In een persbericht van 2 april 2015 heeft de Duitse mededingingsautoriteit, het Bundeskartellamt (BkartA), Booking.com meegedeeld dat de besteprijsclausules die Booking.com hanteert in strijd zijn met de mededingingsregels. Deze maatregel was volgens het BkartA nodig omdat Booking.com besteprijsclausules wil blijven hanteren ondanks het feit dat het Oberlandesgericht (OLG) Düsseldorf in een uitspraak van 9 januari 2015 heeft bevestigd dat de besteprijsclausules die HRS hanteerde inderdaad in strijd zijn met de mededingingsregels.
Besteprijsclausule
Met betrekking tot het online boeken van hotelkamers brengen een besteprijsclausule (ook wel prijspariteit of “most favorite nation” (MFN) clausules genoemd) in het algemeen mee dat een hotel aan een boekingssite (ook wel online travel agent of OTA genoemd) een zelfde of lagere prijs moet garanderen die ook wordt aangeboden op de website van het hotel zelf, via het callcenter van het hotel, bij de receptie van het hotel, of bij andere boekingssites. Een duidelijk voorbeeld is artikel 2.2.2. van de algemene voorwaarden van Booking.com. Het gevolg van deze besteprijsclausules is dat op alle platformen de prijzen voor hotelkamers gelijk zijn. Dergelijke besteprijsclausules vormen dus feitelijk een “across-platforms parities agreement” of APPA.
Wat er vooraf ging
In een persbericht van 10 februari 2012 kondigde het BkartA aan een onderzoek te starten naar de besteprijsclausules die werden gehanteerd door de Duitse boekingsite Hotel Reservation Service Robert Ragge GmbH (HRS). Dit onderzoek leidde er uiteindelijk toe dat het BkartA HRS bij besluit van 20 december 2013 verbood nog langer besteprijsclausules te hanteren. HRS ging tegen dit besluit in beroep bij het OLG Düsseldorf. In de hiervoor genoemde uitspraak van 9 januari 2015 werd het beroep ongegrond verklaard. De Duitse rechters volgen de redenering van het BkartA dat de door HRS gehanteerde besteprijsclausules in strijd zijn met de mededingingsregels. Hoewel cassatie was toegelaten, besloot HRS geen gebruik te maken van dit rechtsmiddel. Daarmee is de uitspraak van het OLG Düsseldorf onherroepelijk geworden.
De door Booking.com aan het BkartA voorgestelde toezegging
Uit het persbericht van het BkartA kan worden opgemaakt dat Booking.com een toezegging heeft voorgesteld. Wat die toezegging behelst, kan niet uit het persbericht worden opgemaakt. Het ligt evenwel voor de hand dat Booking.com aan het BkartA dezelfde toezegging heeft voorgesteld als zij heeft voorgesteld aan de mededingingsautoriteiten in Italië, Zweden en Frankrijk. In het voorstel staat namelijk dat het betrekking heeft op wereldwijde boekingen van hotels in de Europese Economische Ruimte.
De voorgestelde toezegging komt er op neer dat Booking.com de bestaande besteprijsclausules vervangt door “smalle” besteprijsclausules. Op basis hiervan zijn hotels nog steeds verplicht om dezelfde of betere tarieven te hanteren op Booking.com dan die zij zelf hanteren bij directe verkoop aan consumenten. Het is hotels uitdrukkelijk wel toegestaan om aan andere OTA’s betere prijzen aan te bieden.
Het BkartA vindt de door Booking.com voorgestelde toezegging in het licht van de uitspraak van het OLG Düsseldorf te mager. Besteprijsclausules moeten volgens het BkartA volledig geschrapt worden. Dit is volgens het BkartA overigens ook nodig teneinde het gelijke speelveld met HRS, een concurrent van Booking.com, te herstellen. Onder druk van het BkartA maakt HRS immers al een jaar lang geen gebruik meer van besteprijsclausules.
Wat gebeurt er elders in Europa
In de uitspraak van het OLG Düsseldorf wordt vermeld dat er op dit moment in Frankrijk, Oostenrijk, Zwitserland, Zweden en Ierland onderzoek wordt gedaan naar de toelaatbaarheid van besteprijsclausules. Daarnaast wordt er ook in Engeland onderzoek gedaan.
