Crowdfunding en Europa

Crowdfunding als financieringsvorm wint aan terrein. Niet alleen in Nederland is deze vorm van financiering volop in ontwikkeling, ook in andere Europese landen wordt geëxperimenteerd. Nu sommige financieringen grensoverschrijdend zijn, ontstaat er vanuit de markt de vraag om duidelijkheid voor wat betreft regelgeving. Dit is de reden dat de Europese Commissie op 27 maart 2014 een mededeling heeft gepubliceerd genaamd: ’ontsluiting van het potentieel van crowdfunding in de Europese Unie’. De inhoud zal hierna worden besproken.

Vormen van crowdfunding
Crowdfunding bedient als financieringsvorm vele markten. Denk daarbij aan het financieren van innovatieve, creatieve en culturele projecten, of activiteiten van sociale ondernemers die moeilijk toegang krijgen tot andere financiering. Door de verscheidenheid aan doelgroepen wordt er een onderscheid in crowdfundingplatforms gemaakt aan de hand van het doel van de financiering. DeEuropese Commissie onderscheidt de volgende vormen van crowdfunding:

• Crowd sponsoring: dit is crowdfunding op basis van donaties en op basis van een beloning in natura (bijvoorbeeld verschijnen in de film die wordt gefinancierd);


• Crowd investing: een vorm van crowdfunding op basis van winstdeling en uitgifte van verschillende soorten effecten;


• Crowd lending: bij deze vorm van crowdfunding wordt geld geleend ter financiering van bijvoorbeeld een verbouwing aan een woning, waarna de inleg met rente wordt terugbetaald.

Reden van stimulering crowdfunding
De Europese Commissie geeft aan dat de vraag naar financiering van veel projecten niet door de bestaande financieringsbronnen wordt bevredigd. Dit financieringstekort kan bij uitstek worden opgevangen door bijvoorbeeld crowdfunding. Vooral de laagdrempeligheid van de investering en het directe contact met de ondernemer worden als grote voordelen gezien.

Risico’s
Nu crowdfunding nog relatief jong is, bestaan er risico’s voor de interne markt waar nog geen oplossingen voor zijn gevonden. De Europese Commissie noemt zelf het risico van het ongelijke speelveld als gevolg van de verschillende regels tegen het witwassen van geld. De Europese Commissie verwacht deze kwestie aan te kunnen pakken met een uniforme transactiedrempel in alle lidstaten voor klantenonderzoeksmaatregelen bij overdracht van geldmiddelen.

De Europese Commissie constateert dat er ook risico’s bestaan op het gebied van intellectueel eigendom. Bij bijvoorbeeld innovatieve projecten moeten ideeën worden onthuld om investeerders te trekken. In nog niet iedere lidstaat is goed geregeld hoe met deze intellectuele eigendommen moet worden omgegaan.  Tot slot voorziet de Europese Commissie nog discussie op het gebied van oneerlijke reclame en consumentenrechten.

De voorgestelde stappen
De Europese Commissie heeft concreet aangegeven drie stappen te willen maken:

1. Bewustmaking van crowdfunding. Crowdfunding is voor veel doelgroepen onbekend en zodoende onbemind. Zo is bijvoorbeeld voor veel partijen niet duidelijk dat sommige vormen van financiële investeringen fiscaal aftrekbaar zijn. Dat er een noodzaak is voor deze stap blijkt onder andere uit het feit dat 44% van alle platforms met financieel rendement (crowd investing en crowd lending) aangeeft dat een gebrek aan informatie over de toepasselijke regels hen belet om in meer dan één EU-land actief te zijn;


2. Het oprichten van een Deskundigengroep inzake Crowdfunding die advies zal gaan verlenen aan de Europese Commissie. Dit advies zal mede zien op het invoeren van een “kwaliteitslabel” voor crowdfundingplatforms ter bevordering van het vertrouwen;


3.  Inventariseren van nationale en internationale regelgeving. Stakeholders hebben aangegeven behoefte te hebben aan eenduidige regelgeving.

Conclusie
Zowel op nationaal als op internationaal niveau is er veel beweging rond het fenomeen crowdfunding. In 2013 is er in de EU al ongeveer 1 miljard EUR aan fondsen geworven via crowdfunding. Reden om deze financieringsvorm serieus te gaan nemen en te voorzien van eenduidige regelgeving. De Europese Commissie deelt deze mening en heeft toegezegd in 2014 onderzoek uit te voeren om te zien hoe crowdfunding binnen het bredere financiële ecosysteem past. Bij dat onderzoek zullen alle risico’s moeten worden besproken waarna er uniforme regelgeving zal moeten komen. Hierbij bestaat wel het gevaar dat bij te zware regelgeving de prille ontwikkelingen van crowdfunding de kop kan worden ingedrukt. Te lichte regelgeving zou ten kosten gaan van het vertrouwen in crowdfunding als financieringsvorm. We wachten het onderzoek af.