Een GmbH bezit namelijk rechtspersoonlijkheid met een eigen vermogen en kan zelf aansprakelijk worden gehouden. Dit betekent echter niet dat een bestuurder nooit voor schulden van de GmbH (persoonlijk) aansprakelijk kan worden gesteld.
Een bestuurder is (persoonlijk) aansprakelijk indien hij de zorgvuldigheid, die van een deugdelijk/ordelijk bestuurder verwacht mag worden, opzettelijk dan wel uit onachtzaamheid heeft geschonden. Hij is aansprakelijk jegens de vennootschap, de aandeelhouders en derden.
Als het bestuur namens de GmbH handelt, dan handelt het bestuur intern en kan intern, dus van de GmbH, aansprakelijk worden gehouden. Het bestuur is gehouden om ‘’de zorgvuldigheid van een ordelijk bestuurder in acht te nemen’’. Die wil zeggen dat het bestuur gehouden is om zijn taken op een behoorlijke manier na te komen/ uit te voeren. Als er sprake is van onbehoorlijk bestuur, dan kan het bestuur intern aansprakelijk worden gehouden (interne aansprakelijkheid).
Een externe schuldeiser kan schadevergoeding van de GmbH vorderen. De GmbH bezit namelijk rechtspersoonlijkheid en kan om die reden met haar vermogen voor de schade die derden hebben geleden opkomen. Het kan echter zo zijn dat een schuldeiser niet de GmbH maar het bestuur of een individuele bestuurder aansprakelijk wil stellen omdat het bestuur jegens de schuldeiser onrechtmatig heeft gehandeld. In deze gevallen is het bestuur/de individuele bestuurder met zijn privé vermogen aansprakelijk (externe aansprakelijkheid). Naastvolgend zullen de meest voorkomende/belangrijkste vormen van externe aansprakelijkheid worden besproken:
Aansprakelijkheid als vertegenwoordiger van de GmbH
Als het bestuur niet duidelijk maakt dat hij/zij als vertegenwoordiger van een GmbH optreedt en de contractpartner gaat er om die reden van uit dat hij de overeenkomst sluit met de persoon van het bestuur zelf, dan kan er sprake zijn van een persoonlijke aansprakelijkheid van de betreffende bestuurder. Ook in die gevallen waarin het bestuur namens de GmbH optreedt maar hierbij te kennen geeft dat een individuele bestuurder de aansprakelijkheid voor zijn eigen rekening neemt, is er sprake van een individuele aansprakelijkheid van het bestuur ofwel de bestuurder.
Aansprakelijkheid op het gebied van belasting en boekhouding
Het bestuur neemt de taken van een werkgever op zich. Op grond van deze functie moet het bestuur maandelijkse aangiften voor de loonbelasting en de voorschotten op de omzetbelasting indienen, alsmede de loonbelasting voor rekening van de werknemer inhouden en aan de belastingdienst afdragen. Deze verplichting geldt eveneens voor de omzetbelasting. Als het bestuur deze taak opzettelijk dan wel door grove nalatigheid schendt, dan is het bestuur aansprakelijk voor deze bedragen.
Aansprakelijkheid in het socialezekerheidsrecht
Het bestuur moet ervoor zorg dragen dat de GmbH haar verplichtingen jegens de sociale verzekeringsinstellingen nakomt. Hiervoor moet het ondernemingsnummer worden verkregen bij het arbeidsbureau. Dit is nodig om werknemers in dienst te kunnen nemen en de werknemers in te schrijven bij de sociale verzekering. Bovendien moeten de werknemers van een GmbH worden ingeschreven bij het ziekenfonds. De ingehouden bijdragen voor ziektekostenverzekering, pensioenverzekering en werkloosheidsverzekering moeten aan de sociale verzekeringsinstellingen worden betaald. Houdt het bestuur deze bijdragen in, dan is het bestuur aansprakelijk en kan een schadevergoedingsclaim worden ingediend jegens het bestuur. Tevens dreigt strafrechtelijke aansprakelijkheid voor ingehouden en niet-betaalde socialezekerheidsbijdragen van werknemers.
Aansprakelijkheid in faillissement
Op het moment waarop de GmbH niet langer in staat is om aan haar betalingsverplichtingen te voldoen, is er sprake van insolventie. Is de GmbH failliet of dreigt zij failliet te gaan dan moet het bestuur onverwijld de opening van de insolventieprocedure aanvragen. Hetzelfde geldt vanaf het tijdstip waarop de overmatige schuldenlast zich voordoet. Als het bestuur na het intreden van insolventie of bij een overmatige schuldenlast betalingen aan derden verricht, dan moet het bestuur deze bedragen aan de GmbH terugbetalen. Betalingen die zijn uitgevoerd die kwalificeren als betalingen die een voorzichtig ondernemer kan doen, vallen niet onder dit aansprakelijkheidsregime. Tevens is het bestuur aansprakelijk jegens de vennootschap voor schade die is veroorzaakt doordat het bestuur de insolventieaanvraag niet tijdig heeft ingediend, of als het bestuur de aanvraag te vroeg heeft ingediend.
Aansprakelijkheid jegens schuldeisers in geval van een aandeelhouderswijziging
Het bestuur is verplicht om veranderingen onmiddellijk in het Handelsregister te doen inschrijven. Laat het bestuur na om aan deze verplichting te voldoen, dan is het bestuur aansprakelijk jegens de schuldeisers van de vennootschap indien deze schade leiden omdat de schuldeisers niet van de verandering(en) van de vennootschap op de hoogte waren.
Aansprakelijkheid voor het niet tijdig indienen van de jaarrekening
Elke GmbH is verplicht een jaarrekening op te stellen. De termijnen en omvang hiervoor kunnen variëren. Vervolgens moet de jaarrekening door de aandeelhoudervergadering worden vastgesteld. Afhankelijk van de grote van de GmbH moet de jaarrekening nog van een accountant worden getoetst. Het bestuur moet de vastgestelde jaarrekening tijdig publiceren, vaak wordt dit door de belastingadviseur gedaan. Niet-tijdige indiening van de jaarrekening leidt ertoe dat het bestuur een administratieve boete van maximaal 25.000 euro moet betalen.
Aansprakelijkheid voor inbreuken op de mededingingsregels
Het bestuur van een GmbH is aansprakelijk voor inbreuken op de mededingingsregels bij de exploitatie van hun vennootschap, indien het bestuur ondanks kennis of nalatige onwetendheid daartegen niets hebben ondernomen. Inbreuken op het mededingingsrecht kunnen civielrechtelijke sancties, strafrechtelijke sancties of administratieve overtredingen ten gevolge hebben.
Aansprakelijkheid bij de schending van Sachwalterpflichten
Het bestuur is de bewaarder van voorwerpen die weliswaar in het bezit van de GmbH zijn, maar niet onder de eigendom van de GmbH vallen, bv. zaken die in zekerheid zijn overgedragen of onder eigendomsvoorbehoud gekochte zaken. Als het bestuur inbreuk maakt op dit eigendomsrecht, bijvoorbeeld omdat het bestuur onbevoegd beschikkingshandelingen verricht, dan is het bestuur persoonlijk aansprakelijk jegens de eigenaar van de vervreemde zaak.