Zoals hiervoor reeds is opgemerkt heeft Booking.com de mededingingsautoriteiten in Italië, Zweden en Frankrijk een toezegging voorgesteld. Deze mededingingsautoriteiten zijn vervolgens medio december 2014 een openbare marktconsultatie gestart. Uit een persbericht van 15 december 2014 blijkt dat de Europese Commissie de consultaties weliswaar coördineert, maar zelf geen onderzoek heeft geopend. Inmiddels zijn de marktconsultaties gesloten. De ontvangen reacties worden nu geanalyseerd.
In Engeland hadden Booking.com en Expedia de Office of Fair Trading, destijds de Engelse mededingingsautoriteit, in augustus 2013 reeds een toezegging voorgesteld. Hoewel de OFT bij besluit van 31 januari 2014 deze toezegging accepteerde, was de zaak daarmee niet af. Het besluit werd namelijk door de Competition Appeal Tribunal (CAT) in een uitspraak van 26 september 2014 vernietigd. De zaak werd terugverwezen naar de Competition and Markets Authority (CMA) die inmiddels de OFT als mededingingsautoriteit was opgevolgd. In een update van 23 maart 2015 heeft de CMA op haar website laten weten dat er in het licht van zowel de uitspraak van de CAT als de marktontwikkelingen, met inbegrip van de ontwikkelingen in de onderzoeken van andere Europese mededingingsautoriteiten, wordt nagedacht over de volgende stappen in het onderzoek. In mei komt er waarschijnlijk duidelijkheid welke stappen de CMA gaat nemen.
Ook buiten de reiswereld staat prijspariteit onder druk. Reeds in 2013 nam e-commercebedrijf Amazon definitief EU-wijd afscheid van prijspartiteit teneinde daarmee een negatief oordeel van het BkartA te voorkomen. Eveneens in 2013 deed onder andere uitgeverij Penguin aan de Europese Commissie de toezegging om gedurende de volgende 5 jaar met betrekking tot de online verkoop van e-boeken niet langer bepaalde MFN-clausules te hanteren in haar agentuurovereenkomsten.
Slot
Het BkartA is voornemens Booking.com te verbieden nog langer besteprijsclausules te hanteren. De waarschuwing geeft Booking.com de gelegenheid om haar handelwijze te heroverwegen. De actie van het BkartA laat bovendien zeer waarschijnlijk zien dat in Duitsland de door Booking.com voorgestelde “smalle” besteprijsclausules niet geaccepteerd worden.
Het is nu afwachten hoe de mededingingsautoriteiten in Italië, Zweden en Frankrijk aankijken tegen de voorgestelde toezegging. De duidelijke stellingname van het BkartA is een indicatie dat het voor Booking.com geen gelopen race is. Ook de presentatie die Paul Bridgeland en Matthias Hunold, respectievelijk zaakbehandelaar en econoom, van het directoraat-generaal mededinging van de Europese Commissie, op 18 maart 2015 gaven tijdens een lunchbijeenkomst van Antitrustitalia wijst in die richting. In de presentatie werd de vraag opgeworpen of hotels OTA’s die lagere commissies vragen van de hotels überhaupt gaan belonen met lagere kamerprijzen. De “smalle” besteprijsclausules die Booking.com voorstelt brengt noodzakelijkerwijs mee dat de prijzen die de hotels zelf hanteren de prijs is van de duurste OTA. Als consumenten vervolgens op zoek gaan naar de goedkoopste OTA, zal dit negatieve gevolgen hebben voor de eigen verkoopkanalen van het hotel. De eigen verkoopkanalen leveren hotels de hoogste marges op. Er hoeft immers geen provisie te worden betaald. Daar komt bij dat op dit moment slechts 20-30% van de boeking via OTA’s plaatsvindt. Hotels zullen derhalve mogelijk geen prikkel hebben om prijsdifferentiatie toe te passen.
Bundeskartellamt waarschuwt nu ook Booking.com met betrekking tot besteprijsclausules
In een persbericht van 2 april 2015 heeft de Duitse mededingingsautoriteit, het Bundeskartellamt (BkartA), Booking.com meegedeeld dat de besteprijsclausules die Booking.com hanteert in strijd zijn met de mededingingsregels. Deze maatregel was volgens het BkartA nodig omdat Booking.com besteprijsclausules wil blijven hanteren ondanks het feit dat het Oberlandesgericht (OLG) Düsseldorf in een uitspraak van 9 januari 2015 heeft bevestigd dat de besteprijsclausules die HRS hanteerde inderdaad in...
Leestijd
Auteur artikel
Dirkzwager
Gepubliceerd
07 april 2015
Laatst gewijzigd
16 april 2018