Aanbieden van een regeling
De schuldenaar die in staat van faillissement verkeert, kan een faillissementsakkoord aanbieden. De gefailleerde biedt dan aan zijn schuldeisers een overeenkomst waarmee hij beoogt om een regeling te treffen voor de schulden. De gedachte daarachter is dat de schuldeisers dan een hoger percentage van hun vordering uitgekeerd krijgen.
De gefailleerde kan het akkoord zelf aanbieden. Dat is dan ofwel de natuurlijke persoon die in staat van faillissement verkeert, ofwel het bestuur namens een gefailleerde vennootschap. Het is onder omstandigheden ook mogelijk dat een gemachtigde het akkoord aanbiedt.
Financiering en vormen van akkoorden
In het akkoord maakt de gefailleerde afspraken met schuldeisers over het betalen van (een deel van) hun vorderingen en de termijn waarop dat gebeurt. Om het aangeboden bedrag bijeen te krijgen, zal doorgaans naar een externe financier worden gezocht. Financiering van een akkoord is bijvoorbeeld interessant wanneer de onderneming op zichzelf niet verlieslatend is, maar de schuldenlast boven het hoofd is gegroeid. De onderneming kan dan zonder of met een kleinere schuldenlast worden voortgezet, om zodoende de financier terug te betalen. Een andere mogelijkheid is het omzetten van vorderingen in aandelenkapitaal (dept for equity swap). Dit zijn zgn. percentage-akkoorden.
Een andere mogelijkheid is het aanbieden van een liquidatie-akkoord. Doorgaans houdt een dergelijk akkoord in dat alle activa van de gefailleerde aan een derde worden overgedragen, waarbij de schuldeisers van de gefailleerde vorderingen krijgen op de verkrijgende derde. De derde maakt de activa vervolgens te gelde en voldoet met de opbrengst (een afgesproken percentage van) de vorderingen. Het voordeel is gelegen in het behouden van ondernemingswaarde en snelheid: een draaiende de onderneming die als een geheel wordt verkocht, brengt meer op dan verkoop dan verkoop van losse onderdelen van de onderneming.
Schuldeisers: beperkte reikwijdte
Het begrip ‘schuldeisers’ is in het kader van een faillissementsakkoord begrensd. Het akkoord bindt namelijk alleen concurrente schuldeisers. Preferente schuldeisers, zoals UWV en Belastingdienst, kunnen niet door een faillissementsakkoord worden gebonden en behoudenaanspraak op de volledige betaling van hun vordering. Datzelfde geldt voor boedelschuldeisers; schuldeisers die een aanspraak op de boedel hebben.
Aanbieden en stemmen
Het aanbieden van een akkoord gebeurt door het deponeren van het conceptakkoord bij de griffie van de rechtbank en door toezending van het concept aan de curator en – indien ingesteld – een schuldeiserscommissie. De curator en de schuldeiserscommissie adviseren over het aangeboden akkoord, waarna de gefailleerde gelegenheid voor toelichting of verdediging heeft.
Vervolgens heeft de stemming over het akkoord plaats. Alleen de erkende concurrente en voorwaardelijk toegelaten schuldeisers die bij de vergadering aanwezig zijn, mogen stemmen. Het akkoord wordt aangenomen indien aan twee voorwaarden is voldaan, zijnde:
- de meerderheid van de schuldeisers heeft voor gestemd; en
- de schuldeisers die voor hebben gestemd, vertegenwoordigen ten minste de helft van het bedrag van de vorderingen die over het faillissementsakkoord mogen stemmen.
Verbindendverklaring
Indien de verificatievergadering het akkoord aanneemt, behandelt de rechtbank het akkoord. Schuldeisers kunnen voor de behandeling aan de rechter-commissaris schriftelijk te kennen geven waarom verbindendverklaring het akkoord dient te worden afgewezen, of juist te worden aangenomen. Daarna houdt de rechtbank een zitting, waarbij de rechter-commissaris rapport uitbrengt. Tevens kunnen schuldeisers ter zitting uitspreken waarom zij voor of tegen het akkoord zijn. De gefailleerde kan zich daarbij verdedigen.
De rechtbank geeft zo spoedig als mogelijk na de zitting een beslissing. Het staat de rechtbank vrij om de verbindendverklaring van het akkoord te weigeren, dat mag namelijk ambtshalve. Verbindverklaring moet in ieder geval worden geweigerd als:
- de waarde van de boedel aanmerkelijk groter is dan de waarde die onder het akkoord is aangeboden;
- de nakoming van de verplichtingen onder het akkoord niet voldoende is gewaarborgd; of
- het akkoord door bedrog, begunstiging van een of meer schuldeisers of met behulp van oneerlijke middelen tot stand gekomen, ongeacht of de gefailleerde daaraan heeft meegewerkt.
Let op: wordt het voorgelegde conceptakkoord op enig moment niet aangenomen? Dan mag tijdens het faillissement geen nieuw akkoord worden aangeboden. Het zorgvuldig voorbereiden van en onderhandelen over een akkoord is dus van groot belang.
Finale kwijting
Nadat het akkoord is gesloten, betaalt de gefailleerde de overeengekomen bedragen en verlenen de schuldeisers finale kwijting. Dat kan een betaling ineens zijn, maar betaling in termijnen is ook mogelijk. Het percentage van de vordering dat niet wordt betaald, vormt een natuurlijke verbintenis nadat aan het akkoord volledige uitvoering is gegeven; de schuldeiser kan de betaling daarvan niet afdwingen.
Meer weten?
Met een faillissementsakkoord komt het faillissement tot een einde. De curator zal dan zijn werkzaamheden, zoals het te gelde maken van de activa en de rechtmatigheidsonderzoeken, moeten neerleggen.
Het is belangrijk om het aanbieden van een faillissementsakkoord goed voor te bereiden en ervoor te zorgen dat de gemaakte afspraken zorgvuldig in de overeenkomst worden vastgelegd. Wilt u weten of een faillissementsakkoord voor u uitkomst kan bieden? Bent u benieuwd naar een buitengerechtelijk akkoord of een WHOA-akkoord? Neem dan contact op met Steven Effting en Tristan Bron
