De executoriale kracht van een notariële akte

Reeds eerder schreven wij op deze kennispagina over het opnemen van boetes in een notariële akte en de executoriale kracht van een dergelijke akte. Maar in een recente uitspraak van de Rechtbank Gelderland is te zien dat het nog steeds fout gaat. Wanneer heeft de grosse van een notariële akte executoriale kracht?

Executoriale kracht
De grossen van in Nederland gewezen vonnissen, van beschikkingen van de Nederlandse rechter en van in Nederland verleden authentieke akten hebben executoriale kracht en kunnen dus ten uitvoer gelegd worden. Voor authentieke akten geldt dat uit de akte afdoende moet blijken wat de debiteur verschuldigd is. De Hoge Raad heeft in 1992 overwogen dat de te executeren vordering daarom in de akte dient te zijn omschreven, en ten tijde van het verlijden van de akte reeds dient te bestaan, althans zijn onmiddellijke grondslag dient te vinden in een ten tijde van het verlijden reeds bestaande, eveneens omschreven, rechtsverhouding. Daarnaast is door de Hoge Raad overwogen dat indien de grootte van het verschuldigde bedrag niet vermeld is, de grosse toch ten uitvoer gelegd kan worden indien deze de weg aangeeft langs welke op voor de schuldenaar bindende wijze de grootte van het verschuldigde bedrag kan worden vastgesteld, behoudens de mogelijkheid van tegenbewijs door de schuldenaar.

De zaak
In deze zaak hebben twee buren in een vaststellingsovereenkomst afspraken gemaakt over het gebruik van het perceel van één van de buren. Vastgelegd is dat er bij overtreding een boete verschuldigd is van € 500,- per dag. Omdat de ene partij meent dat de andere partij zich niet aan de afspraken heeft gehouden en een boete verschuldigd is, heeft zij executoriaal beslag laten leggen. De vraag die de rechtbank dient te beantwoorden is of het executoriaal beslag op grond van de grosse van de vaststellingsovereenkomst mogelijk is.

Toetsen voorwaarden
De rechtbank oordeelt dat uit de inhoud van de akte volgt dat de akte betrekking heeft op vorderingen die aan de eerste voorwaarde voldoen. Het verbeuren van boetes vindt immers zijn grondslag in de op het tijdstip van het verlijden van de akte reeds bestaande en omschreven rechtsverhouding tussen partijen. Aan de tweede voorwaarde wordt echter niet voldaan. In de akte is op geen enkele wijze vastgelegd op welke voor schuldenaar bindende wijze te zijner tijd zal worden vastgesteld dat de met boetes bedreigde bepalingen zijn overtreden en dat er dus een boete verschuldigd is. Aan de grosse van deze akte komt dan naar het oordeel van de rechtbank ook geen executoriale kracht toe.

Ruben Berentsen, notaris
Marleen Vermeulen, juridisch medewerker