Op 8 april is het wetsvoorstel ‘Tijdelijke wet COVID-19 Justitie en Veiligheid’ ingediend bij de Tweede Kamer. In dit blog bespreken wij de relevante aspecten voor de algemene vergaderingen van rechtspersonen. De tijdelijke wet is in werking getreden op 24 april 2020.
In het geval een rechtspersoon wordt veroordeeld tot betaling en niet aan die betalingsverplichting voldoet, kan de (indirect) bestuurder daarvoor onder bepaalde omstandigheden met succes aansprakelijk worden gehouden.
Drie recente arresten van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden gaan over het (bewijs)vermoeden van onbehoorlijke taakvervulling en het ontzenuwen daarvan door de bestuurder. Ook al wordt onweerlegbaar vermoed dat de bestuurder zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld, is hij daarvoor niet per se aansprakelijk.
De invoering van het wetsvoorstel bestuur en toezicht rechtspersonen lijkt weer in zicht nu er begin november 2018 een eerste nota van wijziging is verschenen, gevolgd door een tweede nota van wijziging op 14 februari 2019. Doel van het wetsvoorstel is het verbeteren van de kwaliteit van bestuur en toezicht bij verenigingen, coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen en stichtingen. Hieronder licht ik een aantal wijzigingen ten opzichte van het oorspronkelijke wetsvoorstel toe.
Bestuurders en penningmeesters van stichtingen huldigen wel eens het standpunt dat de stichting die zij vertegenwoordigen niet belastingplichtig is voor de heffing van vennootschapsbelasting (winstbelasting).
Door ondanks het ontbreken van financiering toch te besluiten om met de school van start te gaan en de daarvoor noodzakelijke financiële verplichtingen aan te gaan, heeft het bestuur naar het oordeel van het hof een onverantwoord groot risico genomen dat de stichting deze financiële verplichtingen niet zou kunnen nakomen. Het hof oordeelt dat sprake was van onbehoorlijk bestuur waarvan de bestuurders en de feitelijk beleidsbepaler een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt. Zodoende zijn zij aansprakelijk voor de schade die de stichting daardoor heeft geleden.
Met de invoering van de Wet civielrechtelijk bestuursverbod is per 1 juli 2016 de mogelijkheid gecreëerd om (voormalig) bestuurders van verenigingen, coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, N.V.'s, B.V.'s en stichtingen een bestuursverbod op te leggen voor de maximale duur van vijf jaar. Op 20 september 2018 zijn de eerste twee verboden ingeschreven in het door de Kamer van Koophandel (KvK) bijgehouden register.
In dit artikel staat de werking van het bestuursverbod in de praktijk centraal. De effectiviteit van dit veelbelovende instrument in de strijd tegen frauduleuze bestuurders is door de huidige wettelijke uitwerking vrij beperkt.
