De opzegging van een (distributie)overeenkomst door de andere partij kan vervelende consequenties hebben voor uw onderneming. Onder omstandigheden kan een opzegging niet rechtsgeldig zijn. In een uitspraak van 29 maart 2023 van de rechtbank Limburg beroept een van de partijen zich op de ongeldige opzegging van een distributieovereenkomst en onderbouwt die stelling met behulp van het mededingingsrecht.
Uit een recent arrest van het Hof van Justitie van de EU (‘HvJ EU’) volgt dat de inrichting door een dominante onderneming van een distributienetwerk strijdig kan zijn met het misbruikverbod. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als een dominante onderneming haar distributeurs instrueert om concurrentiebeperkende afspraken te maken met afnemers verder in de distributieketen. Een instructie van een dominante onderneming aan haar distributeurs om exclusiviteitsverplichtingen door te leggen naar detaillisten levert evenwel niet altijd een concurrentiebeperking op.
Op 10 november 2021 heeft het Gerecht van de Europese Unie (‘Gerecht’) uitspraak gedaan in de zaak Google Shopping. Kern van het geschil was de vraag of de Europese Commissie in 2017 terecht een boete van EUR 2.42 miljard aan Google en moederbedrijf Alphabet heeft opgelegd.
Het mededingingsrecht wordt regelmatig gebruikt als breekijzer om geschillen te beslechten. Zo ook in twee recente uitspraken van rechters in Nederland en Curaçao. De uitspraken illustreren dat het van belang is om een verweer tegen een creatief beroep op de mededingingsregels zorgvuldig te onderbouwen en stellingen van de wederpartij te betwisten.
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft op 31 januari 2020 haar definitieve focus voor 2020 bekendgemaakt. Dat betekent dat haar (handhavings)prioriteiten in hoofdzaak de digitale economie en de energietransitie zijn. Vooral grote technologiebedrijven en agressieve energieleveranciers staan in de bijzondere belangstelling van ACM (en haar Europese equivalenten). De zorgsector is terug van weggeweest. Met haar agenda prioriteert de ACM vergelijkbare onderwerpen als haar (Europese) equivalenten en probeert zij - na consultaties - aan te sluiten bij behoefte van markt en maatschappij.
De Autoriteit Consument & Markt heeft (“ACM”) invallen gedaan bij fabrikanten en (web)winkels van consumentengoederen vanwege een verdenking van verticale prijsafspraken. Tot voorkort gaf de ACM geen prioriteit aan de handhaving van het verbod op concurrentiebeperkende verticale prijsafspraken.
Het wegnemen van concurrentie op de arbeidsmarkt in de zorgsector. Dat is het plan van Doekle Terpstra, aanjager van het Zorgpact, dat de afgelopen vier jaar getracht heeft samenwerking tussen zorg, onderwijs en lokaal bestuur te stimuleren. Toch is voorzichtigheid geboden. Ook op de arbeidsmarktafspraken tussen ondernemingen kunnen de concurrentie beperken en dus in strijd met het kartelverbod. Tijdens de kerstbijeenkomst van de Vereniging voor Mededingingsrecht van 13 december 2018 heeft Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de Autoriteit Consument & Markt (“ACM”), laten weten dat afspraken tussen ondernemingen over arbeidsvoorwaarden prioriteit krijgen. Mijn advies aan zorginstellingen: laat je niet teveel leiden door de oproep van Doekle Terpstra.
Bij verticale prijsafspraken verbindt de distributeur of franchisenemer zich ten opzichte van de leverancier (franchisegever) om bepaalde minimumprijzen te hanteren. Zulke overeenkomsten zijn in de regel nietig vanwege strijd met het kartelverbod, zoals blijkt uit recente rechtspraak en besluiten van de Commissie.
Voorgenomen fusies of overnames (gezamenlijk: “concentraties”) mogen niet tot uitvoering worden gebracht, zolang deze (i) niet zijn aangemeld bij de Europese Commissie of nationale mededingingsautoriteiten (zoals de ACM) en (ii) zijn goedgekeurd (de zogenaamde “standstillverplichting”). In Nederland moeten zorgaanbieders hun voorgenomen concentratie ook met inachtneming van de standstillverplichting bij de NZa melden. Overtreding van de standstill-verplichting (een zogenaamde valse start, of gun jumping) leidt tot een boete van de bevoegde (mededingings)autoriteiten. In een recente uitspraak heeft het hof verduidelijkt welke voorbereidingshandelingen op een concentratie buiten de reikwijdte van de standstillverplichting vallen (en dus voor goedkeuring al zijn toegestaan).
Op 22 december 2015 heeft ACM boetes opgelegd voor overtreding van het kartelverbod op het gebied van de opslag van vis in vrieshuizen. De rechtbank heeft deze boetes vernietigd. Volgens de rechtbank had ACM geen boete mogen opleggen, omdat de bevoegdheid daartoe was verjaard. Doordat ACM de vervaltermijn niet tijdig heeft gestuit heeft zij de mogelijkheid om een kartelboete op te leggen verspeeld.
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft op 8 mei 2018 twee uitspraken gedaan over boetes van de Autoriteit Consument Markt (ACM) aan een rechtspersoon en twee natuurlijk personen (feitelijk leidinggevenden) voor hun deelname aan het Zuid-Limburgse aanbestedingskartel. Het CBb heeft de ACM teruggefloten bij de oplegging van een boete aan de rechtspersoon; de boetes van de feitelijk leidinggevenden zijn door het CBb in stand gehouden.
Op 11 april heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) haar Signaal 2018 gepubliceerd. In het Signaal 2018 gaat de ACM uitvoerig in op de digitalisering van de economie, die kansen en risico’s meebrengt. Daarmee sluit de ACM aan op de actualiteit. Ondernemingen die gebruikmaken van data kunnen zich verheugen op verscherpt toezicht van de ACM.
