Nabestaandenpensioen bij echtscheiding

In pensioenregelingen komt naast ouderdomspensioen ook vaak (bijzonder) nabestaandenpensioen aan de orde; partnerpensioen is voor de achterblijvende ex-echtgenoot (/geregistreerd partner/samenlever als die voldoet aan de voorwaarden van de betreffende pensioenuitvoerder, hierna niet apart vermeld) en wezenpensioen is voor de achterblijvende kinderen (hier verder niet besproken).

Tijdens het huwelijk is het belangrijk of sprake is van partnerpensioen als de echtgenoot (/echtgenote, hierna niet apart vermeld) die het pensioen opbouwde, overlijdt. Dit partnerpensioen wordt doorgaans afgeleid van het ouderdomspensioen dat zou zijn bereikt bij pensionering. Voor de specifieke aanspraken, moet gekeken worden in het pensioenreglement van de betreffende pensioenuitvoerder.

Was na het huwelijk sprake van een echtscheiding, dan is het bijzonder partnerpensioen relevant. Dit is de uitkering waar een ex-echtgenoot recht op heeft als de andere ex-echtgenoot die het pensioen heeft opgebouwd, overlijdt. Dit recht is er als de betreffende pensioenregeling voorziet in een partnerpensioen op opbouwbasis. Bij een partnerpensioen op risicobasis is er na de echtscheiding en het vervolgens overlijden van de ex-echtgenoot die het pensioen indertijd heeft opgebouwd, geen recht op een bijzonder partnerpensioen. Op welke basis de opbouw heeft plaatsgevonden, kan bij de betreffende pensioenuitvoerder worden nagegaan. Het bijzonder nabestaandenpensioen is gekoppeld aan het ouderdomspensioen dat is opgebouwd gedurende het huwelijk.

Net als bij ouderdomspensioen bij echtscheiding, is het in kaart brengen van aanspraken op bijzonder nabestaandenpensioen niet direct iets dat de ex-echtgenoten belangrijk vinden in een echtscheidingssituatie. Partijen willen uit elkaar en staan veelal nog niet stil bij de financiële gevolgen van het overlijden van een van hen in de toekomst. (De gevolgen van overlijden zijn overigens ook relevant als er sprake is van partner- en/of kinderalimentatie na scheiding, welke aanspraken direct vervallen bij overlijden van de betaler.)

In de Pensioenwet en in de Wet verplichte beroepspensioenregeling is het behoud van de aanspraak op partnerpensioen in geval van scheiding geregeld. Als partijen in een overlegscheiding zitten en afspraken maken over de gevolgen van de echtscheiding, dan is de standaardregeling die door de advocaat schriftelijk wordt vastgelegd in een convenant dat het opgebouwde partnerpensioen over en weer voor elkaar blijft gereserveerd. Dit is dus alleen relevant als er sprake is van partnerpensioen op opbouwbasis.

Bij een overlegechtscheiding zijn bijzondere/afwijkende afspraken tussen de ex-echtgenoten over (bijzonder) partnerpensioen mogelijk. Bijvoorbeeld als de ex-echtgenoten afspreken dat ze een uitruil wensen van (bijzonder) partnerpensioen voor ouderdomspensioen of omgekeerd of partijen komen overeen dat het door een van hen opgebouwde (bijzonder) partnerpensioen ten goede zal komen aan een eerdere of latere partner.

Als een echtscheiding loopt via ons kantoor en partijen zijn in staat samen afspraken te maken over de gevolgen van de echtscheiding, wordt voor het maken van pensioenafspraken zonodig samengewerkt met onze collega’s van de afdeling Pensioenrecht.