Vooraan in de rij staat de curator zelf. De curator mag zich als eerste verhalen op alle goederen die vrij in de boedel vallen. Als er na de betaling van het salaris van de curator nog iets van de te gelde gemaakte activa overblijft, dan keert hij het gerealiseerde actief uit conform de wettelijke rangorde. Eerst worden de schulden die zijn ontstaan na de faillissementsdatum betaald, zoals de salarissen van de werknemers over de opzegtermijn en de huurpenningen. Daarna worden de preferente schuldeisers betaald, zoals de Belastingdienst en het UWV. Het dan nog resterende actief wordt dan uitgekeerd aan de concurrente schuldeisers, en dat is in verreweg de meeste gevallen niet meer zo veel.
Uiteraard leiden onbetaald gebleven vorderingen als gevolg van faillissement tot onvrede en frustratie bij u als ondernemer. En het is begrijpelijk dat u de onvrede en frustratie over de boodschap ook richt tot de boodschapper van het slechte nieuws, de curator. Het beeld kan immers bestaan dat de curator op schimmige wijze tegen spotprijzen de eigendommen van de gefailleerde partij verkoopt, zonder dat hij daar echt rekening en verantwoording over behoeft af te leggen. En hij heeft ook nog eens geen verstand van de onderneming die hij moet gaan verkopen. Daar komt bij dat u weleens hebt gehoord dat de curator onder toezicht staat van de rechter-commissaris, maar u vraagt zich af of dat toezicht werkelijk enig gewicht in de schaal legt.
Gelukkig biedt de Faillissementswet een alternatief!
Iedereen die belanghebbende in het faillissement is – zoals schuldeisers, de curator of de gefailleerde partij zelf – kan de rechtbank verzoeken een voorlopige of definitieve schuldeiserscommissie in te stellen. Als de belangrijkheid of de aard van het faillissement daartoe aanleiding geeft, zal de rechtbank daadwerkelijk een schuldeiserscommissie benoemen. Deze schuldeiserscommissie bestaat uit één tot drie schuldeisers. Het is de taak van de schuldeiserscommissie om de curator van advies te dienen. En dat kan praktisch zijn, als u meent dat dergelijk advies voor de curator noodzakelijk is om hogere koopsommen voor de activa te realiseren.
De schuldeiserscommissie heeft het recht om alle op het faillissement betrekking hebbende boeken, bescheiden en andere gegevensdragers in te zien; de curator dient de schuldeiserscommissie alle van hem verlangde inlichtingen te verstrekken. Zou de schuldeiserscommissie deze rechten niet hebben, dan was het minder gemakkelijk om haar adviestaak goed te kunnen uitvoeren.
Het adviesrecht is tamelijk omvangrijk: de schuldeiserscommissie adviseert de curator onder meer over:
- het voortzetten van de onderneming van de gefailleerde partij;
- het opzeggen van huur- en arbeidsovereenkomsten;
- de verkoop van activa;
- het aangaan van vaststellingsovereenkomsten en schikkingen.
De curator is weliswaar verplicht om het advies van de schuldeiserscommissie in te winnen, maar hij is niet aan het uitgebrachte advies gebonden. Als de curator het advies van de schuldeiserscommissie in de wind slaat, dan kan de commissie de kwestie en haar advies voorleggen aan de rechter-commissaris, met het verzoek een beslissing te nemen.
De schuldeiserscommissie mag – net als de individuele schuldeisers – verder de rechter-commissaris vragen de curator te verplichten om een bepaalde handeling verricht, dan wel te verbieden een bepaalde handeling te verrichten. En als de curator in de visie van de schuldeiserscommissie zijn werk niet behoorlijk uitvoert, dan kan de schuldeiserscommissie de rechtbank vragen de curator te ontslaan.
Kortom: als u vindt dat de curator in het faillissement van uw debiteur wel wat advies kan gebruiken, dan is het goed om na te gaan of het verstandig is een schuldeiserscommissie in te stellen, en dan kunt u meteen melding maken van het feit dat u zelf graag toetreedt tot die commissie. Op die manier kunt u de curator gevraagd en ongevraagd van advies voorzien, en houdt u meteen zicht op het functioneren van de curator. De schuldeiserscommissie is daarmee een uitstekend instrument om de vinger aan de pols te houden.
Vragen over de schuldeiserscommissie? Neem contact op met Rogier Faase.
T: 024 – 381 31 20
E: faase@dirkzwager.nl
