Het wát? Het breed moratorium

Is het een faillissement? - Neen!
Is het een surseance van betaling? - Neen!
Is het een wettelijke schuldsaneringsregeling? - Neen!
Is het een afkoelingsperiode voor natuurlijke personen ter stabilisering van hun financiële situatie? - Ja!

Vandaag hebben de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Minister van Veiligheid en Justitie het concept besluit breed moratorium gepubliceerd. Doel van de publicatie is enerzijds om de verschillende betrokkenen over het voorontwerp te informeren, en anderzijds om feedback op het voorontwerp te ontvangen.

Wat regelt het voorontwerp?
Wanneer redelijkerwijs is te voorzien dat een natuurlijke persoon niet zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn schulden of indien hij in de toestand verkeert dat hij heeft opgehouden te betalen, dan kan het college van burgemeester en wethouders de rechtbank vragen een afkoelingsperiode van een maximaal half jaar af te kondigen, waarin elke bevoegdheid van derden tot verhaal op de tot zijn boedel behorende goederen of tot opeising van goederen die zich in zijn macht bevinden, niet kan worden uitgeoefend.

In stukjes:
Als een schuldenaar voorziet dat hij niet meer in staat zal zijn om zijn schulden te betalen, dan meldt hij zich bij de gemeente. Het college van burgemeester en wethouders vraagt dan de rechtbank een afkoelingsperiode af te kondigen. De rechtbank onderzoekt dan of aannemelijk is dat de schuldenaar zich zal gedragen als een goed schuldenaar, en dat hij naar vermogen baten voor de boedel zal verwerven. Verder onderzoekt de rechtbank dan of de afkoelingsperiode noodzakelijk is, én in het belang van de gezamenlijke schuldeisers.

Wanneer dat het geval is, dan kondigt de rechtbank een afkoelingsperiode van maximaal een half jaar af. Tijdens deze afkoelingsperiode kunnen schuldeisers de schuldenaar niet dwingen tot betaling van zijn schulden. Verder worden alle tot verhaal van dei schulden aangevangen executies geschorst.

Wat is de achterliggende gedachte?
De schuldhulpverleningspraktijk heeft moeite om de rechten en verplichtingen van de schuldenaar in kaart te brengen. Kennelijk is dat nog niet zo makkelijk als individuele schuldeisers zich gedurende het in kaart brengen telkens verhalen op het vermogen van de schuldenaar; dat is dweilen met de kraan open. De praktijk heeft dan ook behoefte aan een incassopauze.

Waarom een breed moratorium?
Mijn eerste gedachte is dat dit voorontwerp een ‘Insolventie Light’ in het leven roept, en ik begrijp nog niet zo goed wat het voorontwerp regelt dat nu nog niet geregeld is in de Faillissementswet.

De natuurlijke persoon die in de toestand verkeert dat hij heeft opgehouden te betalen, kan immers op eigen verzoek in staat van faillissement worden verklaard. Tijdens het faillissement kunnen de gezamenlijke schuldeisers zich enkel wenden tot de curator, die belast is met het beheer en de vereffening van het vermogen van de schuldenaar.

De natuurlijke persoon die een onderneming drijft en die voorziet dat hij zijn schulden niet kan betalen, kan surseance van betaling aanvragen. De surseance van betaling biedt een tijdelijk uitstel van betaling jegens de concurrente schuldeisers. Gedurende de surseance kunnen de concurrente schuldeisers dan ook geen betaling afdwingen.

Verder kan de natuurlijke persoon de rechtbank vragen toegelaten te worden tot de wettelijke schuldsaneringsregeling. Tijdens deze schuldsaneringsregeling kunnen de gezamenlijke schuldeisers zich enkel wenden tot de bewindvoerder, die belast is met het beheer en de vereffening van het vermogen van de schuldenaar.

Eerste bevindingen
Vooralsnog zie ik de meerwaarde van dit voorontwerp niet. Het is mij nog niet duidelijk waarom een nieuwe regeling in het leven dient te worden geroepen. Daarnaast zou mijn voorkeur uitgaan naar aansluiting bij de (terminologie en de regelingen van de) Faillissementswet. Tot slot – en niet in de laatste plaats – is mij niet nog niet duidelijk wat de consequenties voor het economisch verkeer zullen zijn. Ik schat in dat alle overeenkomsten en alle algemene voorwaarden zullen worden aangepast om te kunnen voorzien in deze Insolventie Light.

Het breed moratorium: een insolventie? Ja, een insolventie. Maar toch niet helemaal.

Eenieder kan tot 4 juli a.s. feedback op het voorontwerp geven via deze link.