Verplicht handelsnaamonderzoek voor ingebruikname

Artikel 5 van de Handelsnaamwet verbiedt het gebruik van handelsnamen waardoor bij het publiek verwarring te duchten is met een al eerder rechtmatig gevoerde handelsnaam. Soms wordt het verweer gevoerd, door de gebruiker van een jongere handelsnaam, dat hij de oudere handelsnaam niet kende. Onlangs is nogmaals geoordeeld waarom dit verweer niet opgaat.

In de zaak BIQ Architecten tegen BIC Architecten voerde BIC Architecten het verweer dat BIQ in de branche (architectuur) niet bekend is en zij BIQ niet kende. Deze verweren gaan niet op. De Rechtbank Maastricht oordeelt:

'Gelet op het wettelijke verbod kon en mocht van BIC Architecten immers worden verwacht dat zij, alvorens haar handelsnaam te kiezen, onderzoek zou verrichten naar de beschikbaarheid van de door haar gewenste handelsnaam. Een derdelijk onderzoek is relatief gemakkelijk te verrichten in bijvoorbeeld (i) de eigen branche naar al in het gebruik zijnde namen (bijvoorbeeld in vakbladen of de Gouden Gids) en/of (ii) het Handelsregister van de Kamer van Koophandel en/of (iii) het Merkenregister, aangezien ook oude merkinschrijvingen een obstakel kunnen vormen voor een nieuwe handelsnaam. Nu BIC Architecten dit heeft nagelaten, komt dit voor haar rekening en risico.'

BIC Architecten wordt dan ook veroordeeld iedere inbreuk op het handelsnaamrecht van BIQ Architecten, waaronder de naam BIC architecten en www.bicarchitects.com te gebruiken, te staken en gestaakt te houden.

De rechtbank legt hiermee - in lijn met de wet - een verplichting op om vóóraf, dus voordat de voorgenomen naam als handelsnaam wordt gebruikt, te checken of de naam vrij is. Immers, bestaande handelsnamen en/of merken die gelijk zijn aan of overeenstemmen met de gekozen naam kunnen onder omstandigheden een beletsel vormen voor het gebruik van die naam, zeker als partijen in dezelfde branche opereren en/of dezelfde handelsactiviteiten verrichten.

Het handelsnaam onderzoek beperkt zich niet noodzakelijkerwijs tot door de rechter genoemde bronnen. Er kan ook nog aan andere bronnen worden gedacht, zoals het domeinnaamregister van SIDN en de zoekmachine Google.

Hoewel dit soort onderzoeken niet zaligmakend zijn, omdat zij onmogelijk een 100% volledig beeld geven van eventueel bestaande belemmeringen voor het gebruik van handelsnamen, geven zij vaak wel een goede indicatie van beschikbaarheid.

Zie over de beschikbaarheid van handelsnamen vanuit ondernemingsrechtelijk perspectief ook het artikel van Marèl Baak van Dirkzwager, getiteld 'Onderzoek beschikbaarheid handelsnamen'.