Aanbieders van diensten kunnen algemene voorwaarden toch niet altijd op hun website plaatsen

De regelgeving over het ter hand stellen van algemene voorwaarden is in nog geen half jaar tijd tweemaal gewijzigd. De tweede wijziging maakt de eerste wijziging in feite weer ongedaan. De onzekerheid die hierdoor voor dienstverrichters is ontstaan wordt nu opgehelderd. Dit is met name relevant voor ondernemers die diensten verrichten en die voor hun algemene voorwaarden liever verwijzen naar hun website dan de voorwaarden steeds aan de klant te overhandigen op papier of als elektronisch bestand.

Wat was er zo onduidelijk?

Algemene voorwaarden tijdig ter hand stellen

In de wetgeving over algemene voorwaarden staat al jaren dat algemene voorwaarden in beginsel steeds voor of bij het sluiten van de overeenkomst aan de klant ter beschikking moeten worden gesteld.  De wijze waarop dat moet gebeuren verschilt voor overeenkomsten die 'offline' en overeenkomsten die 'online' tot stand komen ([intlink id="2072" type="post"]zie mijn eerdere blogbericht[/intlink]).

Informatieverplichtingen dienstverrichters zien o.a. ook op algemene voorwaarden

In het najaar van 2009 werd nieuwe wetgeving geintroduceerd vanwege de implementatie van de (uit Europa afkomstige) Dienstenrichtlijn. Deze richtlijn verplicht dienstverrichters om allerlei informatie aan de klant ter beschikking te stellen, waaronder de gehanteerde algemene voorwaarden. Die informatie mag op vier manieren ter beschikking worden gesteld, waaronder door plaatsing op de website.

Ongeschreven regel: dienstverrichter die voldoet aan regels hoeft algemene voorwaarden niet nog eens extra ter hand te stellen

De Eerste Kamer signaleerde de overlap (en ogenschijnlijke strijdigheid) tussen beide wetten en vroeg om opheldering hierover. Het leek er immers op dat een dienstverrichter voortaan op grond van twee wetten de algemene voorwaarden ter beschikking moet stellen aan de klant en voor beide wetten op een andere manier.

De Minister antwoordde dat de situatie helemaal niet onduidelijk was en dat een dienstverrichter aan de eisen uit de wetgeving over algemene voorwaarden kan voldoen door "na invoering van de Dienstenwet overeenkomstig artikel 6:230a t/m 6:230e" te handelen. Of anders gezegd: een dienstverrichter die zich aan de regels uit de Dienstenrichtlijn houdt, heeft automatisch voldaan aan de eis algemene voorwaarden tijdig ter beschikking te stellen. Deze uitleg van de minister kwam toen nog niet expliciet zo in de wet te staan.

Geschreven regel: dienstverrichter die voldoet aan regels hoeft algemene voorwaarden niet nog eens extra ter hand te stellen

Bij een later wetsvoorstel (een 2e wet naar aanleiding van de Dienstenrichtlijn) besloot de regering deze door de minister geformuleerde regel toch expliciet zo in de wet te zetten. Doel hiervan was om “elke potentiële onzekerheid of onduidelijkheid” hieromtrent weg te nemen. Daarmee stond vanaf 28 december 2009 expliciet in de wet dat een dienstverrichter mag verwijzen naar zijn op zijn website geplaatste voorwaarden. Over deze nieuwe situatie is [intlink id="2072" type="post"]een eerder bericht op dit weblog verschenen[/intlink].

Binnen zes maanden schrappen van de geschreven regel

Met de invoering van de wet elektronische akten werd deze laatste wetswijziging weer geheel ongedaan gemaakt. Op grond van die wet werd de tekst van artikel 6:234 BW volledig vernieuwd, waarna iedere verwijzing naar de Dienstenrichtlijn in het artikel ontbreekt. Het lijkt er op dat bij het redigeren van de nieuwe tekst geen rekening is gehouden met de (net iets eerder doorgevoerde) wetswijziging die voortvloeit uit de Dienstenrichtlijn.

Geldt nu de ongeschreven regel weer, of geldt alleen de nieuwe geschreven wetstekst?

Onduidelijk is of met de laatste wijziging bedoeld is dat een dienstverrichter, zonder toestemming van de betreffende klant, niet langer kan volstaan met verwijzen naar zijn website voor de tekst van zijn algemene voorwaarden. Of anders gezegd: onduidelijk was of de hiervoor genoemde opmerking van de Minister nog gold (en dus een ongeschreven regel toepasselijk is), of dat binnen zes maanden de mogelijkheid voor dienstverrichters om te verwijzen naar de website voor algemene voorwaarden alweer is beeindigd.

Onduidelijkheid gesignaleerd in artikel in het Financieel Dagblad

De hiervoor beschreven onduidelijkheid is door mij beschreven in het artikel "Wet niet helder over algemene voorwaarden", dat geplaatst is in het Financieel Dagblad van 14 oktober 2010. De vaste kamercommissie voor Justitie van de Eerste Kamer heeft dit artikel opgepikt en naar aanleiding hiervan besloten een brief te sturen aan de Minister van Veiligheid en Justitie.

Onduidelijkheid opgehelderd: alleen de geschreven regels gelden tot de wet opnieuw gewijzigd is


De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, dhr. F. Teeven, heeft bij brief van 4 januari 2011 gereageerd op deze brief van de kamercommissie. In de brief maakt de staatssecretaris duidelijk dat alleen de geschreven regels gelden. Een dienstverrichter die voor zijn algemene voorwaarden wil verwijzen naar zijn website zal, bij offline contracteren, hiervoor de uitdrukkelijke toestemming moeten vragen aan de wederpartij. Dat volgt uit de regels die met de laatste wetswijziging zijn ingevoerd en [intlink id="2883" type="post"]waarover wij eerder hebben geblogd[/intlink].

Tussen de regels door is te lezen is dat het wegvallen van de verwijzing naar de regels over de Dienstenrichtlijn geen bewuste keuze was. De staatssecretaris kondigt namelijk aan dat "een wetsvoorstel waarmee artikel 6:234 BW wordt aangepast (...) binnenkort in consultatie" gaat. Doel van deze wetswijziging is dat in het wetsartikel over algemene voorwaarden weer wordt verwezen naar het wetsartikel over informatieverplichtingen in de wetgeving over de Dienstenrichtlijn.

De inhoud van dit wetsvoorstel is nog niet bij ons bekend. We houden u uiteraard op de hoogte.