Auteursrecht op slogan
De rechter oordeelt dat Bavaria auteursrechten heeft op de slogan 'Zo, nu eerst 'n Bavaria' en later 'Zo. Nu eerst een Bavaria' gebruikte in reclames.
'Naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter is voldoende aannemelijk dat er sprake is van een werk in auteursrechtelijke zin als hiervoor bedoeld. De slagzin is inderdaad kernachtig en “pakkend” met een zekere kwinkslag waarvoor door de maker ervan vrije en eigen creatieve keuzes zijn gemaakt. De omstandigheid dat de zin in gangbaar Nederlands is gesteld maakt niet dat daaraan geen creativiteit toekomt. Hierbij wreekt zich dat door Your Hosting geen voorbeelden zijn aangedragen van uitingen voorafgaand aan het bedenken van de slagzin (in – onbetwist – 1985) waarin deze (of zeer vergelijkbare) zin al voorkwam, al dan niet ter aansporing om een inspanning af te sluiten met het nuttigen van bijvoorbeeld een biertje. De zin bestaat ook niet uit enkel banale of triviale keuzes. Daarbij komt dat Bavaria desgevraagd heeft aangegeven dat onderdeel van de slagzin tevens is dat na het woord “Zo” een duidelijk pauze wordt gehanteerd. Dit (voornamelijk auditieve) element draagt bij aan het originele karakter van de slagzin. Voorts wijst Bavaria er terecht op dat Your Hosting in haar stukken elders dit ook wel lijkt toe te geven, waar zij de zin “een krachtige en briljante slagzin” en een sterke reclame boodschap noemt.'
Kortom, de rechter acht de slagzin auteursrechtelijk beschermd.
Inbreuk op de slogan
Er is volgens de rechter ook sprake van inbreuk op de slogan door de uiting “Zo. Nu eerst naar de cloud, www.yourhosting.nl slash zakelijk”. Voor de vraag of er sprake is van auteursrechtinbreuk, moeten de totaalindrukken worden vergeleken van enerzijds het oorspronkelijke werk, de slagzin van Bavaria, en anderzijds de uiting van Your Hosting:
'Voorshands is de voorzieningenrechter van oordeel dat van inbreuk sprake is. Het kenmerkende en auteursrechtelijk te beschermen deel van de slagzin van Bavaria is “Zo. Nu eerst…” met daarin een duidelijke pauze na “Zo”. Het deel “een Bavaria” is vooral beschrijvend van wat er dan gedaan zal worden: een biertje van Bavaria nuttigen. Dat auteursrechtelijk te beschermen deel wordt geheel overgenomen in de uiting van Your Hosting “Zo. Nu eerst naar de cloud.”. De toevoeging “naar de cloud” is niet kenmerkend en beschrijft evenzeer de actie die ondernomen wordt of dient te worden.'
Commentaar
De uitkomst van deze zaak laat zien dat een slogan of slagzin met voldoende creativiteit een sterke vorm van bescherming oplevert. In eerdere berichtgeving wezen wij erop dat de beschermingsdrempels voor slagzinnen laag blijkt. Registratie hiervoor is, anders dan bij een merkrecht, niet vereist. Bescherming ontstaat vanzelf door het gebruik van de slogan. In dit geval is de beschermingsomvang zo groot dat zelfs het gebruik van slagzinnen die afwijken van het origineel kan worden opgetreden.
Joost Becker, advocaat auteursrecht
Naschrift: inmiddels heeft het Hof Den Haag bepaald dat de slogan toch niet beschermd is.
