Als een leverancier en winkelier afstemmen welke wederverkoopprijs de winkelier in rekening brengt, levert dat een concurrentiebeperking op die een overtreding van het kartelverbod kan opleveren (zogenaamde ‘verticale prijsbinding’). Op 17 oktober 2022 heeft de Autoriteit Consument & Markt (‘ACM’) de campagne “wie bepaalt de prijs” gestart die handvatten aan leveranciers en afnemers moet bieden om een overtreding in ieder geval te voorkomen.
Op 21 juni 2022 heeft de directeur van de Autoriteit Consument en Markt, Martijn Snoep, een toespraak gegeven op het mededingingscongres ‘New Frontiers of Antitrust’ in Parijs. Uit de toespraak maken wij op dat de ACM afspraken over de inkoop van arbeid als ernstige beperking/bedreiging van de concurrentie aanmerkt. Zij lijkt voornemens de handhavingsactiviteit op het terrein van de arbeidsmarkt te vergroten.
Op 15 juni 2022 heeft het Gerecht van de EU het boetebesluit van de Commissie tegen Qualcomm in zijn geheel vernietigd. Volgens het Gerecht heeft de Commissie een aantal procedurele fouten gemaakt en bovendien onterecht geconcludeerd dat Qualcomm misbruik zou hebben gemaakt van zijn economische machtspositie.
De Europese Commissie (‘Commissie’) herziet momenteel de mededingingsregels voor verticale overeenkomsten (zoals distributieovereenkomsten). Met de publicatie van de concepttekst van de herziene Groepsvrijstelling Verticale Overeenkomsten (‘GVO’) op 9 juli 2021 komen de contouren van een nieuwe GVO in zicht. De concepttekst ligt voor ter publieke consultatie tot 17 september 2021.
De Europese Commissie is momenteel bezig met de herziening van de Groepsvrijstelling Verticale Overeenkomsten. De eerste voorstellen tot aanpassing zijn inmiddels gepubliceerd. Ze geven een eerste aanwijzing voor de toekomst van de Groepsvrijstelling en de Europese Commissie heeft daarover op 18 december 2020 een publieke consultatie geopend.
Overal ter wereld nemen mededingingsautoriteiten maatregelen in de strijd tegen de negatieve economische gevolgen van de Coronacrisis. Op 18 maart 2020 heeft ook de Nederlandse Autoriteit Consument en Markt (ACM) haar toezicht op de concurrentieregels tijdens deze crisis toegelicht; het European Competition Network volgde op 23 maart 2020.
In dit vierde deel van onze blogserie over franchiseovereenkomsten staat het kartelverbod centraal. In franchiseovereenkomsten worden namelijk in de regel concurrentiebeperkende afspraken opgenomen. Welke zijn toegestaan?
Het komt regelmatig voor dat distributeurs (mede) met een beroep op het kartelverbod toelating tot een distributiestelsel van een leverancier proberen af te dwingen bij de civiele rechter. Daarvoor dienen zij onder meer een concurrentiebeperkende afspraak te bewijzen. Uit een recent arrest van het Gerechtshof Arnhem Leeuwarden (“Hof”) blijkt dat dat niet meevalt.
Tijdens overnames is het gebruikelijk om een non-concurrentiebeding overeen te komen ten gunste van de kopende partij. Hoe zit dit eigenlijk andersom? Kan de verkoper zijn overgebleven business ook beschermen? En hoe zit het bij joint-ventures?
Bij branchebeschermingsafspraken komt een vastgoedeigenaar met zijn koper (of huurder) van winkelruimte overeen dat hij in een winkelcentrum geen ruimten zal verhuren of verkopen aan een met de koper (huurder) concurrerende onderneming. Branchebeschermingsovereenkomsten kunnen in strijd zijn met het kartelverbod, zoals Lidl betoogt in een nog lopende zaak bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.
Bij verticale prijsafspraken verbindt de distributeur of franchisenemer zich ten opzichte van de leverancier (franchisegever) om bepaalde minimumprijzen te hanteren. Zulke overeenkomsten zijn in de regel nietig vanwege strijd met het kartelverbod, zoals blijkt uit recente rechtspraak en besluiten van de Commissie.
Voorgenomen fusies of overnames (gezamenlijk: “concentraties”) mogen niet tot uitvoering worden gebracht, zolang deze (i) niet zijn aangemeld bij de Europese Commissie of nationale mededingingsautoriteiten (zoals de ACM) en (ii) zijn goedgekeurd (de zogenaamde “standstillverplichting”). In Nederland moeten zorgaanbieders hun voorgenomen concentratie ook met inachtneming van de standstillverplichting bij de NZa melden. Overtreding van de standstill-verplichting (een zogenaamde valse start, of gun jumping) leidt tot een boete van de bevoegde (mededingings)autoriteiten. In een recente uitspraak heeft het hof verduidelijkt welke voorbereidingshandelingen op een concentratie buiten de reikwijdte van de standstillverplichting vallen (en dus voor goedkeuring al zijn toegestaan).
