Binnentreden in woning zonder toestemming – deel II

In mijn artikel van 1 juli 2014 ben ik ingegaan op de problemen waar netbeheerders tegenaan lopen indien zij tot afsluiting van een aansluiting in een woning willen overgaan. Op grond van de Algemene wet op het binnentreden, zijn alleen de specifiek in deze wet genoemde personen gerechtigd een woning binnen te treden. Netbeheerders hebben deze bevoegdheid niet. Bovendien kan ook de rechterlijke macht een dergelijke machtiging niet aan netbeheerders verlenen. Hier wringt aldus de schoen. Netbeheerders hebben in sommige situaties de plicht om tot afsluiting over te gaan, maar aan hen kan geen machtiging worden verleend om binnen te treden. 

Pyrrusoverwinning Enexis
In twee uitspraken van het gerechtshof ’s-Hertogenbosch van respectievelijk
4 november 2014 en 23 december 2014 wordt deze omissie in de wetgeving bloot gelegd.

In deze arresten oordeelt het gerechtshof dat netbeheerder Enexis B.V. (“Enexis”) gerechtigd is werkzaamheden uit te voeren tot afsluiting van de energietoevoer wegens het ontbreken van een energieleveringsovereenkomst. De bewoner dient daartoe de toegang tot de woning te verschaffen. Het gerechtshof verleent daarbij aan Enexis ex artikel 3:299 BW de gevraagde machtiging om tot afsluiting van de aansluiting in de woning over te gaan en de meterstand op te nemen. Enexis lijkt hier dus een succes te boeken. Het gerechtshof  overweegt daarbij echter dat artikel 12 van de Grondwet en de uitwerking van het huisrecht in de Algemene wet op het binnentreden niet aan de gevraagde machtiging in de weg staan, omdat de machtiging niet tevens is gevraagd voor de daaraan voorafgaande betreding van het verbruiksadres tegen de wil van de bewoner.

Enexis haalt in deze twee zaken aldus een Pyrrusoverwinning. Het gerechtshof stelt weliswaar vast dat Enexis het recht heeft om de desbetreffende werkzaamheden in de woning uit te voeren, maar Enexis heeft niet de mogelijkheid om de woning tegen de wil van de bewoner te betreden. Feitelijk kan Enexis de werkzaamheden aldus niet uitvoeren.

Oplossing
Een netbeheerder zou medewerking van de bewoner kunnen vorderen op straffen van een dwangsom. Naar mijn oordeel staat het huisrecht niet aan toewijzing van een dergelijke vordering in de weg. Het is echter de vraag of een netbeheerder daar veel mee opschiet. In de meeste gevallen zal de netbeheerder deze dwangsom niet op de bewoner kunnen verhalen.  Het is daarom de vraag of hier voldoende pressie vanuit gaat.

In het eerder genoemde artikel over dit onderwerp beschreef ik de mogelijkheid om op grond van artikel 558 Rv gedwongen ontruiming te vorderen. Bij toewijzing van die vordering mag de deurwaarder de woning namelijk op grond van artikel 2 lid 1 Algemene wet op het binnentreden juncto artikel 557 Rv wel betreden. De deurwaarder mag zich daarbij vergezellen van een medewerker van de netbeheerder om de afsluiting te realiseren.  In een procedure waar ik namens een netbeheerder bij betrokken was, heeft de rechtbank Gelderland, sector kanton, een dergelijke vordering inmiddels bij verstek toegewezen. Het ziet er derhalve naar uit dat dit de oplossing is voor deze omissie in de wetgeving.