Hoe ver strekt een licentie op foto’s?

Een (anonieme) fotograaf en lingerieproducent Saphh strijden in rechte over hoever de licentie strekt die de fotograaf aan Sapph heeft verleend. De fotograaf gaat uit van een beperkte licentie voor 2007, waarbij hij per foto aangaf voor welk doel er eenmalig gebruik mocht plaatsvinden. Sapph leest de tussen partijen gesloten licentieovereenkomst zo dat zij een onbeperkte licentie tot gebruik van de werken gedurende één jaar na de totstandkoming van de specifieke foto heeft gekregen. Wat is rechtens?

De rechter kijkt naar de omstandigheden van het geval en het contract. Voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst heeft de fotograaf steeds benadrukt dat hij onder andere voorwaarden wil contracteren dan een reclamefotograaf, waarbij de opdrachtgever vrij en onbeperkt gebruik kan maken van de eenmaal aangeleverde foto’s. In een e-mail legt hij uit dat hij lange tijd als reclamefotograaf heeft gewerkt en dat hij niet meer onder die voorwaarden wil contracteren. Hij deelt mee dat hij wil dat de auteursrechten bij hem blijven en dat hij voor gemaakte werken een gebruikerslicentie afgeeft, waarin omschreven staat voor welk doel het werk door de opdrachtgever mag worden gebruikt. In de overeenkomst is opgenomen dat de fotograaf voor het gemaakte werk een gebruikerslicentie verleent waarin het doel, de tijdsduur en waarvoor het werk gebruikt mag worden omschreven staat. Een redelijke uitleg van deze bepaling mee dat de foto’s eenmalig mogen worden gebruikt voor het doel waarvoor ze zijn uitgeleverd.

Sapph wijst erop dat het gebruiksdoel van te voren niet vaststond en dat de fotograaf wist dat degenen die zich in opdracht van Sapph bezighielden met de opmaak van advertenties en andere uitingen, de foto’s op hun beurt bewerkten om ze geschikt te maken voor een medium. Volgens Sapph bepaalde zij op het laatste moment waarvoor zij de foto zou gaan gebruiken. Verder stelt Sapph dat de fotograaf ook wist dat de door hem geleverde foto’s door Sapph werden gebruikt voor meerdere doeleinden en dat hij daartegen nooit heeft geprotesteerd. Dat zou blijken uit screenprint van de werk-server. Daarop zouden door de fotograag foto’s met tags zonder gebruiksvermelding geplaatst zijn. De fotograaf betwist dat met succes; hij kreeg opdracht om uit de door hem gemaakte foto’s werken te componeren voor brochures, billboards etcetera. Het eindresultaat daarvan werd op de server van de drukkerij geplaatst, die voor Sapph onder meer reclamefolders maakte. Bij die foto’s werd steeds een tag geplaatst, waarin stond waarvoor het werk was bedoeld, door wie die was gemaakt en dat het gebruik was beperkt tot Nederland en 2007. De foto’s waar Sapph naar verwijst in zijn screenprints zijn volgens de fotograaf andere foto’s, namelijk door Sapph bewerkte foto’s. Dat zou blijken uit het feit dat het geen JPEG-bestanden zijn. Tot slot erkent de fotograag dat hij in april 2007 wist dat een door hem gemaakt werk was hergebruikt en volgens hem heeft hij daarop Sapph laten weten dat dit meerwerk betrof en dat dit in de nacalculatie zou worden afgerekend, maar raakte hij pas na de zomer van 2007 op de hoogte van de daadwerkelijke omvang van het hergebruik en heeft hij toen geprotesteerd. Daarop heeft Sapph geen weerwoord.

De conclusie is dat Sapph de fotowerken heeft gebruikt voor andere doeleinden dan waarvoor het betreffende werk was uitgeleverd en inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van de fotograaf. Hij moet schadevergoeding betalen. Uitgaande van een overeengekomen licentievergoeding van EUR 12.000,-- voor 132 werken, acht de rechtbank een bedrag van EUR 100,00 per hergebruik redelijk.