraak.nl is gepubliceerd in het rechtsgebied ‘Arbeidsrecht’.
Samen met mijn sectiegenoot Anuschka van Zanten schreef ik deze blog over de bewijslast van een werkgever in een ontslagprocedure bij grensoverschrijdend gedrag. Is het ter ore komen van grensoverschrijdend gedrag - vergezeld van schriftelijke verklaringen hierover - voldoende voor het beëindigen van een dienstverband?
Waar mensen samenkomen, worden relaties aangegaan. De werkvloer is daar geen uitzondering op. Een stiekeme crush uitmondend in flirterig gedrag, een publiek geheime affaire met de stagiaire of een open relatie met de baas. Prachtig natuurlijk, wanneer de liefde wordt gezocht en gevonden, maar niet altijd even wenselijk voor werkgevers. Wellicht komt de werkverhouding er door onder druk te staan, zijn collega’s wel even klaar met dat geflikflooi in de kantoortuin, leidt een en ander tot contraproductiviteit, of worden er ‘verblind door liefde’ beslissingen genomen die de belangen van de organisatie ernstig kunnen schaden. Alle reden voor organisaties om hier op toe te willen zien en intern beleid te voeren over het aangaan en melden van affectieve relaties op de werkvloer.
Recent zijn Kamervragen gesteld over gelden die door onder meer bedrijven uit de medische industrie (direct of indirect) betaald worden aan medisch specialisten. Betalingen door fabrikanten van medische hulpmiddelen aan medisch specialisten zijn niet ongebruikelijk. In deze blogreeks gaan wij nader in op de voorwaarden die gelden voor dergelijke betalingen binnen de zorg.
Recent zijn kamervragen gesteld over gelden die door onder meer bedrijven uit de medische industrie (direct of indirect) betaald worden aan medisch specialisten. Betalingen door fabrikanten van medische hulpmiddelen aan medisch specialisten zijn niet ongebruikelijk. In deze blogreeks gaan wij nader in op de voorwaarden die gelden voor dergelijke betalingen binnen de zorg.
“Seksueel getinte opmerkingen of het ongewenst betasten van collega’s? Je bent ontslagen!” Een te begrijpen reactie van werkgevers die meldingen ontvangen van seksuele intimidatie, werkgevers voelen vaak de urgentie om direct in actie te komen. Absoluut, concrete signalen van ernstig grensoverschrijdend gedrag nopen zonder uitzondering tot adequaat optreden van werkgevers. Mogelijk zelfs tot het opleggen van disciplinaire maatregelen, waarbij een ontslag op staande voet niet is uitgesloten.
Onze specialisten Charlotte Perquin-Deelen en Eva Traag publiceerden recent een artikel in Tijdschrift Arbeidsrecht waarin zij uiteenzetten de verplichtingen voor vennootschappen en werkgevers om diversiteit & inclusie te bevorderen.
In de vorige blogs uit deze reeks ‘integriteit op de werkvloer’ is uitgebreid stilgestaan bij het belang van preventief integriteitsbeleid en wat werkgevers zoal kunnen doen ter voorkoming van ongewenst gedrag. Althans, zo veel mogelijk. Want vroeg of laat zal vrijwel iedere werkgever er mee te maken krijgen. Situaties waarin een werknemer het minder nauw neemt met de gedragsregels. Wat nu wanneer collega’s of anderen hiervan het slachtoffer worden? En wellicht nog belangrijker: hoe zorg je ervoor dat zij zich durven uit te spreken en weten waar zij met hun verhaal terecht kunnen?
Een bedrijfscultuur die niet in lijn is met de binnen de organisatie geldende gedragsregels, staat gegarandeerd in de weg aan effectief en preventief integriteitsbeleid. Maar waarom is de bedrijfscultuur nog relevant wanneer er duidelijke regels zijn gesteld aan het personeel? En waarom is arbeidsrechtelijk gezien consequent handhaven in lijn met het beleid en de gedragsregels zo belangrijk?
In de voorgaande blogs is vanuit verschillende (arbeidsrechtelijke) invalshoeken stilgestaan bij het belang van een geïntegreerd integriteitsbeleid en de gedragscode als onmisbaar onderdeel daarvan. Werkgevers die beschikken over kenbare en op schrift gestelde gedragsregels hebben een betere uitgangspositie bij het omgaan met risico’s rond niet-integer handelen van personeel. Dit roept de vraag op hoe werkgevers kunnen zorgen voor een succesvolle implementatie van de gedragscode binnen de organisatie. En minstens even belangrijk: hoe houd je de inhoud van de gedragscode “levend”?
Dat organisaties er goed aan doen voldoende aandacht te besteden aan integriteit op de werkvloer is helder, zoals ook besproken in de eerste blog van deze reeks ('het belang van integriteitsbeleid'). Het klinkt natuurlijk mooi, ‘het verinnerlijken van integer gedrag in de bedrijfscultuur’, maar hoe wordt dat bereikt? Een belangrijke eerste stap is te zorgen voor heldere kaders. Hoe verwacht ik als werkgever dat mijn personeel zich gedraagt? Zowel intern ten opzichte van elkaar, alsook extern in verhouding tot bijvoorbeeld klanten, cliënten, leveranciers, andere derden en sociale media.
De afgelopen maanden een veelgehoord advies: ‘werkgevers doen er verstandig aan alert te zijn op signalen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag binnen de eigen organisatie’. Absoluut. De #metoo is met recht weer actueel, waarbij je de vraag kunt stellen of dit thema geen permanente plaats moeten krijgen op de HR-agenda van iedere organisatie. De vraag stellen, is hem beantwoorden: zonder twijfel moeten werkgevers met regelmaat voldoende aandacht besteden aan het voorkomen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag onder werknemers. Niet pas zodra zich een incident voordoet, maar aan de voorkant, beleidsmatig, transparant en binnen alle lagen van de organisatie. Daarmee is ongewenst gedrag van werknemers niet volledig te voorkomen, maar met de juiste tools en procedures wel te reduceren en beheersbaar te houden.
