Vanuit perspectief leverancier
Vanuit het perspectief van de leverancier kan ik vrij kort zijn over de voorwaarden: uw belangen worden (meer dan) goed geborgd. Dat is voor leveranciersvoorwaarden overigens ook niet zo verrassend.
Vanuit juridisch perspectief zijn er bij eerste indruk niet zo veel kanttekeningen te maken voor leveranciers. Een groot voordeel ten opzichte van de voorwaarden uit 2009 is dat de modulaire opbouw is verlaten. Hierdoor wordt voorkomen dat vergeten wordt een bepaalde module van toepassing te verklaren. Voortaan staat alles in één document.
Strategisch/tactisch gezien is echter wel de vraag of het altijd passend is deze voorwaarden te hanteren, gelet op het eenzijdige karakter. De vraag is namelijk of het hanteren van deze voorwaarden in de praktijk niet tot allerlei discussies met klanten zal leiden. Daarover hierna meer.
Vanuit perspectief afnemer
Voor afnemers geldt dat deze voorwaarden volstrekt niet in uw belang zijn. Dat leveranciersvoorwaarden enigzins eenzijdig zijn is begrijpelijk, maar deze voorwaarden slaan daarin m.i. door. Enkele punten ter toelichting:
- Beperkingen wat je krijgt. Geleverde software hoeft slechts te voldoen aan de leveranciersdocumentatie (artikel 30.3). Er wordt niet gegarandeerd dat de software geschikt is voor het beoogde gebruik (artikel 34.1), geschiktheid voor normaal gebruik wordt niet gegarandeerd (artikel 28.9). Je krijgt dus niets meer of minder dan wat er letterlijk in de documentatie terug komt (die moet dus kritisch getoetst worden!). Bepaalde functionaliteiten kunnen bovendien maar zo verdwijnen in volgende versies van de lokaal (artikel 42.3) of via ASP (artikel 24.3 / 24.4) gebruikte software.
- Onduidelijk wanneer je het krijgt. Termijn zijn slechts indicatief en leverancier hoeft slechts te streven deze ook daadwerkelijk te halen (artikel 14.1). Sterker nog, ook als je een uiterste datum afspreekt, komt leverancier bij overschrijding daarvan nog niet in verzuim (artikel 14.3). Met andere woorden: wanneer een project vertraagd is, is daarmee verdere vertraging gegeven omdat er moet nog een ingebrekestelling moet worden verstuurd.
- Onduidelijk wat het dan kost. Aan afgegeven begrotingen kunnen geen rechten en zelfs geen verwachtingen worden ontleend (artikel 3.2). Vaste prijzen dienen uitdrukkelijk overeengekomen te worden. De leverancier is bovendien iedere drie maanden gerechtigd zijn prijzen aan te passen (artikel 3.5). Weliswaar mag de overeenkomst dan worden opgezegd, maar gelet op de afhankelijke relatie die er in de afnemer-leverancier relatie ontstaat is dat recht vaak niet reëel (en ontaardt in een eenzijdig recht de prijzen te verhogen).
- Bijna geen garanties. De garanties van leverancier is beperkt tot een inspanning ("je best doen") om gedurende korte tijd bepaalde fouten te herstellen, zowel bij SaaS (artikel 25), on premise software (artikel 34), maarwerksoftware (artikel 40) als bij verkoop van apparatuur (artikel 62).
- Beperkte ondersteuning. Alle ondersteuning geschiedt op basis van inspanningsverbintenissen. Of problemen daadwerkelijk zullen worden opgelost en wanneer dan is onduidelijk (artikel 41.2).
- Nauwelijks zorgplicht leverancier, veel risico's bij klant. De zorgplicht die normaalgesproken op opdrachtnemers rust is in de voorwaarden (bijna) volledig weggeschreven. Zo draagt de klant het selectierisico (artikel 11.2), moet de klant instaan voor de juistheid van gegevens (artikel 12.2), ligt de verantwoordelijkheid voor gebruik volledig bij de klant (artikel 11.6), liggen verstrekkende medewerkingsverplichtingen bij klant (artikel 11), ligt het risico op misbruik van inloggegevens volledig bij de klant (artikel 21.2), etc.
- Bijna geen remedies voor klant. De klant kan zich nooit op opschorting of verrekening beroepen (artikel 3.6). Daarmee worden de klant hele praktische "wapens" uit handen geslagen. Ook kan de klant alleen ontbinden bij tekortschieten in "wezenlijke verplichtingen", terwijl de leverancier bij (bijna) iedere tekortkoming kan ontbinden (omdat alle verplichtingen van de klant als wezenlijk zijn aangemerkt, zie artikel 15.1). Ook geldt dat de bewijslast wordt omgekeerd ten aanzien van de door leverancier verrichte werkzaamheden (artikel 3.4).
- Nauwelijks aansprakelijkheid. De aansprakelijkheid van de leverancier is beperkt tot de contractsom of €500.000,-- voor directe schade (artikel 16). De vraag is echter of het ooit zo ver komt, want op vele punten in de overeenkomst is de aansprakelijkheid zelfs uitgesloten, namelijk voor vrijwaring intellectuele eigendom (artikel 10.5), verlies van data (artikel 25.2 / 34.4), andere fouten in de software dan het niet voldoen aan de documentatie (artikel 30.3), voor verlies aan of beschadiging van apparatuur wanneer deze voor onderhoud bij de leverancier is (artikel 69.11), etc. Bovendien geldt dat veel verplichtingen die op leverancier rusten dusdanig zijn afgezwakt, dat het de vraag is of snel sprake zal zijn van een tekortkoming (laat staan aansprakelijkheid). Door de aansprakelijkheid te beperken tot "directe schade" is bovendien de belangrijkste schadepost in de praktijk (indirecte schade) al helemaal uitgesloten.
Tot zover enkele eerste opmerkingen over de nieuwe voorwaarden.
Overigens bevatten ook de vorige versie van de voorwaarden van de brancheorganisatie dergelijk eenzijdige voorwaarden. Het is m.i. jamer dat niet de kans is gegrepen bij de herziening te komen tot een meer genuanceerde set voorwaarden.
In latere berichten zullen we ongetwijfeld nog nader ingaan op deze nieuwe voorwaarden.
