Online handelaar mag in algemene voorwaarden de overdracht van vorderingen uit hoofde van gebreken niet uitsluiten

Feiten
Twee bedrijfsmatige handelaren op het internet waren partij in een rechtsgeding waarin in oktober 2015 door het OLG Hamm vonnis werd gewezen. Het bedrijf dat in dit rechtsgeding gedaagde was, handelt onder andere in elektrische en elektronische apparatuur, koffiemachines, koelkasten en wasmachines Hierbij hanteerde dit bedrijf algemene voorwaarden die ondermeer de onderstaande bepalingen bevatten: “Overdracht van vorderingen uit hoofde van gebreken is uitgesloten.”

Indien dus een partij (de eerste koper) van gedaagde bijvoorbeeld een koffiemachine koopt en deze vervolgens binnen de garantieperiode aan een derde (tweede koper) verkoopt (of cadeau doet), dan mag de eerste koper zijn garantievorderingen op gedaagde niet overdragen aan de tweede koper. Indien de tweede koper later garantievorderingen wil indienen, dan dient dit via de eerste koper te gebeuren.

Eiser achtte deze bepaling bij transacties met consumenten niet toelaatbaar en heeft van gedaagde via een kort geding geëist dat de toepassing van deze bepaling ten opzichte van consumenten zou worden geschrapt. Gedaagde stelt dat online verkregen artikelen over het algemeen voor eigen gebruik van koper zijn bedoeld en dat gedaagde er een gerechtvaardigd belang bij zou hebben om een 'grijze markt' van bedrijfsmatige wederverkopers te voorkomen en om duidelijkheid te hebben ten aanzien van de vraag welke partij garantievorderingen jegens haar zou kunnen indienen.

Besluit
Het OLG heeft aan eiser het verzoek dat gedaagde zich van de toepassing van deze bepaling ten opzichte van consumenten dient te onthouden, toegekend en heeft geoordeeld dat de bepaling “Overdracht van vorderingen uit hoofde van gebreken is uitgesloten” in de algemene voorwaarden van een handelaar op het internet ten opzichte van consumenten niet is toegestaan, omdat de particuliere koper hierdoor op onaanvaardbare wijze wordt benadeeld. Door dit overdrachtsverbod wordt de wederverkoop door de consument belemmerd, omdat hierdoor de garantie ten opzichte van de bedrijfsmatige eerste verkoper wordt bemoeilijkt. Hierdoor zou, aldus de rechtbank, behalve voor de tweede koper ook nadeel ontstaan voor de wederverkopende particuliere eerste koper.

De Bundesgerichtshof [het Duitse federale gerechtshof] heeft in zijn oordeel in 2012 reeds het principe bevestigd dat een overdrachtsverbod krachtens algemene voorwaarden ongeldig is indien er geen sprake is van een te beschermen belang van de gebruiker bij een uitsluiting van de overdracht of indien de gerechtvaardigde belangen van de klant bij de overdracht van contractuele vorderingen prevaleren boven het hier tegenoverstaande belang van de gebruiker. Dit principe diende in onderhavige procedure te worden toegepast.

Bedrijfsmatige eerste verkoper dient het risico van confrontatie met onbekende garantie-schuldeisers te aanvaarden
Het belang van de bedrijfsmatige eerste verkoper om door een overdrachtsverbond het risico tegen te gaan dat hij geconfronteerd zou kunnen worden met derden, die hem volledig onbekend zijn, als schuldeiser in garantiekwesties, prevaleert in de handel met de consument niet boven de belangen van de koper, aldus het OLG Hamm. De garantie-aansprakelijkheid wordt, aldus het OLG, in dergelijke gevallen niet uitgebreid, doch enkel verlegd. Bij de postorderhandel met de consument op het internet zijn, aldus het OLG, aan de postorderhandelaar over het algemeen de contractpartners niet persoonlijk, maar slechts met naam, bekend.

Overdrachtsverboden ten opzichte van bedrijfsmatige wederverkopers ook voortaan toegestaan
De BGH [Bundesgerichtshof] en andere rechtbanken hebben in zaken waarin het ging om zakelijke transacties tussen bedrijven reeds eerder herhaaldelijk geoordeeld dat een bepaling in de algemene voorwaarden, krachtens welke de gebruiker van deze algemene voorwaarden de overdracht van tegen hem gerichte vorderingen nadrukkelijk uitsluit, in principe geldig is. Binnen het zakelijke verkeer wordt erkend dat met het streven om contractrelaties duidelijk en overzichtelijk te houden, een te erkennen belang gemoeid is. Hierbij is het ook van belang dat vorderingen van ondernemers vaak als zekerheidsstelling aan kredietgevers worden overgedragen. Met name de bedrijfsmatige wederverkoop van vorderingen bijvoorbeeld aan factoringbedrijven kan de duidelijkheid en overzichtelijkheid van de betreffende overeenkomsten nadelig beïnvloeden.