Uit de brief’ Visie op toezicht en verantwoording in de filantropische sector’ die de staatssecretarissen van Veiligheid en Justitie en Financiën op 20 september 2012 aan de Tweede Kamer zonden blijkt dat de wetgever voornemens is alle ANBI’s te verplichten om bepaalde gegevens via een website openbaar te maken. Het gaat om bijvoorbeeld het beleidsplan en de samenstelling en bezoldiging van het bestuur. Ook worden deze instellingen verplicht om financiële gegevens in het Handelsregister op te nemen. Onderdeel van het voorgenomen toezicht is dat een geüniformeerd keurmerksysteem zal worden ontwikkeld met een onafhankelijke toetsing door een geaccrediteerde, certificerende instelling. Daarbij wordt de mogelijkheid onderzocht om de ANBI-status in de toekomst te koppelen aan dit validatiestelsel. De beoogde implementatiedatum van de aangekondigde maatregelen is 1 januari 2014.
De brief van de staatssecretarissen vloeit voort uit het convenant ‘Ruimte voor Geven’ dat op 21 juni 2012 door de Ministeries van Financiën en Veiligheid en Justitie en de Samenwerkende Brancheorganisatie Filantropie (SBF) is ondertekend.
De volgende maatregelen zijn aangekondigd:
- Stichtingen en verenigingen met ANBI-status worden verplicht om jaarlijks een balans en een staat van baten en lasten in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te deponeren. De voorbereiding van het wetsvoorstel in dit kader is op dit moment in afrondende fase door het Ministerie van Veiligheid en Justitie;
- Door een voorgestelde wijziging die is opgenomen in het wetsvoorstel Overige Fiscale Maatregelen 2013 worden ANBI’s per 1 januari 2014 verplicht gesteld gegevens over bijvoorbeeld bestuurssamenstelling, een verkort jaarverslag inclusief een overzicht van de bestedingen, bezoldiging van bestuurders en medewerkers, de doelstelling en het beleidsplan op een website te publiceren;
- De SBF zal publiekstoegankelijke internetportalen ontwikkelen waarop de bij hen aangesloten filantropische instellingen goed vindbaar zijn;
- Het kabinet en de SBF ontwikkelen een validatiestelsel met als doel de transparantie van de sector en de kwaliteit van het toezicht te verbeteren. Onderdeel is de ontwikkeling van één keurmerk, waarbij sprake is van een onafhankelijke toetsing door een geaccrediteerde, gecertificeerde instelling. Voorts komt er één gedragscode voor alle leden van de filantropische brancheorganisaties. Onderzocht zal worden of het voldoen aan het in te richten validatiestelsel in de toekomst een rol kan spelen bij de toekenning van de ANBI-status;
- De Belastingdienst kan ANBI’s die voldoen aan de eisen van het validatiestelsel betrekken in een toezichtsarrangement vergelijkbaar met Horizontaal Toezicht. ANBI’s die niet voldoen aan het validatiestelsel kunnen niet deelnemen aan het specifieke toezichtsarrangement en kunnen rekenen op een intensievere vorm van toezicht;
