Wat is surseance van betaling?
Surseance van betaling betekent ‘uitstel van betaling’. De al bestaande schulden van uw onderneming worden bevroren en zo lang de surseance loopt, kunnen schuldeisers geen faillissement van de onderneming aanvragen. De nieuwe rekeningen, die na datum surseance verschuldigd worden, dienen echter gewoon betaald te worden. Ook de schuldeisers met een wettelijk voorrangsrecht (zoals de Belastingdienst of een bank) moeten in surseance betaald blijven worden. In die zin geeft surseance van betaling dus maar beperkt lucht.
Aanvraag en het pareren van een faillissementsaanvraag
Surseance van betaling dient met een verzoekschrift te worden aangevraagd bij de rechtbank. Daarvoor hebt u een advocaat nodig. Anders dan bij een eigen faillissementsaanvraag, hebt u hiervoor geen aandeelhoudersbesluit nodig (tenzij de statuten anders bepalen). De beslissing tot een surseance-aanvraag, ligt dus bij het bestuur.
De rechtbank behandelt een surseanceverzoek met voorrang boven een verzoek tot faillissement. Ook als een crediteur een faillissementsaanvraag jegens uw onderneming heeft ingediend, is aangevraagd, is surseance dus nog een mogelijkheid. U kunt hiermee de faillissementsaanvraag pareren.
Voorlopige verlening
Op het moment dat het verzoekschrift is ingediend bij de rechtbank, verleent de rechtbank op zeer korte termijn voorlopige surseance van betaling. De rechtbank benoemt gelijktijdig met deze verlening een bewindvoerder. Alleen in samenwerking en met toestemming van de bewindvoerder kunnen rechtshandelingen worden verricht die het vermogen van de boedel aangaan. Zonder de bewindvoerder is het bestuur van de onderneming dus onbevoegd om bepaalde handelingen te verrichten. U zult dus moeten samenwerken.
Voorlopige verlening houdt in dat de bewindvoerder gedurende een aantal weken gaat onderzoeken of definitieve verlening van surseance op zijn plaats is. Om een definitieve verlening te verkrijgen, zal uw onderneming een positieve liquiditeitsbegroting moeten hebben en mogen de liquiditeitsproblemen niet structureel zijn. Als ondernemer is het verstandig om voorafgaand aan de aanvraag tot surseance een sterkte- en zwakteanalyse uit te voeren over uw onderneming. Op die manier kunt u veel tijd en kosten besparen met een wellicht vooraf gedoemde surseance.
De bewindvoerder houdt toezicht op de toename van de schulden. Alle schulden die na de voorlopige verlening van de surseance zijn ontstaan, moet uw onderneming blijven betalen. Zodra de bewindvoerder vaststelt dat de schulden van de onderneming toenemen en de lopende verplichtingen niet meer betaald kunnen worden, is hij verplicht de rechtbank te verzoeken de surseance om te zetten in een faillissement. De bewindvoerder voert zijn taak dus in de eerste plaats uit voor de belangen van de schuldeisers en pas in de tweede plaats voor de belangen van uw onderneming.
Definitieve verlening
De bewindvoerder kan ook tot de conclusie komen dat u al uw schuldeisers na de verlening van de surseance van betaling volledig of gedeeltelijk kunt voldoen. Hij adviseert dan aan de rechtbank om definitieve surseance van betaling te verlenen. Voordat de rechtbank dat doet, stemmen uw schuldeisers over de definitieve verlening. Twee derde van de schuldeisers, die gezamenlijk meer dan 75% van de totale schulden vormen, moeten vóór de definitieve verlening van surseance stemmen. Dan wordt de surseance in beginsel definitief verleend. De rechtbank kan echter alsnog besluiten de surseance niet verlenen, indien zij van mening is dat schuldeisers benadeeld worden of toch geen vooruitzicht bestaat op (gedeeltelijke) betaling van de schulden. De duur van de verlening van surseance van betaling is maximaal 1,5 jaar.
