Wijziging in verantwoordelijk schoolgebouw primair onderwijs per 1 januari 2015

In het primair onderwijs is de verantwoordelijkheid voor huisvesting verdeeld over gemeenten en  bevoegde gezagsorganen van scholen. Op dit moment omvat de verantwoordelijkheid van een gemeente onder meer het onderhoud aan de buitenkant van het schoolgebouw, aanpassingen aan het schoolgebouw, nieuwbouw en uitbreiding, alsmede het herstel van constructiefouten. Hiervoor ontvangen gemeenten een vergoeding van het Rijk. Daar tegenover is op dit moment het bevoegde gezag van een school verantwoordelijk voor onderhoud aan de binnenkant van het schoolgebouw en aan het schoolterrein, schoonmaakonderhoud en nutskosten.

De huidige verantwoordelijkheidsverdeling levert een aantal knelpunten op. Zo hebben gemeenten en bevoegde gezagsorganen van scholen  verschillende belangen, waardoor investerings- en exploitatiebeslissingen moeizaam op elkaar worden afgestemd. Voor gemeenten staan zo laag mogelijke stichtingskosten voorop, terwijl de bevoegde gezagsorganen van scholen gebaat zijn bij zo laag mogelijke kosten voor onderhoud en energie.
Daarnaast zijn de administratieve lasten hoog en is er sprake van trage procedures. Een aanvraag wordt gevolgd door overleggen, beoordelingen en uiteindelijk een beslissing,  waardoor een traject voor bijvoorbeeld een aanpassing makkelijk langer dan een jaar kan duren.
Verder hebben de bevoegde gezagsorganen van scholen weinig autonomie en zijn ze afhankelijk van de gemeente voor het buitenonderhoud en aanpassingen van hun eigen schoolgebouw, en daarmee ook van de lokale politiek en prioriteiten.

Om deze knelpunten op te lossen is wetsvoorstel 33.663 inzake de “wijziging op het primair onderwijs, de Wet op de expertisecentra en de Wet primair onderwijs BES in verband met de overheveling van taak en budget voor aanpassingen in onderwijshuisvesting van gemeente naar school” aangenomen en zal deze wetswijziging per 1 januari 2015 in werking treden.

De wijziging houdt in dat het bevoegde gezag van een school in het primair onderwijs de verantwoordelijkheid gaat dragen voor het buitenonderhoud van- en voor aanpassingen aan schoolgebouwen. De  bekostiging en de uitvoering van de bijbehorende taken doen zij zelf,  waarvoor ze een extra budget van het Rijk in de lumpsum krijgen.
Hiermee wordt de situatie overigens gelijkgesteld met het voortgezet onderwijs, waar deze verantwoordelijkheden al in 2005 zijn overgeheveld naar de bevoegde gezagsorganen van scholen.