Wanneer nadeelcompensatie?
Nadeelcompensatie is een vergoeding voor rechtmatig overheidsoptreden. Het gaat dan dus om situaties waarin de overheidshandeling op zich niet onrechtmatig is. Voorbeelden van rechtmatig overheidsoptreden waarvoor een aanspraak op nadeelcompensatie kan bestaan kunnen zijn:
- het verlenen van een vergunning;
- het (tijdelijk of definitief) afsluiten van een weg;
- het uitvoeren van een bouwproject;
- het veranderen van regels;
Voorbeelden van een onrechtmatige overheidsdaad, waarvoor geen nadeelcompensatie kan worden verstrekt zijn:
- het verstrekken van een vergunning die achteraf niet verleend had mogen worden;
- het in strijd handelen met bestaande regels;
- het afkondigen van regels die in strijd zijn met hoger recht.
Voor deze schade kunt u de overheid mogelijk aanspreken op grond van onrechtmatige daad, daarop gaat dit artikel verder niet in.
Welke eisen gelden er?
Omdat er bij nadeelcompensatie in principe sprake is van rechtmatig overheidsoptreden gelden er specifieke eisen waaraan voldaan moet worden wil er recht op een vergoeding bestaan.
- er moet sprake zijn van schade die is ontstaan door de uitoefening van een overheidstaak;
- de schade moet onevenredig zijn, dat houdt in dat het niet redelijk is dat de schade geheel voor rekening van de burger/ondernemer blijft. Schade is alleen onevenredig wanneer deze groter is dan het normaal maatschappelijk risico.
- de schade moet niet voorzienbaar zijn geweest.
- de schade mag niet op andere wijze vergoed zijn (bijvoorbeeld omdat u er tegen verzekerd was).
In verschillende artikelen op onze kennispagina worden deze eisen verder toegelicht aan de hand van uitspraken van rechters.
Welke schade wordt vergoed?
Wanneer u recht heeft op nadeelcompensatie betekent dat niet dat uw gehele schade wordt vergoed. Afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het geval blijft de schade geheel of gedeeltelijk voor uw eigen rekening. Dit is afhankelijk van de omvang van het normaal maatschappelijk risico. Het normaal maatschappelijk risico wordt beoordeeld aan de hand van de gemiste omzet en/of hogere kosten. De ‘standaardregeling’ voor nadeelcompensatie gaat ervan uit dat wanneer de gemiste omzet (of hogere kosten) lager zijn dan 15% van de jaaromzet(of kosten), de schade in beginsel niet voor vergoeding in aanmerking komt. Wanneer de gemiste omzet meer bedraagt dan 15% van de jaaromzet wordt een korting op het schadebedrag toegepast van bijvoorbeeld 20%.
Vaak kan uw accountant of boekhouder voor u uitrekenen wat de schade is die u door een overheidsmaatregel heeft geleden.
Wilt u weten of u in uw specifieke situatie recht heeft op nadeelcompensatie of heeft u daarover andere vragen: bel of e-mail dan met Hanna Zeilmaker en/of Joske Hagelaars, specialisten op het gebied van overheidsaansprakelijkheid en nadeelcompensatie.
