Op 9 februari 2022 heeft de Afdeling gebroken met haar bestendige lijn van toepassing van de grondentrechter. Zij zal deze grondentrechter niet meer hanteren, behalve in zaken binnen het omgevingsrecht vanwege het bijzondere karakter daarvan.
In de uitspraak van 21 januari 2022 geeft de rechtbank Oost-Brabant een beoordelingskader voor intern salderen. Dit beoordelingskader is mede gebaseerd op de uitspraak van 8 december 2021 over de Amercentrale en relevant voor onderdelen of activiteiten die zijn vergund in een vergunning die is verleend onder verwijzing naar de passende beoordeling van het PAS.
In de periode 2015 tot en met 2019 was op grond van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) geen vergunning nodig voor activiteiten met een geringe stikstofuitstoot. In plaats daarvan konden bedrijven volstaan met een PAS-melding volstaan. De Coöperatie Mobilisation for the Environment (MOB) heeft bij de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een verzoek ingediend om alle PAS-meldingen openbaar te maken. De minister heeft vervolgens circa 3.500 meldingen openbaar gemaakt met de coördinatiepunten van de emissiebronnen. De locatiegegevens zijn niet verstrekt. Dit moet nu alsnog gebeuren.
De Regeling natuurbescherming is op 10 januari 2022 gewijzigd. Deze wijziging ziet op i) de actualisatie van de AERIUS Calculator, ii) de legalisering van PAS-meldingen en iii) de realisatie van een tijdelijke reservering van stikstofruimte voor woningbouwclusters. De wijziging is op 13 januari 2022 in werking getreden.
In een uitspraak van 1 december 2021 heeft de Afdeling geoordeeld over het bestemmingsplan ‘Markdal’. Voor een voorziene woning was niet aan de richtafstand voldaan ten aanzien van de milieuaspecten geluid en geur. Bovendien was lichthinder geheel niet bij de ruimtelijke afweging betrokken. De raad heeft onvoldoende gemotiveerd dat sprake was van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat ter plaatse. Ook is niet uitgesloten dat een naastgelegen bedrijf in haar bedrijfsvoering kan worden beperkt. De Afdeling ziet dan ook aanleiding om het bestemmingsplan gedeeltelijk te vernietigen.
Op 25 juni 2020 concludeerde het Hof van Justitie in de Europese Unie (EU-hof) in de zaak Nevele dat voor de Vlaamse algemene milieuregels voor windturbines een plan-milieueffectrapportage (plan-mer) had moeten worden opgevoerd op grond van de Strategische Milieubeoordeling richtlijn (SMB-richtlijn). Het feit dat er geen plan-mer uitgevoerd is, is in strijd met de Europese regels en dient aangepast te worden. Naar aanleiding van dit Europese arrest, oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) dat de algemene milieuregels voor windturbineparken zoals opgenomen in het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet toepasbaar zijn. Net zoals in België, is ook in Nederland onterecht geen plan-mer uitgevoerd bij totstandkoming van de regels.
In een uitspraak van 8 december 2021 heeft de rechtbank Oost-Brabant geoordeeld dat niet zonder meer intern gesaldeerd mag worden met alle ‘stikstofrechten’ uit een geldende natuurvergunning, als die rechten de facto niet meer worden gebruikt en de jure niet meer kunnen worden gebruikt. Daarmee wordt – als het aan de rechtbank ligt – een nieuwe barrière opgeworpen tegen intern salderen.
De Afdeling heeft op 24 november 2021 een uitspraak gedaan over het ‘Omgevingsplan Binckhorst’. Daarbij heeft de Afdeling geoordeeld over de gehanteerde plansystematiek, waarbij grote delen van het plangebied worden aangewezen als ‘transformatiegebied’, waarbinnen onderscheid wordt gemaakt tussen reeds bestaande activiteiten, nieuwe activiteiten of het veranderen van bestaande activiteiten. Een dergelijke planregeling is volgens de Afdeling niet in strijd met de rechtszekerheid. De uitwerking van de planregeling is op onderdelen wel in strijd met het zorgvuldigheids- en het rechtszekerheidsbeginsel. Deze uitspraak is interessant met het oog op de verwachte inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 juli 2022.
Op 24 november 2021 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) in een uitvoerige uitspraak over het project "Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat" (ECLI:NL:RVS:2021:2627) nader uiteengezet aan welke voorwaarden externe saldering moet voldoen.
Uit een uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 15 september 2021 (ECLI:NL:RVS:2021:2085) blijkt eens te meer dat initiatiefnemers en bestuursorganen goed moeten opletten als bij de verlening van een natuurvergunning gebruikt wordt gemaakt van extern salderen.
De Afdeling heeft op 4 augustus 2021 uitspraak gedaan over het bestemmingsplan ‘Dennenheuvel 2020’. Daarin heeft zij geoordeeld dat niet in de planregels hoeft te worden opgenomen dat de nieuwbouw aardgasvrij wordt gerealiseerd en dat er geen aanleiding is voor het oordeel dat de gevolgen voor het nabijgelegen Natura 2000-gebied Kennemerland-Zuid zouden zijn onderschat door het gebruik van de AERIUS Calculator in het stikstofonderzoek.
De regering dient voor de algemene normen voor geluid, slagschaduw en veiligheid die gelden voor de bouw en het gebruik van windturbines een milieubeoordeling te maken. Zolang de regering deze beoordeling nog niet heeft gemaakt, mogen deze normen uit het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet worden gebruikt. Dit blijkt uit de tussenuitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) van 30 juni 2021.
