Lingerie oorlog: Sapph maakt inbreuk op Marlies Dekkers

Vorige week heeft de rechtbank in Utrecht vonnis gewezen in de roemruchte bh-bandjes oorlog tussen Marlies Dekkers en Sapph. De rechtbank oordeelt dat Sapph met vier bh's en een slip inbreuk maakt op de auteursrechten van Marlies Dekkers. Een ruim verbod wordt uitgesproken richting Sapph en tevens moet Sapph schadevergoeding aan Marlies Dekkers betalen. Hoe hoog de schadevergoeding is die Sapph moet betalen, moet nog worden vastgesteld. Sapph moet eerst inzicht geven in de winst die is behaald met de vijf inbreukmakende producten.

Allereerst gaat de rechtbank Utrecht in op de auteursrechtelijke bescherming van de Marlies Dekkers bh's. Wanner de bh's en slips auteursrechtelijk beschermd zijn, dat wil zeggen wanneer ze niet ontleend zijn aan gelijkende bh's en slips van anderen en het werk het persoonlijk stempel van de maker draagt, kan worden geoordeeld of er sprake is van een inbreuk.

Beha's en slips auteursrechtelijk beschermd of sprake van mode, trend, stijl?
Een bh bestaat uit een belangrijk aantal functioneel bepaalde elementen die niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen, aldus de rechtbank. Hierbij valt onder andere te denken aan bandjes die vanaf de cups naar de schouders of de nek lopen of naar de rug lopen en daar samenkomen. Dit brengt mee dat - indien daaraan elementen worden toegevoegd (zoals extra bandjes) - deze toevoeging een gevolg kan zijn van creatieve keuzes van de maker.

Ook een mode, stijl of trend komt niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking. Sapph voert in dat kader aan dat het idee van bandjes boven de cups al in de jaren '50 gewoon was en derhalve 'stijl' is geworden. De rechtbank is het hier niet mee eens. Het hanteren van bandjes mag dan gewoon zijn, maar door de wijze waarop Marlies Dekkers dat doet geeft zij een oorspronkelijke invulling aan het idee of de stijl van het hanteren van bandjes boven de cups, zodat deze het resultaat zijn van een intellectuele schepping en in zoverre auteursrechtelijk beschermd.

Ook het beroep van Sapph op ontlening aan andere bh's met bandjes in de markt gaat niet op. Sapph heeft onvoldoende duidelijk gemaakt dat deze bh's eerder bestonden dan de bh's van Marlies Dekkers. Ook zijn sommige bh's op punten geheel anders dan de Marlies Dekkers bh's. De conclusie is dus dat de lingerie van Marlies Dekkers auteursrechtelijk beschermd is.

Inbreuk door Sapph?
Beoordeling van de inbreukvraag dient plaats te vinden aan de hand van vergelijking van de totaalindrukken van de bh's van Marlies Dekkers en de bh's van Sapph. Omdat het meest kenmerkende element van de bh's van Marlies Dekkers - het bandje dat de bovenlijn van de cups volgt - op dezelfde wijze is overgenomen door Sapph in een aantal bh's, verschillende de totaalindrukken van deze bh's te weinig om de bh's van Sapph als zelfstandige werken aan te tonen. Er is dan ook sprake van een inbreuk. Dit geldt echter niet voor alle bh's. Ook ten aanzien van een van de slips oordeelt de rechtbank dat Sapph inbreuk maakt. Sapph heeft onvoldoende afstand genomen van deze slip van Marlies Dekkers.

Algemeen verbod
De rechter overweegt dat hij aanleiding ziet om Sapph een algemeen verbod op te leggen waarin iedere inbreuk op de auteursrechten van Marlies Dekkers wordt verboden. Doorgaans is het gebruikelijk dat een partij enkel wordt verboden om inbreuk te maken op de auteursrechten die onderwerp zijn van het geschil. De rechtbank acht echter een algemeen verbod noodzakelijk: 'om te voorkomen dat Marlies Dekkers telkens als Sapph bh's en slipjes op de markt brengt die inbreuk maken op haar producten, genoodzaakt zou zijn om een procedure aanhangig te maken.' Wanneer men echter naar het dictum kijkt kan men afvragen of van een algemeen verbod wel sprake is en wat er gebeurt als Sapph andere modellen gaat kopiëren. In het dictum wordt Sapph immers enkel verboden: ´iedere inbreuk op de aan Marlies Dekkers toekomende auteursrechten te staken en gestaakt te houden, in het bijzonder het openbaar maken en verveelvoudigen van de volgende modellen van Marlies Dekkers:' (opsomming lingerie in geschil).