Wat is een EAN-nummer?
Een EAN nummer is een barcode die werkt ter identificatie van specifieke producten. Eerder vertelden wij al wat EAN-nummers precies zijn en geven we drie tips om concurrentie op EAN-nummers tegen te gaan:
- Vul de listing van je product goed in
- Registreer een merk
- Leg bewijs vast
Maar wat nu als een ander toch jouw EAN-nummer gebruikt, kun je daar dan tegen optreden? Deze vraag kwam recentelijk in twee rechtszaken aan de orde.
Concurrentie en online verkoop
De eerste kwestie, bij de Rechtbank van Den Haag, gaat over de online verkoop van speelgoed, te weten de Unicorn-knuffel. De eisende partij (tevens merkhouder) komt er achter dat via Bol.com een knuffel te koop aanbood onder hetzelfde EAN-nummer als die van eiser. In de advertentie zijn ook afbeeldingen van het beeldmerk van eiser te zien en wordt het woordmerk gebruikt.
Merkinbreuk?
Eiser meent dat er sprake was van merkinbreuk.
De eisende partij wordt in dit geval echter in het ongelijk gesteld, want er is sprake van een uitzonderingssituatie. Gedaagde heeft een restpartij geretourneerde producten bij Bol.com gekocht en bood deze opnieuw te koop aan. Binnen deze restpartij zaten ook de eenhoornknuffels die al éérder door de merkhouder waren verkocht. Producten die eerder door of met toestemming van de merkhouder in de handel zijn gebracht, mogen in beginsel vervolgens vrij worden verhandeld. De merkhouder kan zich dan niet meer tegen deze vorm van concurrentie verzetten. Dit heet uitputting van het merkrecht.
Eiser krijgt ook geen gelijk op basis van het auteursrecht. Op het moment dat gedaagde bij Bol.com het EAN-nummer van het product invoerde, zoekt het systeem van Bol.com daar automatisch de opmaak en afbeeldingen van de eerdere advertentie bij. Immers, het EAN-nummer is een nummer dat uniek is voor elk product dus die informatie blijft gelijk. Eiser is akkoord gegaan met de voorwaarden van Bol.com waar in staat dat de aanbieder van een “identiek product” hetzelfde EAN-nummer en daarmee dezelfde productinformatie moet gebruiken. Eiser kan zich volgens de rechtbank om die reden bij de gedaagde partij niet meer op zijn auteursrecht beroepen.
Verboden gebruik van EAN-code
Het Hof Arnhem-Leeuwarden heeft onlangs een arrest gewezen over EAN-code, en kwam met een ander oordeel. Ook in deze zaak ging het om verkopen via Bol.com, maar nu van beddengoed. Gedaagde verkocht beddengoed onder het merk Cool Cotton verkocht en maakte daarbij gebruik van de EAN-nummers en merken van de merkhouder. In dit geval kon de gedaagde partij echter geen beroep doen op de uitzondering van uitputting want de gedaagde partij kon niet bewijzen dat het beddengoed dat zij verkocht onder het merk Cool Cotton, al op de markt was gebracht door de merkhouder. Het Hof oordeelt als volgt over het feit dat gedaagde de nummers-codes voor andere namaak-producten gebruikt:
“Door deze handelwijze is het publiek misleid, in die zin dat de consument dacht een origineel Cool Cotton-product te kopen, terwijl zij een product van andere makelij ontving (zie artikel 6: 193g onder m BW). Dit levert niet alleen een onrechtmatige daad jegens de betrokken consumenten op, maar ook jegens de concurrent die daardoor rechtstreeks wordt benadeeld.”
Het Hof neemt in deze zaak ook auteursrecht- en merkinbreuk aan. Nu de gedaagde enige tijd onder het merk Cool Cotton beddengoed heeft verkocht dat niet van de merkhouder afkomstig was, oftewel namaakproducten heeft verkocht, is er sprake van merkinbreuk.
Het Hof laat zich niet expliciet uit over de vraag of het enkele gebruik van een EAN-nummer al voldoende is om merkinbreuk aan te nemen.
Conclusie
Hoewel deze recente zaken een verschillende uitkomst hebben, is die uitkomst te verklaren. Bij de ene zaak wordt geoordeeld dat sprake is van uitgeputte producten, bij de andere om namaakproducten.
Joost Becker, advocaat merkenrecht
