Invorderen in buitenland wordt makkelijker

Verreweg de meeste Nederlandse ondernemers die zaken doen met partijen over de grens, krijgen vroeg of laat te maken met wanbetalers die in het buitenland gevestigd zijn. Als Nederlandse ondernemer heeft u dan vaak het gevoel dat het lastig is uw vordering in het buitenland te incasseren. Dat dit niet (altijd) terecht is, leest u in dit artikel.

Wat is de Europese Executoriale Titel?
Tot voor kort kon u met een Nederlands vonnis, waarin uw buitenlandse wederpartij was veroordeeld tot betaling van een geldsom, weinig uitrichten in het buitenland. U had namelijk eerst verlof (een exequatur) van een buitenlandse rechter nodig om het Nederlandse vonnis in het buitenland ten uitvoer te kunnen leggen. Sinds eind 2005 bestaat er echter, op grond van een Europese verordening, de mogelijkheid om Nederlandse rechterlijke beslissingen op eenvoudige wijze in andere EU-lidstaten ten uitvoer te leggen. U kunt de Nederlandse rechter namelijk verzoeken zijn uitspraak te waarmerken als Europese Executoriale Titel.

Voorwaarden aan tenuitvoerlegginq
Voor de waarmerking als Europese Executoriale Titel gelden wel voorwaarden. Zo moet het gaan om een niet-betwiste schuldvordering. Ook zijn er eisen die moeten waarborgen dat de belangen van de wanbetaler niet uit het oog verloren worden. Zo toetst de Nederlandse rechter voordat hij tot waarmerking overgaat onder meer of in de betreffende dagvaarding voldoende informatie over de vordering is opgenomen. De wanbetaler moet bijvoorbeeld zijn ingelicht over de grondslag van de rechtsvordering en het bedrag van de schuld. Daarnaast moet het de schuldenaar in de inleidende dagvaarding duidelijk zijn gemaakt op welke wijze en binnen welke termijn hij de schuldvordering kan betwisten.

Vonnis opsturen naar buitenlandse deurwaarder
Als het Nederlandse vonnis als Europese Executoriale Titel is gewaarmerkt, kunt u dit vonnis laten opsturen naar (het buitenlandse equivalent van) de Nederlandse deurwaarder, die vervolgens executoriale maatregelen kan nemen tegen uw buitenlandse wederpartij.

Kan het vonnis niet worden gewaarmerkt, bijvoorbeeld  omdat uw wederpartij de vordering betwist, dan moet de zogenaamde exequaturprocedure doorlopen worden. Hierbij moet het Nederlandse vonnis eerst in het buitenland door een rechter aldaar op formele aspecten worden getoetst. Deze procedure kan enige tijd in beslag nemen en extra kosten met zich meebrengen. Al met al is de Europese Executoriale Titel een geschikt instrument om de (niet betwiste) vordering op uw buitenlandse wanbetaler binnen een relatief korte termijn en tegen redelijke kosten te incasseren.

Nóq eenvoudiger invorderen met Europees Betalingsbevel
Per 12 december 2008 wordt het nóg eenvoudiger om vorderingen te incasseren op buitenlandse schuldenaren die zijn gevestigd in een lidstaat van de Europese Unie. De waarmerking als Europese executoriale titel gebeurt door de afgifte van een standaardformulier. Voor het verkrijgen van een Europees Betalingsbevel is een dergelijk apart formulier niet meer nodig. Het Europees betalingsbevel is namelijk een standaardmededeling waarin de buitenlandse schuldenaar door het gerecht wordt medegedeeld dat hij hetzij het in het betalingsbevel vermelde bedrag aan de eiser kan betalen, hetzij zich hiertegen moet verweren.

In dit verband moet er nog op worden gewezen dat  alle rechterlijke beslissingen op het gebied van het handelsrecht als Europese Executoriale Titel kunnen wordt gewaarmerkt. Het Europees Betalingsbevel wordt alleen gegeven voor een vordering op grond van een handelsovereenkomst, dus een onbetaalde factuur.

Elke lidstaat wijst zelf een instantie aan die bevoegd is om de betalingsbevelen te verstrekken. In Nederland zijn de rechtbanken bevoegd om de betalingsbevelen af te geven. Het betalingsbevel kan meteen in alle EU-lidstaten ten uitvoer worden gelegd.

Voldoet uw vordering aan de voorwaarden?
Voordat u uw opeisbare vordering op een wanbetaler kunt gaan incasseren via een Europees Betalingsbevel, is het van belang om na te gaan of aan de gestelde voorwaarden is voldaan. Zo dient het betalingsgeschil zich af te spelen binnen een contractuele handelsrechtelijke verhouding en mag de vordering niet worden betwist. Bovendien moet het geschil een grensoverschrijdend karakter hebben. Ten minste één van de betrokken partijen moet haar woonplaats of gewone verblijfplaats hebben in een andere lidstaat dan de lidstaat van het aangezochte gerecht. Het Europese recht bepaalt in elke lidstaat het aangewezen gerecht dat bevoegd is het betalingsbevel af te geven. De hoofdregel is dat de rechtbank in het vestigingsland van de wanbetaler bevoegd is. Er zijn ook alternatieve rechters bevoegd, zoals de rechter van het land waar de kenmerkende prestatie onder de overeenkomst verricht is.

Hoe dient u een verzoek in?
Het verzoek om een betalingsbevel kunt u indienen met een standaardformulier bij de rechtbank in Nederland of het bevoegde gerecht in de andere lidstaat. De formulieren zijn identiek voor alle lidstaten van de Europese Unie. Op dit formulier worden de noodzakelijke gegevens voor het betalingsbevel vermeld, zoals de specificatie van de vordering en de gegevens van de wanbetaler. Na ontvangst van de stukken verleent de rechtbank het bevel op basis van het formulier en de ingediende stukken. De rechtbank kan het verzoek tot een betalingsbevel ook afwijzen, bijvoorbeeld indien gegevens ontbreken of aan de formele eisen niet is voldaan.

De wanbetaler wordt niet gehoord voordat het bevel wordt verstrekt. Als hij het met het bevel niet eens is, moet hij bij de rechtbank een verweerschrift indienen zodra hij bekend is geworden met het betalingsbevel. Tussenkomst van een advocaat of procureur is hiervoor niet vereist.

Conclusie: doe er uw voordeel mee
In dit artikel maken wij u attent op interessante internationale ontwikkelingen die het eenvoudiger maken om uw schuldenaren met een betalingsachterstand die zijn gevestigd in andere EU-lidstaten, tegen relatief geringe kosten tot betaling te dwingen.