De drie belangrijkste thema's voor 2020 die de AFM vaststelt zijn:
- aflossingsvrije hypotheken;
- IBOR-transitie; en
- digitalisering van de retail financiële dienstverlening.
Aflossingsvrije hypotheken vormen mogelijk risico
De AFM ziet dat veel aflossingsvrije hypotheken rond 2035 aflopen. Deze afloop valt vaak samen met het pensioen van de kredietnemer of het verlies van het recht op hypotheekrenteaftrek (HRA). Bovendien lopen huishoudens een groot risico op restschulden. Deze risico's zijn volgens de AFM sterk afhankelijk van de ontwikkeling van de woningwaarde.
Volgens de AFM kunnen aflossingsvrije hypotheken op korte termijn zorgen voor risico's. Het grootste risico is de herfinanciering na pensioenering. Door een verval van de HRA of een lager inkomen na pensioen kunnen de lasten toenemen en kan een hypotheek verkrijgen moeilijker worden.
De AFM wijst erop dat hypotheekverstrekkers een actieve zorgplicht hebben voor klanten met een aflossingsvrije hypotheken. Zij zijn verantwoordelijk voor het informeren van de klant, het bieden van handelingsperspectieven en het aanzetten tot actie waar nodig.
IBOR-transitie
Binnen de Eurozone wordt bij het verstrekken van kredieten vaak gebruik gemaakt van EURIBOR of EONIA. Dit zijn rentebenchmarks. Hierover kunt u in dit artikel meer lezen. Deze rentebenchmarks worden aangepast of vervangen. Zo zal EONIA worden vervangen door €STR. Maar liefst 150.000 miljard euro aan financiële contracten verwijzen naar EONIA en EURIBOR. Dit betekent dat deze contract vaak moeten worden aangepast. De AFM voorspelt dat dit veel financiële, operationele en juridische risico's met zich meebrengt. Financiële instellingen moeten zich goed voorbereiden, en consumenten en kleinzakelijke klanten goed informeren.
De AFM let bij de IBOR-transitie in het bijzonder op de omgang met de belangen van klanten. De AFM vindt dat klanten op tijd dienen te worden geïnformeerd om contracten op een eerlijke en transparante wijze worden aangepast. De AFM vindt het aanbevelenswaardig om te bezien of generieke oplossingen kunnen helpen het proces te bespoedigen.
Digitalisering van de retail financiële dienstverlening
Financiële producten worden steeds vaker digitaal afgesloten. Hoewel dit vele voordelen met zich meebrengt, kleven er ook risico's aan. Zo is de kans groter dat de financiële producten niet-passend zijn voor consumenten. Dit kan worden veroorzaakt door sterke personalisering van het product door online targeting en de toenemende manipulatie van biases (een psychologisch begrip) in de besluitvorming. Ook op het gebied van crypto heeft veel plaatsgevonden en zal regulering plaatsvinden.
De AFM ziet deze risico's op het gebied van cryptovaluta werkelijkheid worden. Met beperkte informatie worden consumenten aangezet tot aanschaf van producten die zij mogelijk niet goed begrijpen. De AFM ziet deze risico's ook bij contracts for difference (CfD) en binaire opties: hier worden klanten aangespoord om te blijven handelen.
De AFM zal haar aandacht dus richten op de mate waarin nieuwe dienstverlengingsconcepten in het klantbelang zijn en voor de mate waarin de risico's bij deze concepten van toepassing zijn.
Vragen? Neem vrijblijvend contact op!
U kunt hier de volledige Trendzicht 2020 van de AFM lezen.
- Heeft u als kredietaanbieder, bemiddelaar of adviseur vragen over uw zorgplicht bij aflossingsvrije hypotheken?
- Welke rentebenchmark gebruikt uw financiering? Houdt die rekening met de IBOR-transitie?
- Voldoet u wel aan uw Wft-verplichtingen bij uw online financiële dienstverlening?
Wij helpen u graag bij zulke vragen. Neem gerust vrijblijvend contact op.