Staatssteunregels woningcorporaties toch op 1 januari 2010 ingevoerd

Minister van Middelkoop heeft de Tweede Kamer op 31 augustus jl. laten weten dat de staatssteunregels voor woningcorporaties toch op 1 januari 2010 worden ingevoerd. De minister wil niet langer wachten omdat hij vreest dat de Europese Commissie bij niet-tijdige invoering een inbreukprocedure start. Bovendien is de minister van mening dat de bezwaren tegen de staatssteunregels ongegrond zijn.



Aedes, de Woonbond en de VNG hadden op basis van het RIGO-onderzoek gesteld dat 650.000 huishoudens met een inkomen tussen € 33.000,--  en € 38.000,-- door de voorgestelde toewijzigingsnorm van 90%  tussen wal en schip zouden vallen. De minister betwist deze stelling. Volgens de minister hebben op dit moment 534.000 huishoudens een inkomen tussen € 33.000,--  en € 38.000,--. Van deze groep bewoont 33% (ongeveer 175.000 huishoudens) een sociale huurwoning. Dit is 7,5% van de voorraad sociale huurwoningen. Vervolgens constateert de minister dat op jaarbasis 49.000 huishoudens met een inkomen tussen  € 33.000,--  en € 38.000,-- verhuizen naar een koop- of huurwoning. Hiervan verhuist 35% (ongeveer 17.000 huishoudens) naar een sociale huurwoning. Volgens de minister past dit macro geheel binnen de 10% vrije ruimte. 

Door een gerichte inzet van de 10% vrije ruimte kunnen de woonkansen van de inkomensgroep tussen € 33.000,--  en € 38.000,-- in de visie van de minister gewaarborgd worden. Daarnaast zouden woningcorporaties leegkomende huurwoningen met korting aan de inkomensgroep tussen € 33.000,--  en € 38.000,-- kunnen verkopen.

In opdracht van het ministerie van VROM, heeft het onderzoeksbureau ABF onderzoek gedaan naar het huidige toewijzingsbeleid van woningcorporaties. Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat woningcorporaties op dit moment 76% van de woningen toewijst aan huishoudens met een inkomen lager dan € 33.000,-- . Verder heeft het ministerie van VROM met 8 uiteenlopende corporaties gesprekken gevoerd. Deze corporaties hebben bevestigd dat zij denken de 90%-norm te kunnen halen.

In zijn brief wijst de minister erop dat de toewijzingsnorm van 90% geldt voor alle sociale huurwoningen, ongeacht of zij met staatssteun zijn gebouwd of niet. Alle woningcorporaties krijgen dus met ingang van 1 januari 2010 met de toewijzingsnorm van 90% te maken. Uit de brief blijkt verder dat de 10% “vrije ruimte” niet echt vrij is. De Europese Commissie verlangt voor de 10% “vrije ruimte” objectieve en controleerbare toewijzingsregels. In eerste instantie zal de vrije ruimte gebruikt moeten worden voor urgente gevallen met een inkomen boven € 33.000,--.  Afhankelijk van de plaatselijke huisvestingsmarkt zal ook aan andere gevallen een sociale huurwoning mogen worden toegekend.

Nederland is volgens de minister gehouden het besluit van de Europese Commissie inzake de staatssteun aan woningcorporaties (tijdig) uit te voeren. Door niet-tijdige uitvoering loopt Nederland het risico dat de Europese Commissie een onderzoeksprocedure start wat er in het ergste geval toe kan leiden dat woningcorporaties ontvangen staatssteun met rente moeten terugbetalen. De minister wil dit risico niet lopen. Omdat de toewijzigingsregel van 90% volgens de minister goed uitvoerbaar is, worden de nieuwe staatssteunregels met ingang van 1 oktober 2011 ingevoerd. Vóór 1 oktober van dit jaar zullen deze regels in de Staatcourant worden gepubliceerd.

Brief minister Middelkoop 31 augustus 2010