Stap 4: Ecologische voortoets

In de ecologische voortoets wordt beoordeeld of op voorhand significant negatieve effecten op instandhoudingsdoelstellingen kunnen worden uitgesloten. Instandhoudingsdoelstellingen zijn de doelen die in elk Natura 2000-gebied moeten worden bereikt. Het is mogelijk dat een project wel gevolgen heeft voor een bepaald gebied, maar dat de instandhoudingsdoelstellingen niet in gevaar komen. In dat geval is er geen sprake van een stikstoftoename met significante gevolgen voor een Natura 2000-gebied. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn indien er wel een toename is van stikstofdepositie maar de toename van de stikstofdepositie plaatsvindt in een niet-stikstofgevoelig habitattype, of wanneer de kritische depositiewaarde niet wordt overschreden (= de grens waarboven het risico bestaat dat de kwaliteit van het habitat significant wordt aangetast door de stikstofdepositie). Ook wanneer de afstand tussen het project en het Natura-2000 gebied groter is dan 10 kilometer, dan kan voor verreweg de meeste projecten worden geconcludeerd dat op voorhand significante effecten zijn uitgesloten.

Toch is het niet eenvoudig om de ecologische voortoets met succes te doorlopen. Er is namelijk rechtspraak waaruit blijkt dat voor iedere toename van stikstofdepositie – hoe gering ook – een plicht bestaat om een passende beoordeling op te stellen (stap 5).