Nieuwe beschermingsduur muziekopnames in de EU

De Europese commissie heeft een richtlijn aangenomen waarin de duur van naburige rechten van artiesten en fonogramproducers op muziekopnames wordt verlengd van 50 naar 70 jaar. Nederland heeft, net als enkele andere EU landen, tegen deze uitbreiding gestemd.

Met de term naburige rechten worden de rechten aangeduid van uitvoerende kunstenaars, fonogramproducenten en omroeporganisaties met betrekking tot hun vertolkingen, fonogrammen (geluidsopnamen) en uitzendingen.

Doel van de nieuwe richtlijn is het niveau van bescherming van uitvoerende kunstenaars te verhogen door de maatschappelijke erkenning van hun creatieve en artistieke bijdragen. Nederland heeft tegen deze richtlijn gestemd omdat zij verwachtte dat hiermee de problemen waarmee de fonogrammenindustrie en uitvoerende kunstenaars te maken hebben niet, of nauwelijks worden opgelost. 

In het persbericht dat is opgesteld naar aanleiding van het aannemen van deze richtlijn wordt opgemerkt dat uitvoerende kunstenaars doorgaans al jong hun carrière starten waardoor de bescherming van 50 jaar veelal niet genoeg is om gedurende hun gehele leven hun prestaties te beschermen. Dit heeft als gevolg dat sommige artiesten inkomsten mislopen aan het einde van hun leven. Vaak kunnen ze hierdoor ook niet gedurende hun gehele leven ongewenst gebruik van hun uitvoeringen voorkomen of beperken.

De richtlijn voorziet tevens in maatregelen om artiesten die hun rechten hebben overgedragen aan fonogramproducers ook daadwerkelijk te laten profiteren van de uitbreiding van de beschermingsduur  maar ook in maatregelen die erin bestaan dat zij hun rechten onder bepaalde voorwaarden kunnen terughalen.

Bovendien harmoniseert de richtlijn de wijze van berekening van de duur van de bescherming voor zover het nummers en muziekwerken met tekst betreffen die door meerdere auteurs zijn gemaakt. Bescherming zal zijn gegarandeerd tot 70 jaar na de dood van de laatst overlevende: de auteur van de teksten of de componist van de muziek.

De Lidstaten van de Europese Unie moeten deze richtlijn binnen twee jaar in hun nationale wetgeving hebben opgenomen. Dit betekent voor Nederland dat de Wet op de naburige rechten dient te wijzigen.