Non-conforme catamaran; gebroken mast

Als een consument (bijvoorbeeld) een boot koopt van een professionele partij, dan wordt de consument op grond van de wet in verregaande mate beschermd. Als de boot niet de eigenschappen bezit die de consument daarvan mocht verwachten op grond van de overeenkomst, dan kan er sprake zijn van non-conformiteit. In dat geval heeft de consument verschillende rechten die hij kan uitoefenen. Maar wat mag een consument van een boot verwachten? Zijn mededelingen over het te verwachten gebruik door de consument aan de verkoper daarbij van belang?

Juridisch
Op grond van artikel 7:17 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: “BW”) moet een zaak aan de overeenkomst beantwoorden. De zaak moet die eigenschappen bezitten die nodig zijn voor het normale gebruik, alsmede de eigenschappen die nodig zijn voor een bijzonder gebruik. Bezit de zaak niet voornoemde eigenschappen, dan kan de zaak als non-conform worden aangeduid en dient de consument hierover tijdig te klagen bij de verkoper (artikel 7:18 BW). Vervolgens kan de consument op grond van artikel 7:21 BW van de verkoper eisen dat de zaak op kosten van de verkoper zal worden hersteld of vervangen. Geeft de verkoper aan dit verzoek geen gehoor, dan kan de consument de overeenkomst ontbinden en zijn geld terugvorderen.

Bovengenoemde bepalingen zijn op grond van artikel 7:6 BW van dwingend recht. Dat betekent dat de verkoper ook niet in een overeenkomst of in zijn algemene voorwaarden voornoemde rechten van de consument kan inperken of uitsluiten.

De catamaran en het te verwachten gebruik
De verwachtingen die een consument heeft met betrekking tot het gebruik kunnen ook een rol spelen bij de bepaling of een zaak (non-)conform is. De volgende casus illustreert dit.

Een consument heeft op enig moment bij Nautical Sports een catamaran gekocht. De consument heeft bij de koop aan Nautical Sports aangegeven de catamaran te gaan gebruiken voor deelname aan zeilwedstrijden.

Tijdens de eerste zeilwedstrijd is de mast van de catamaran gebroken. Nautical Sports heeft een nieuwe mast geleverd. Tijdens een tweede zeilwedstrijd brak wederom (dus inmiddels de tweede) mast van de catamaran. Als gevolg van deze breuk zijn ook het grootzeil, de fok en de romp van de catamaran beschadigd.

De consument heeft aan Nautical Sports aangegeven dat de mast non-conform is. Het gerechtshof Den Haag heeft uiteindelijk over deze kwestie geoordeeld dat er sprake is van een bewijsvermoeden met betrekking tot de non-conformiteit van de tweede mast:

“Ingevolge artikel 7:17 lid 1 BW moet een afgeleverde zaak aan de overeenkomst beantwoorden. In artikel 7:18 lid 2 BW is bepaald dat bij een consumentenkoop wordt vermoed dat de zaak bij aflevering niet aan de overeenkomst heeft beantwoord, als de afwijking van het overeengekomene zich binnen een termijn van zes maanden na aflevering openbaart, tenzij de aard van de zaak of de aard van de afwijking zich daartegen verzet. In dit geval heeft de afwijking zich binnen enkele weken na aflevering geopenbaard: ongeveer twee weken na aflevering is de tweede mast gebroken. Noch de aard van de zaak, noch de aard van de afwijking verzet zich tegen toepassing van deze regel. Partijen hebben dat ook niet aangevoerd. Derhalve wordt vermoed dat de door Nautical Sports geleverde tweede mast non-conform was.”

Voornoemd vermoeden wordt volgens het gerechtshof nog versterkt doordat:

“[geïntimeerde] onbestreden heeft aangevoerd dat Nautical Sports wist dat hij de catamaran (en daarmee de tweede mast) zou gebruiken voor zeilwedstrijden.”

Het gerechtshof lijkt hiermee te willen zeggen dat het op de weg van Nautical Sports had gelegen om, indien zij hier ook van op de hoogte was, de consument te informeren met betrekking tot de kwaliteit en de capaciteit van de mast. Meer in het bijzonder had Nautical Sports (blijkbaar) de consument af moeten raden om de catamaran met de betreffende mast te gebruiken voor zeilwedstrijden in het geval dat Nautical Sports wist of behoorde te weten dat de catamaran en de mast daar niet geschikt voor zijn.

Tot besluit
Voor een verkoper van een boot is het raadzaam om voorafgaand aan de verkoop onderzoek te verrichten (bij de consument) naar het beoogde gebruik en naar de verwachtingen die de consument heeft. Daar kan dan adequaat op worden geadviseerd zodat op een later moment onderbouwd kan worden tegengeworpen dat de boot de specifieke eigenschappen bezit die de consument van de boot verwachtte.

Voor een consument die een boot koopt is het raadzaam om bij de verkoper duidelijk te maken met welk doel de boot wordt aangeschaft. Mocht na aflevering de boot toch niet aan de overeenkomst beantwoorden, klaag dan tijdig en verzamel bewijs door het maken van bijvoorbeeld foto’s.