Svensson arrest: hyperlinken geen inbreuk
Het arrest Svensson e.a. tegen Retriever Sverige AB gaat over een website die hyperlinks biedt naar artikelen van journalisten. De artikelen staan op openbaar toegankelijke websites. De journalisten claimden dat Retriever Sverige AB met het plaatsen van die hyperlinks inbreuk maakte op hun auteursrecht. Het Hof van Justitie oordeelde, kort samengevat, dat met de hyperlinks geen nieuw publiek wordt bereikt (immers al op een openbare website) en dat van auteursrechtinbreuk dus geen sprake kan zijn.
Embedden ook geen inbreuk?
De vraag is nu of volgens het Hof van Justitie een embedded link ook geen auteursrechtinbreuk oplevert.Bij een embedded link (ook wel inline link genoemd) worden gegevens die op een andere site staan, getoond binnen de site waarop de link staat.
Een bekend voorbeeld is het verwijzen naar een filmpje op YouTube. Er kan direct worden gelinkt naar de directe pagina op YouTube (bijvoorbeeld http://www.dzw.gr/a6a37). Het is echter ook mogelijk datzelfde filmpje binnen de eigen website te tonen. YouTube faciliteert dit zelfs, door hiervoor de benodigde codes aan te leveren.
Overweging van het Hof niet geheel duidelijk
Of embedden nu wel of geen auteursrechtinbreuk oplevert is, anders dan in sommige media wel te lezen is, nog steeds niet geheel duidelijk. De twee overwegingen van het Hof van Justitie waar veelal naar verwezen wordt zijn de volgende:
28 Daar er geen sprake is van een nieuw publiek, is derhalve geen toestemming van de houders van het auteursrecht vereist voor een mededeling aan het publiek als die in het hoofdgeding.
29 Deze vaststelling wordt niet op losse schroeven gezet indien de verwijzende rechter zou vaststellen – hetgeen niet duidelijk blijkt uit het dossier – dat wanneer de internetgebruikers op de betrokken link klikken, het werk verschijnt en daarbij de indruk wordt gewekt dat het wordt getoond op de website waar de link zich bevindt, terwijl dit werk in werkelijkheid afkomstig is van een andere website.
Een link levert dus nog geen auteursrechtinbreuk op indien bij het klikken op de link "de indruk wordt gewekt dat het wordt getoond op de website waar de link zich bevindt, terwijl dit werk in werkelijkheid afkomstig is van een andere website".
Opvallend is dat het Hof spreekt over het "op de betrokken link klikken". Het werkwoord klikken in deze valt op, dat klinkt toch als een actieve handeling. Er lijkt daarmee ook gedoeld te zijn op een bepaalde volgorde: eerst moet de bezoeker klikken, daarna pas mag het werk in beeld verschijnen. Dat het werk vervolgens in beeld verschijnt op een wijze die de indruk wekt dat het werk afkomstig is van de site die de hyperlink heeft aangelegd, is dan vervolgens irrelevant.
Opvallende verschillen
Het leidt echter wel tot opvallende verschillen:
- het embedden van een YouTube filmpje of muziek dat vanzelf start mag dan kennelijk niet, terwijl de opname die pas na een klik begint te spelen waarschijnlijk wel is toegestaan (voorbeeld);
- het bieden van deeplinks naar foto's is waarschijnlijk wel toegestaan, maar het alvast tonen van een verkleinde weergave van die extern gehoste foto is waarschijnlijk niet toegestaan (voorbeeld);
- het na een klik tonen van een externe website mag waarschijnlijk wel (voorbeeld), maar het direct tonen van die externe site niet (voorbeeld);
Je zou haast denken dat de auteursrechthebbende vogelvrij is, zodra de eindgebruiker nog een klikhandeling moet verrichten. Dat lijkt toch lastig te rijmen met de hoge mate van bescherming die de auteursrechtrichtlijn beoogt te bieden.
Het is dan ook de vraag of het Hof van Justitie zo ver heeft willen gaan. Dit zal zich in vervolguitspraken verder moeten uitkristalliseren. Wellicht wordt er wel meer in deze (vrij specifieke) casus gelezen dan er door het Hof is bedoeld.
Site-eigenaren zelf aan zet?
In de tussentijd lijkt het voor site-eigenaren verstandig zelf de nodige (praktische) maatregelen te treffen. Het opwerpen van een paywall is voor veel publiek toegankelijke sites geen optie, omdat dan het bezoekersaantal fors afneemt. Het door andere partijen laten profiteren van de eigen content is veelal achter ook ongewenst.
Een tussenoplossing is wellicht om de site dan maar zelf technisch te beveiligen. Er zijn technische oplossingen beschikbaar om het direct linken naar afbeeldingen (zoals ik hierboven doe) op server-niveau onmogelijk te maken. Ook is het het mogelijk te zijn om het framen van pagina's technisch te blokkeren, hoewel dat wel vergt dat de door de eindgebruiker gebruikte software bepaalde technieken ondersteunt (zie bijvoorbeeld hier en hier).
Juridisch gezien zou dit ook nog eens kunnen helpen. Volgens het Hof van Justitie wordt er met een hyperlink namelijk wel een nieuw publiek bereikt (en dus auteursrechtinbreuk gepleegd) wanneer "beperkingsmaatregelen" worden omzeild.
Website-eigenaren die niet willen dat hun content op slinkse wijze via (inline/embedded) hyperlinks op andere sites belandt, doen er dan ook goed aan dergelijke maatregelen te treffen. Parasiterende websites (content-aggregators) die de maatregelen omzeilen om te kunnen embedden plegen namelijk wel auteursrechtinbreuk. En wanneer er een kopie van een artikel wordt gemaakt zal er hoe dan ook sprake zijn van auteursrechtinbreuk, daar verandert deze uitspraak verder niets aan.
