De Europese vennootschap voor multinationale ondernemingen

Vanaf 2004 is het mogelijk om een Europese vennootschap op te richten: een Societas Europaea (hierna aangeduid als: "SE"). Op het moment van schrijven zijn er iets minder dan 3.000 SE's door heel Europa. In de jaren 2006 – 2012 was in er in Europa een sterk stijgende lijn te zien in de aantallen opgerichte SE's. Toch lijkt men in Nederland nog niet heel erg met deze trend te zijn meegegaan, in tegenstelling tot bijvoorbeeld onze oosterburen (waar bijvoorbeeld Allianz, BASF, Conrad en Porsche al een SE oprichtten).

In dit artikel ga ik kort in op de vraag: wanneer kan een SE interessant zijn voor uw onderneming?

Voordelen
De keuze voor een NV, BV of SE zal veelal afhangen van de verschillende voordelen. Wie flexibiliteit kiest, zal eerder geneigd zijn voor de BV ter kiezen in het kader van de Flex-BV wetgeving (waarover mijn collega's een e-book met 'Flexweetjes' hebben opgesteld, te raadplegen via http://www.dzw.gr/379c0). Een onderneming die aan een beursnotering denkt, zal daarentegen echter eerder voor een NV kiezen. De SE biedt een aantal specifieke voordelen ten opzichte van de NV of de BV. In deze twee paragrafen ga ik kort op een aantal voor- en nadelen in.

Voordeel 1
Centrale Europese basiswetgeving

De oprichting en de werking van een SE wordt beheerst door één centrale Europese verordening (de verordening (EG) nr. 2157/2001 van 21 oktober 2001). Dit houdt in dat zowel de oprichting als de globale regels omtrent de werking van de SE (denk hierbij bijvoorbeeld aan de mogelijkheid om te kiezen voor een one-tier board of het oproepen van een algemene vergadering) door heel Europa hetzelfde zijn. Van belang om hierbij op te merken is dat de verordening ook veel terugwijst naar het nationale recht van de lidstaat waar de SE haar zetel heeft. Veel zaken worden dus (nog steeds) door het nationale recht van de betreffende lidstaat geregeld.

Voordeel 2
Grensoverschrijdende zetelverplaatsing

Een tweede voordeel van de SE is de mogelijkheid om de zetel van de vennootschap te verplaatsen naar een andere lidstaat (waarbij de rechtsvorm hetzelfde blijft). Hoewel een grensoverschrijdende omzetting van bijvoorbeeld een Nederlandse NV in een Duitse AG of een Belgische SA in de literatuur en de rechtspraak als mogelijkheid wordt aangenomen en in de praktijk ook wordt gedaan door landen waar de nationale wetgeving in de mogelijkheid voorziet, is er nog geen wetgeving. De mogelijkheid tot zetelverplaatsing van een SE is daarentegen wel wettelijk geregeld.

Voordeel 3
Internationale uitstraling

Een ander – wellicht voor de hand liggend – voordeel van de SE is de internationale uitstraling. Hoewel een NV in Nederland bekend is, hoeft dit in een andere lidstaat niet voor dezelfde uitstraling zorgen. De SE is een door heel Europa bekende rechtsvorm, die doorgaans meer 'body' heeft dan de doorsnee NV. Zo wordt de SE door verschillende grote Europese ondernemingen gebruikt (denk weer aan Allianz en Porsche, maar ook aan Unibail-Rodamco en Airbus) en heeft de SE een minimumkapitaal van EUR 120.000,-- waardoor de onderneming een stevigere uitstraling zal hebben.

Nadelen
Zoals reeds vermeld, kleven er aan de SE ook nadelen. Zo gaf ik reeds aan dat de SE voor een deel wordt beheerst door het NV-recht van de lidstaat waar de SE haar zetel heeft. Een in Duitsland gevestigde SE zal dus voor een deel aan de Duitse vereisten voor een AG dienen te voldoen. Voorts is het minimumkapitaal van EUR 120.000,-- voor sommige partijen een nadeel.

Een ander belangrijk punt is de toepasselijkheid van de Wet rol werknemers Europese vennootschappen, indien er voor zover vóór de inschrijving van de SE voor de deelnemende vennootschappen medezeggenschapsregels golden. Het uitgangspunt van de SE wetgeving is op dit punt geweest dat de oprichting van een SE niet gepaard mag gaan met een intrekking of inperking van bestaande praktijken aangaande de rol van de werknemers in de vennootschappen die aan de oprichting van een SE deelnemen. Indien de vennootschap werknemers heeft, dient een 'bijzondere onderhandelingsgroep' te worden samengesteld. De rol van werknemers van een SE wordt concreet vormgegeven in een overeenkomst die wordt gesloten door de oprichters van de SE en vertegenwoordigers van de werknemers verenigd in de bijzondere onderhandelingsgroep. Wanneer geen overeenkomst wordt bereikt, zijn in beginsel referentievoorschriften van toepassing die de lidstaten hebben opgesteld bij wijze van vangnet. Vorenstaande procedure is ingewikkeld en tijdrovend.

Conclusie
Een SE kan interessant zijn voor grensoverschrijdend opererende ondernemingen. Hierbij kan met name de internationale uitstraling en de mogelijkheid tot grensoverschrijdende zetelverplaatsing een belangrijke factor zijn.

Het verdient aanbeveling om de voor- en nadelen in elk specifiek geval tegen elkaar af te zetten. De (kandidaat-)notarissen van Dirkzwager helpen u graag bij het maken van een afweging en staan u graag bij met het opzetten van een Europese vennootschap. U kunt hiervoor contact opnemen met Karen Verkerk (026 – 365 55 28 / verkerk@dirkzwager.nl), Deline Kruitbosch (026 – 365 55 67 / kruitbosch@dirkzwager.nl) of ondergetekende.