Art. 2:248 lid 2 BW: Hoge Raad licht toe: De Hoge Raad wees in juli 2021 een arrest waaruit volgt dat de gedragingen van een oud-bestuurder van een failliete vennootschap, die op zichzelf gezien geen onbehoorlijk bestuur opleverden, kunnen worden gebruikt ter ontzenuwing van het bewijsvermoeden uit art. 2:248 lid 2 BW.
In een arrest van het Gerechtshof Amsterdam van 23 juni 2020 wordt geoordeeld over de verhouding tussen door de Ondernemingskamer vastgesteld wanbeleid en bestuurdersaansprakelijkheid. Het oordeel van de Ondernemingskamer dat sprake is geweest van wanbeleid brengt niet zonder meer mee dat het bestuur aansprakelijk is of dat dit voorshands moet worden aangenomen. Het oordeel van de Ondernemingskamer dient bij de aansprakelijkheidsprocedure in aanmerking te worden genomen en kan bewijsrechtelijke betekenis hebben.
De partij die door dreiging met executie van een uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis de wederpartij heeft gedwongen tot nakoming van dat vonnis voordat dit in kracht van gewijsde is gegaan, handelt in beginsel onrechtmatig en is schadeplichtig wanneer het vonnis in hoger beroep wordt vernietigd. Als sprake is van frustratie van verhaal, dan kan de bestuurder aansprakelijk zijn. Dit wordt bevestigd in een recent arrest van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.
Ook al nam de bestuurder in hoger beroep geen memorie van antwoord, zijn stellingen uit eerste aanleg hadden toch betrokken moeten worden bij de beoordeling of sprake was van bestuurdersaansprakelijkheid. Door dit niet te doen, miskent het hof de devolutieve werking van het hoger beroep, zo volgt uit een recent arrest van de Hoge Raad.
Uit een recente uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland volgt dat het uitkeren van een managementvergoeding, terwijl de onderneming in financieel zwaar weer verkeert, niet per definitie tot aansprakelijkheid van een bestuurder/feitelijk beleidsbepaler leidt.
Hoe ver strekt een door een algemene vergadering van aandeelhouders verleende decharge aan een bestuurder en op welke juridische aansprakelijkheidsgrondslagen ziet deze decharge? In zijn arrest van 22 oktober 2019 (ECLI:NL:GHAMS:2019:3820) beantwoordt het Hof Amsterdam deze vragen.
Een bestuurder van een stichting derdengelden advocatuur heeft een controleplicht ter voorkoming van ongeoorloofde betalingen. Indien hem een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt, kan hij persoonlijk aansprakelijk zijn. In de zaak die resulteerde in een recent arrest van het hof Amsterdam, leidde de afwezigheid van controle niet tot bestuurdersaansprakelijkheid.
Door ondanks het ontbreken van financiering toch te besluiten om met de school van start te gaan en de daarvoor noodzakelijke financiële verplichtingen aan te gaan, heeft het bestuur naar het oordeel van het hof een onverantwoord groot risico genomen dat de stichting deze financiële verplichtingen niet zou kunnen nakomen. Het hof oordeelt dat sprake was van onbehoorlijk bestuur waarvan de bestuurders en de feitelijk beleidsbepaler een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt. Zodoende zijn zij aansprakelijk voor de schade die de stichting daardoor heeft geleden.
De Hoge Raad wees onlangs een belangrijk arrest waarin de vraag centraal staat of de bestuurder van een failliet verklaarde vennootschap zijn taak kennelijk onbehoorlijk heeft vervuld en aansprakelijk is jegens de boedel wegens het doen van aangifte tot faillietverklaring van de vennootschap. Bestuurders van een vennootschap in zwaar weer moeten goed opletten dat zij tijdig, onder de juiste omstandigheden en met inachtneming van de voorgeschreven regels, een faillissementsaanvraag doen. Gaat dit mis, dan ligt bestuurdersaansprakelijkheid op de loer. In dit artikel worden de rechtsregels voor eventuele bestuurdersaansprakelijkheid op een rij gezet.
Dat de bestuurder van een (volkstuin)vereniging onwetend is van onjuist bestuurshandelen, doet aan haar verantwoordelijkheid ter zake niet af. Zodoende kan zij voor de schadelijke gevolgen daarvan in privé worden aangesproken, ook al is haar functie onbezoldigd en op vrijwillige basis.
Uit een recent arrest van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden blijkt dat de drempel voor bestuurdersaansprakelijkheid nog altijd hoog is: “Het bestaan van een negatief eigen vermogen en het lijden van verlies wil nog niet zeggen dat het punt bereikt is waarop het onverantwoord is de onderneming te continueren en nog verdere verbintenissen met derden aan te gaan.”
De Hoge Raad heeft in een belangrijk arrest bepaald dat het beginsel van collectieve aansprakelijkheid en de invloed van taakverdelingen in dat verband, zoals toegepast in het kader van interne bestuurdersaansprakelijkheid ex art. 2:9 BW, niet gelden bij externe bestuurdersaansprakelijkheid ex art. 6:162 BW. De Hoge Raad houdt aldus vast aan de hogere lat voor aansprakelijkheid van een bestuurder. Dit betekent dat een bestuurder niet automatisch aansprakelijk is bij onbehoorlijke taakvervulling door een andere bestuurder.
