Kantonrechters werken aan een nieuwe formule

Het zijn roerige tijden in het ontslagrecht sinds de lancering van het ‘Lente akkoord’, gesloten door de ‘Kunduz coalitie’. Er zijn grootste plannen gepresenteerd om de arbeidsmarkt te hervormen. De preventieve ontslagtoets verruilen voor een repressieve toets en tegelijkertijd de vergoeding drastisch verlagen. Ik lichtte de plannen al toe in mijn bijdrage van 19 juni 2012. Ondertussen werken de kantonrechters ook aan een nieuwe formule, zo bleek tijdens de hoorzitting in de Tweede Kamer die op 28 juni 2012 plaatsvond.

Tijdens deze hoorzitting werden diverse deskundigen gehoord over de plannen tot hervorming van het ontslagrecht. Een tweetal kantonrechters, mrs. Ulrici en Boot, liet zich ontvallen dat er wordt gewerkt aan een nieuwe formule, ook wel ‘de aanbevelingen’ van de Kring der Kantonrechters genoemd. Het verschil tussen enerzijds de ontslagroute via het UWV WERKbedrijf en anderzijds de kantonrechter, is ook de kantonrechters een doorn in het oog.

Het UWV verplicht niet tot het betalen van een vergoeding, de werknemer die meent dat hem wel (of meer) ontslagvergoeding toekomt, dient zelf een kennelijk onredelijk ontslagprocedure te starten. Een procedure die na het arrest Breed / Rutten voor het gros van de werknemers niet aantrekkelijker is geworden. Als het al tot een vergoeding komt, is die in verhouding tot de ontbindingsprocedure erg laag. Zie ook mijn eerdere publicaties over dit onderwerp.

De kantonrechters willen dit verschil aanpakken door één formule te bedenken voor beide soorten ontslagzaken. De schade die de werknemer lijdt, zou daarbij voorop moeten staan. Hoogstwaarschijnlijk te relateren aan de kans op nieuw werk. Hiermee wordt geappelleerd aan een gevoel van onrechtvaardigheid dat behoorlijk breed leeft. Ook de plannen in het Lente akkoord beogen de ongelijkheid weg te nemen, naast tal van andere beweegredenen om tot hervorming te komen.

De nieuwe formule wordt dit najaar verwacht. Grote vraag is nu hoe dit zich zal gaan verhouding tot 1) de huidige plannen en 2) de verkiezingen op 12 september a.s. De voorgestelde wijzigingen zijn zodanig fundamenteel, dat de kans groot is dat deze de verkiezingen niet of slechts ten delen overleven. Het lijkt er op dat de kantonrechters daar niet op willen wachten en hun eigen plan trekken. Opvallend is wel dat de Hoge Raad in het arrest Breed / Rutten (en daarop volgende arresten) duidelijk heeft gemaakt dat de kennelijk onredelijk ontslagprocedure zich niet voor toepassing van een formule leent. Is de nieuwe formule eenmaal toegepast in een kennelijk onredelijk ontslagzaak, dan levert dat ongetwijfeld weer boeiende (hoger beroep en cassatie) jurisprudentie op.