Omgevingsveiligheid
Aangezien de ruimte in Nederland schaars is zullen bij beslissingen omtrent de ruimtelijke ordening belangenafwegingen moeten worden gemaakt. Hierbij speelt het belang van omgevingsveiligheid – die bij elke keuze in de belangenafweging betrokken dient te worden – een belangrijke rol.
(Onvolledige) belangenafweging
Van Veldhoven geeft aan dat het bij de belangenafweging betrekken van omgevingsveiligheid nog niet altijd even goed gaat en noemt hiervoor drie redenen. Ten eerste is de staatssecretaris van mening dat de nu bestaande instrumenten te abstract en daarmee te ingewikkeld zijn voor niet-specialisten, waaronder de bestuurders over het algemeen vallen die de belangenafweging moet maken. Ten tweede vindt de toets op omgevingsveiligheid vaak achteraf plaats, waardoor er pas achteraf risicobeperkende maatregelen worden getroffen, in plaats van vooraf preventieve maatregelen te implementeren. Tot slot geeft de staatssecretaris aan dat er op regionaal en lokaal niveau nog te weinig oog is voor veiligheid bij de ruimtelijke ordening.
Het aandachtsgebied
Om het belang van omgevingsrisico’s bespreekbaarder te maken, wordt in de Omgevingswet een nieuw instrument opgenomen: het aandachtsgebied. Deze aandachtsgebieden worden opgenomen in een database genaamd het Register Externe veiligheidsrisico’s. Dit register zal alle informatie over risicobronnen bevatten en daardoor worden alle risico’s op kaarten weergegeven in de – voor iedereen toegankelijke – Atlas Leefomgeving. Het bevoegd gezag zal de gegevens over de risicobronnen in hun gebied moeten aanleveren en zal dit tijdig moeten doen, zodat deze risico’s zichtbaar zijn in het Register en direct bij afwegingen in het ruimtelijke domein meegewogen worden. Hierdoor verschuift het gesprek omtrent de omgevingsrisico’s weg van de vraag of een bepaalde keuze verboden is, naar de vraag of alle relevante argumenten kunnen worden afgewogen om tot een evenwichtig besluit te komen. Bestuurders worden zo in staat gesteld om de juiste vragen aan hun adviseurs, waaronder omgevingsdiensten, de GGD en de veiligheidsregio’s, te kunnen stellen om tot een weloverwogen beslissing te komen.
Observatie
De bestaande kerninstrumenten; de omgevingsvisie & programma’s, het omgevingsplan, de omgevingsvergunning en het (provinciale) projectbesluit, wordt nu uitgebreid met een nieuw extra instrument. Dit sluit goed aan bij de maatschappelijke doelen van de wet (art. 1.3. sub a Ow) waaronder ook wordt verstaan het bereiken en in stand houden van een veilige fysieke leefomgeving.
Wilt u meer weten over de Omgevingswet en/of dit kerninstrument?
Dirkzwager verzorgt op alle terreinen van de Omgevingswet (online) cursussen voor specialisten in het bedrijfsleven of de overheidssector. Neem contact op met Jasper Molenaar.
