Artikel 16c lid 1 Auteurswet (verder: Aw) behelst een beperking op het reproductierecht die inhoudt, dat niet als inbreuk op het auteursrecht van de maker van het desbetreffende werk wordt beschouwd:
"(...) het reproduceren van het werk of een gedeelte ervan op een voorwerp dat bestemd is om een werk ten gehore te brengen, te vertonen of weer te geven, mits het reproduceren geschiedt zonder direct of indirect commercieel oogmerk en uitsluitend dient tot eigen oefening, studie of gebruik van de natuurlijke persoon die de reproductie vervaardigt."
De billijke vergoeding (afdracht) die voor het maken van een thuiskopie middels dergelijke voorwerpen evenwel verschuldigd is, moet worden betaald door de fabrikant of importeur van de voorwerpen. Die voorwerpen kunnen blanco informatiedragers zijn, zoals CD-Rom's en DVD's.
Imation, importeur en verkoper van CD's en DVD's, heeft een contract met Stichting De Thuiskopie waarin een regeling over incasso van de thuiskopie-vergoeding is opgenomen. Vanaf 2010 heeft Imation betaling van thuiskopie-vergoeding die ziet op (directe en indirecte) leveringen door Imation aan professionele gebruikers stopgezet met een beroep op Europese jurisprudentie, waaronder het Padawan-arrest. In dat arrest is kort gezegd bepaald dat de particuliere gebruikers de thuiskopie-heffing moeten betalen maar dat het vaak lastig is hen op te sporen. De lidstaten, waaronder Nederland, zijn daarom vrij te heffen bij personen die over installaties, apparaten en dragers voor digitale reproductie beschikken en deze daartoe juridisch of feitelijk ter beschikking stellen van particulieren of aan hen reproductiediensten verlenen. In het Padawan-arrest is ook bepaald dat het ongedifferentieerd heffen voor het kopiëren voor privé-gebruik op alle types installaties, apparaten en dragers voor digitale reproductie, ook in geval waarin andere dan natuurlijke personen deze installaties, apparaten en dragers duidelijk voor andere doelen dan het kopiëren voor privé-gebruik aanschaffen, in strijd is met de Auteursrechtrichtlijn.
De rechtbank oordeelt in deze zaak dat Stichting de Thuiskopie van alle importeurs en fabrikanten thuiskopievergoeding heft met betrekking tot alle door hen vervaardigde dan wel ingevoerde data-cd’s en dvd’s zonder daarbij onderscheid te maken op basis van het vermoedelijke gebruik van deze dragers. De betalingsplicht geldt volgens de rechtbank voor voorwerpen die worden gebruikt voor het maken van een thuiskopie. De rechtbank oordeelt vervolgens:
Noch uit artikel 16c Aw noch uit enige andere bepaling uit die wet is naar het oordeel van de rechtbank af te leiden dat de betalingsplicht van de thuiskopievergoeding ook betrekking heeft op voorwerpen die niet worden gebruikt voor het maken van een thuiskopie maar voor professioneel gebruik.
In het Padawan-arrest is bevestigd dat op grond van de Auteursrechtrichtlijn een thuiskopieregeling is toegestaan waarbij de billijke vergoeding wordt geheven bij fabrikanten en importeurs, die dragers leveren aan particulieren. Echter, heffen op alle dragers, ongeacht of die dragers juridisch of feitelijk ter beschikking worden gesteld aan privégebruikers dan wel aan professionele gebruikers, is volgens de rechtbank niet toegestaan.
Stichting de Thuiskopie verdedigt de heffingen in de kern door te stellen dat in het thuiskopiestelsel al een onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende blanco dragers en rekening wordt gehouden met professioneel gebruik. Echter, naar het oordeel van de rechtbank moet voor ieder afzonderlijk voorwerp waarvoor de billijke compensatie dient te worden betaald sprake te zijn van het noodzakelijke verband tussen de heffing op het voorwerp en het ter beschikking stellen daarvan aan de natuurlijke persoon in de hoedanigheid van privégebruiker. Of er al dan niet diverse regelingen zijn ten aanzien van andere soorten voorwerpen waarin wel rekening wordt gehouden met professioneel gebruik, is volgens de rechtbank niet relevant. Het gaat er volgens de rechtbank om of Stichting de Thuiskopie al dan niet ongedifferentieerd heft over de data-cd’s en dvd’s die Imation invoert.
Imation heeft naar het oordeel van de rechtbank terecht aangevoerd dat het heffen van thuiskopievergoeding door Stichting de Thuiskopie op alle door Imation geïmporteerde en geleverde data-cd’s en dvd’s ongedifferentieerd is en dus in strijd met de Auteursrechtrichtlijn.
De conclusie is dat Imation slechts verplicht is aan Stichting de Thuiskopie thuiskopievergoeding af te dragen voor data-cd’s en dvd’s die zij direct of indirect heeft geleverd aan privégebruikers, maar niet aan professionele gebruikers. Imation is dus geen thuiskopievergoeding verschuldigd ten aanzien van data-cd’s en dvd’s die professioneel worden gebruikt. Voor zover dit betekent dat Imation in het verleden ten onrechte thuiskopievergoeding aan Stichting de Thuiskopie heeft betaald, is verrekening met thans door Imation verschuldigde thuiskopievergoeding in beginsel toegestaan. Het door Stichting de Thuiskopie gestelde risico failliet te gaan als Imation mag overgaan tot verrekening, hetgeen ertoe zal leiden dat ook andere partijen gaan verrekenen, is geen reden om hierover anders te oordelen, aldus de rechtbank.
Of deze uitspraak betekent dat ook professionele gebruikers zelf op blanco dragers betaalde thuiskopieheffingen kunnen terugvragen van Stichting de Thuiskopie of de importeurs en verkopers van blanco dragers, is onduidelijk. Echter, in elk geval lijken fabrikanten van dergelijke dragers op grond van deze uitspraak de mogelijkheid te hebben te veel betaalde bedragen, wegens levering van hun producten aan professionele gebruikers, van Stichting De Thuiskopie terug te kunnen vragen.