(Dwang)akkoord
Gedurende de surseance van betaling streeft een onderneming naar volledige of gedeeltelijke voldoening van de schuldeisers. Indien volledige voldoening niet mogelijk is, kunt u ervoor kiezen vanuit de onderneming de schuldeisers een akkoord aan te bieden om de oude schulden (de ‘bevroren’ schulden) af te kopen. De helft van het aantal schuldeisers, die gezamenlijk meer dan 50% van de totale schulden vertegenwoordigen, moeten vóór het aangeboden akkoord stemmen. In die situatie zijn alle schuldeisers, dus ook die tegen stemden, gebonden aan het akkoord. Om die reden wordt dit ook wel een ‘dwangakkoord’ genoemd. Vaak zal er weinig verzet zijn tegen een akkoord aangezien de meeste schuldeisers al hebben ingestemd met de definitieve verlening van de surseance. Daarnaast betekent een afwijzing van het akkoord doorgaans automatisch dat de surseance omgezet wordt in een faillissement. Een akkoord levert voor de schuldeisers bijna altijd meer op dan achter in de rij aansluiten bij een faillissement.
Beëindiging
Een surseance van betaling is succesvol geweest en eindigt na homologatie van het akkoord. Homologatie betekent dat de rechtbank het akkoord heeft goedgekeurd. Uiteraard eindigt een surseance ook indien de bewindvoerder van mening is dat uw totale schulden toenemen. Dan is hij genoodzaakt de surseance om te laten zetten in een faillissement.
Gevolgen en risico's
Surseance van betaling kan u helpen uit een slechte financiële periode te komen. Een succesvolle surseance kan echter moeilijk zijn, omdat u tegen meerdere problemen of vervelende gevolgen kan aanlopen:
- Een eerste probleem is dat in veel overeenkomsten een zogenaamde beëindigingsclausule is opgenomen. Dat betekent dat in het geval van surseance van betaling, de overeenkomst opgezegd kan worden. Als op die manier een groot deel van de overeenkomsten met uw onderneming wegvalt, zal de surseance een mindere kans van slagen hebben. Het is raadzaam voor de aanvraag naar uw lopende overeenkomsten te kijken, dan wel tijdens de surseance goede afspraken te maken met uw leveranciers.
- Ten tweede is de bank een belangrijke schuldeiser die overtuigd moet worden van de wenselijkheid van de surseance van betaling. Financieringsovereenkomsten dienen in beginsel namelijk volledig te worden nagekomen en de daaraan verbonden zekerheidsrechten kan de bank uitoefenen als ware er geen surseance van betaling. In nagenoeg elke financieringsovereenkomst staat dat in het geval van surseance van betaling, de volledige schuld direct opeisbaar is. De bank moet willen meewerken, anders zorgt dit voor een extra groot risico op faillissement.
- Een derde gevolg dat niet onderschat moet worden, is de rol van de bewindvoerder. U voert tijdens de surseance van betaling gezamenlijk met de bewindvoerder de regie over de onderneming. De bewindvoerder drukt dus een belangrijke stempel op uw dagelijkse bedrijfsvoering; het is van belang om te beseffen dat u de zeggenschap over uw onderneming dus deels uit handen geeft.
Tot slot
Surseance van betaling kan een redmiddel zijn voor uw onderneming in financiële nood, zonodig om faillissement te voorkomen. Het is echter een arbeidsintensief proces waarbij veel partijen overtuigd moeten worden van de goede gezondheid van uw onderneming. Lukt dit niet, dan is de kans aanwezig dat het alsnog uitdraait op een faillissement. Het is dus van belang dat u een surseance goed voorbereidt. Denk na over de impact van beëindigingsclausules in contracten met uw leveranciers (welke leveranciers hebt u straks hard nodig?) en maak daar afspraken mee. Zorg ook dat u een exploitatiebegroting hebt klaarliggen, waarmee u de bewindvoerder kunt overtuigen dat en waarom uw onderneming nog levensvatbaar is, zodat het niet uitdraait op een faillissement.
Heeft u vragen over surseance van betaling of wilt u hulp bij het aanvragen daarvan? Neem dan contact op met Maartje ter Horst via terhorst@dirkwager.nl of via 024 - 381 31 92.
