Binnentreden in woning zonder toestemming

Indien een bewoner geen contract voor de levering van elektriciteit en/of gas heeft,  is de netbeheerder verplicht de aansluiting af te sluiten. Een bewoner werkt hier niet altijd aan mee. Het is in veel situaties niet mogelijk om de toevoer van energie buiten de woning af te sluiten. Bovendien zijn daaraan extra kosten verbonden. Mag de netbeheerder de woning zonder toestemming van de bewoner betreden?

Algemene wet op het binnentreden
Artikel 12 lid 1 Grondwet bepaalt in dit kader:

“Het binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoner is alleen geoorloofd in de gevallen bij of krachtens de wet bepaald, door hen die daartoe bij of krachtens de wet zijn aangewezen.”

Dit is nader uitgewerkt in de Algemene wet op het binnentreden. Artikel 2 lid 1 van deze wet bepaalt:

“Voor het binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoner is een schriftelijke machtiging vereist, tenzij en voor zover de wet aan rechters, rechterlijke colleges, leden van het openbaar ministerie, burgemeesters, gerechtsdeurwaarders en belastingdeurwaarders de bevoegdheid is toegekend tot het binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoners.”

De wet verleent in twee situaties aan gerechtsdeurwaarders het recht om een woning binnen te treden, namelijk in verband met inbeslagneming (artikel 444 lid 1 Rv) en ten behoeve van een gedwongen ontruiming (artikel 557 Rv).

Gedwongen ontruiming
Gedwongen ontruiming is geregeld in de artikelen 555 Rv tot en met 558 Rv.

Op grond van artikel 558 Rv kan gehele of gedeeltelijke al of niet tijdelijke ontruiming worden gevorderd indien de executant: “krachtens de door hem verkregen uitspraak gerechtigd is werkzaamheden op of aan een onroerende zaak te verrichten en degene tegen wie de tenuitvoerlegging zich richt, gehouden is dit te gedogen.”

Een elektriciteitsnet en een gasnet zijn ingevolge artikel 5:3 BW tezamen met al hun bestanddelen onroerende zaken (HR 6 juni 2003, JOR 2003/222, BNB 2003/271c en BNB 2003/272c). Een netbeheerder is krachtens de aansluit- en transportovereenkomst gerechtigd de elektriciteit- en gasaansluiting af te sluiten. De bewoner is volgens diezelfde aansluit- en transportovereenkomst gehouden deze werkzaamheden aan de desbetreffende onroerende zaken te gedogen.

Teneinde deze werkzaamheden te kunnen verrichten, dient de bewoner de ruimte(s) in het pand waar de aansluitingen zich bevinden tijdelijk te verlaten en gedeeltelijk te ontruimen zodat de elektriciteits- en gasaansluiting vrij toegankelijk zijn voor de netbeheerder en de netbeheerder niet gedwarsboomd wordt bij de uitvoering van deze werkzaamheden. De netbeheerder kan daarom op grond van artikel 558 onder b Rv een gedeeltelijke en tijdelijke gedwongen ontruiming van de woning vorderen, te weten voor de duur en in de mate dat dit nodig is om de hiervoor bedoelde werkzaamheden te kunnen verrichten.  Uit de rechtspraak blijkt dat een dergelijke vordering tot tijdelijke en gedeeltelijke ontruiming in casu mogelijk is: LJN: BZ9407, sector kanton Rechtbank Amsterdam, CV 12-24122.

Tot slot
Een vordering tot gedwongen ontruiming is een goed instrument om toegang tot de woning te verkrijgen. Bij toewijzing van deze vordering hoeft de deurwaarder de aansluiting uiteraard niet zelf te verwijderen. Artikel 8 lid 1 van de Algemene wet op het binnentreden bepaalt dat: “degene die bevoegd is zonder toestemming van de bewoner binnen te treden, zich door anderen kan doen vergezellen, voor zover dit voor het doel van het binnentreden redelijkerwijs is vereist”.  In de situaties dat de deurwaarder bevoegd is de woning binnen te treden, kan de deurwaarder aldus een medewerker van de netbeheerder meenemen om de afsluiting te realiseren.