Nieuwe beleidsregel nadeelcompensatie: stappenplan voor drempel normaal ondernemersrisico

Bij besluit van 10 juni 2014 heeft de Minister van Infrastructuur en Milieu de beleidsregel voor nadeelcompensatie gewijzigd. De Minister geeft zo invulling aan het criterium dat alleen nadeel wordt vergoed dat buiten het normaal ondernemersrisico valt.

Beleidsregel nadeelcompensatie Infrastructuur en Milieu 2014
De Beleidsregel nadeelcompensatie Infrastructuur en Milieu 2014 vervangt de bekende Regeling nadeelcompensatie Verkeer en Waterstaat 1999. De Regeling 1999 bevatte zowel inhoudelijke als procedurele regels met betrekking tot vergoeding van onevenredig nadeel als gevolg van rechtmatig handelen van de Minister. In de praktijk werd bij de toepassing van deze regling meestal een drempel en/of een korting op de schadevergoeding toegepast, om daarmee invulling te geven aan het uitgangspunt dat alleen onevenredige en abnormale schade moet worden vergoed. Onder meer in de bekende Hollandse Brug en Wouwse Tol uitspraken heeft de Raad van State geoordeeld dat het werken met drempels en kortingen aanvaardbaar is, maar dat de concrete toepassing/hoogte van een drempel of korting wel moet worden gemotiveerd. De Minister heeft naar aanleiding van deze rechtspraak onderzoek laten doen naar de hoogte van normale fluctuaties in omzet en kosten bij ondernemingen in branches die vaak worden geraakt door infrastructurele overheidsmaatregelen (horeca, transport, tankstations en detailhandel). De Minister heeft naar aanleiding van het onderzoek gekozen voor een drempel gecombineerd met een korting.

Bij reguliere infrastructurele maatregelen drempel van 15 %
De Minister gaat uit van een omzetdrempel als ‘ingangstoets’. Als de drempel is genomen, dan komt de gehele schade voor vergoeding in aanmerking, maar wordt daarop wel een korting toegepast ter grootte van het normaal maatschappelijk risico.

Voor reguliere infrastructurele maatregelen gaat de Minister uit van een standaarddrempel van 15 %. Als de maatregel bijzonder of uitzonderlijk is, of van erg lange duur dan wel geheel niet voorzienbaar, kan ook een lagere drempel worden gehanteerd. Die lagere drempel wordt dan bepaald aan de hand van de aard, duur en voorzienbaarheid van de maatregel. Ook bijzondere (maar wel abstracte) omstandigheden aan de kant van de verzoeker kunnen aanleiding zijn voor verlaging van de drempel naar bijv. 10 % of zelfs 5 % of lager. Het blijft per maatregel maatwerk, en daarbij is een ‘multifactorbenadering’ onmisbaar, aldus de Minister. In de Toelichting op het besluit zijn een algemene en een artikelsgewijze toelichting opgenomen, waarin het nieuwe beleid uitvoerig wordt besproken.

Bagatelschade behoort tot eigen risico
In het besluit is ook opgenomen dat bagatelschade, ofwel schade die zo gering is dat deze niet voor rekening van de overheid dient te komen, tot het normaal maatschappelijk risico behoort. In de Regeling is bepaald dat schade die minder bedraagt dan € 1.000,- in ieder geval niet wordt vergoed. Verzoeken tot vergoeding van bagatelschade zullen dan ook als kennelijk ongegrond worden afgewezen.

Stappenplan normaal ondernemersrisico
De omvang van het normaal ondernemersrisico zal dus als volgt worden beoordeeld:

Stap 1: bagatelschade (minder dan € 1.000,-) niet vergoeden
Stap 2: uitgangspunt bij reguliere infrastructurele maatregelen: drempel 15 %
Stap 3: bij bijzondere of uitzonderlijke maatregelen: lager drempelpercentage
Stap 4: op basis van door ondernemer aan te voeren (abstracte) omstandigheden: (verdere) verlaging van de drempel
Stap 5: bij overschrijding drempel: vergoeding integrale schade minus korting.

Wij gaan ervan uit dat deze invulling door de Minister van het normaal ondernemersrisico navolging zal krijgen in beleidsregels van andere overheden.

Voor ondernemers: Wilt u weten welke gevolgen deze beleidsregel heeft voor uw aanspraak op nadeelcompensatie. Lees meer…

Wilt u meer weten over het indienen van of besluiten op een verzoek om nadeelcompensatie? Neem dan contact op met Hanna Zeilmaker of Joske Hagelaars, advocaten bij Dirkzwager en gespecialiseerd in overheidsaansprakelijkheid.