Private equity investeringen en de rol van het management

Het komt nogal eens voor dat wanneer een (private equity) investeringsmaatschappij een groot of meerderheidsbelang houdt in een vennootschap, het management van die vennootschap wordt gevraagd ook te participeren. De gedachte is dat wanneer het management (een klein pakket) aandelen houdt in het kapitaal van de vennootschap, er een gezamenlijk belang ontstaat tot het maximaliseren van de waarde van de vennootschap (en een hogere opbrengst bij exit). In de aandeelhoudersovereenkomst tussen de investeringsmaatschappij en het management worden daarom afspraken vastgelegd teneinde de belangen van beide zoveel mogelijk parallel te laten lopen. Dat wordt ook wel het bewerkstelligen van alignment of interests genoemd.

Als aandeelhouders hebben investeringsmaatschappij en management een gezamenlijk, financieel, belang. Niettemin bestaat ook de mogelijkheid dat de belangen tussen partijen conflicteren. Zo zal het management zich binnen de vennootschap primair bezig houden met het besturen van de vennootschap. Dat belang gaat vaak, maar niet altijd, gelijk op met het belang van de aandeelhouder.

Het management kan participeren door gewone aandelen in het kapitaal te verwerven, ofwel (cumulatief) preferente aandelen, certificaten of winstbewijzen. Doorgaans wordt deelgenomen door het verwerven van gewone aandelen. De investeringsmaatschappij verstrekt het grootste gedeelte van het vereiste eigen vermogen, bijvoorbeeld in de vorm van gewone of (cumulatief) preferente aandelen ofwel in combinatie met het verstrekken van een (achtergestelde) aandeelhouderslening. Het management zal wel rekening moeten houden met de investeringsstrategie van de investeerder. Private equity partijen hebben niet zelden een investeringshorizon van 5 tot 7 jaar. Het is eerder regel dan uitzondering dat de vergoeding op (preferente) aandelen (dividend) of de rente op verstrekte aandeelhoudersleningen niet wordt betaald, maar schuldig wordt gebleven. Het bedrag dat ten titel van verschuldigd dividend dan wel verschuldigde rente aan de investeringsmaatschappij dient te worden afgelost alvorens het management een vergoeding op haar aandelen ontvangt, wordt daardoor steeds groter.

Het is uiteraard mogelijk om het management door middel van een bepaalde bonusregeling nog meer te laten profiteren van goede resultaten van de vennootschap. Een voorbeeld van een dergelijke regeling, ook wel performance target genoemd is de afspraak dat wanneer de investeringsmaatschappij een bepaald rendement op haar investering heeft behaald bij exit, een groter gedeelte van de gerealiseerde overwinst toekomt aan het management (de zogenoemde ratchet).

Een aandeelhoudersovereenkomst is het middel bij uitstek om, in aanvulling op dan wel in afwijking van de geldende statutaire bepalingen, afspraken over participatie, exit en eventuele aanvullende beloningsregelingen tussen het management en de investeringsmaatschappij vast te leggen.