In een zaak die werd voorgelegd aan de rechtbank Amsterdam heeft eiser een motorreis willen maken van Kaapstad naar Amsterdam. Tijdens deze reis is hem een ongeval overkomen als gevolg waarvan hij een dwarslaesie heeft opgelopen. Eiser claimt zijn schade onder zijn verzekering, die hij bewust voor deze reis heeft afgesloten. Bij de verzekeraar krijgt eiser nul op het rekest. Zijn schade is volgens de verzekeraar niet gedekt omdat de clausule ‘schade opzittenden motor’ geen werelddekking behelst. In rechte volgt een geschil over de uitleg van de verzekeringspolis en de daarin opgenomen polisbedingen.
Het sluiten van de verzekeringsovereenkomst
Eiser wilde zijn motor voor de bewuste reis allrisk verzekeren. De reisorganisatie die de reis organiseert verwees eiser naar een tussenpersoon. De tussenpersoon stuurde eiser een offerte waarin een WA-dekking was opgenomen evenals een allriskdekking. De WA-dekking gold enkel voor de IVB-landen (de landen die staan genoemd op de zogenoemde groene kaart). Voor de landen in Afrika wees de tussenpersoon erop dat ter plekke voor een WA-dekking gezorgd moet worden. Eiser verifieert of hij het goed heeft begrepen dat geen enkel land en geen enkele omstandigheid is uitgesloten. De tussenpersoon herhaalt hetgeen eerder aan eiser is meegedeeld. Begin 2014 sluit eiser een ‘Seven Summits Motorverzekering’ af.
Voor zover hier van belang staat op het polisblad van de motorverzekering:
“Polisgegevens
[…]
Dekkingsgebied: Landen van IVB”
“Verzekerde risico’s
Dekking: Motor aansprakelijkheid
[…]
Dekking: Motor casco
[…]
Dekking: Motor schade opzittenden”
“Clausules
LRM42 Werelddekking (BMW)
[…]”
Op het clausuleblad Motorverzekering staat onder andere:
“Werelddekking voor (beperkt) Casco
In afwijking van wat daarover in de polisvoorwaarden staat vermeld, geldt dat voor het verzekerde onderdeel (beperkt) Casco het dekkingsgebied is uitgebreid tot de gehele wereld.”
De Algemene Voorwaarden Motor houden onder meer het volgende in:
“U bent verzekerd in de landen die op uw Internationale Motorrijtuigverzekeringskaart (de groene kaart) staan. U bent niet verzekerd in de landen de [sic] op de groene kaart zijn doorgestreept.”
De Bijzondere Voorwaarden Schade opzittenden Motor houden in:
“U bent verzekerd voor schade die u of een mede-verzekerde lijdt door een verkeersongval als bestuurder of passagier van uw motor. [...]”.
Het geschil
Eiser meent dat de polis zo moet worden uitgelegd dat alle verzekerde risico’s wereldwijd gedekt zijn. Als de verzekeraar een uitsluiting had willen bewerkstelligen dan had zij volgens eiser een dergelijke uitsluiting expliciet in de polis moeten opnemen, althans moet de polis – op grond van de contra proferentem-regel – op deze wijze en aldus in het voordeel van eiser worden uitgelegd.
De verzekeraar verweert zich met de stelling dat uit de polis volgt dat de verzekerde risico’s allemaal zijn beperkt tot de IVB-landen en dat alleen voor de cascodekking (en de reisverzekering) een uitzondering is gemaakt die een werelddekking inhoudt. Dit zou volgens de verzekeraar duidelijk uit de betreffende clausule blijken. Voor zover eiser dat niet zou hebben begrepen zou dit volgens de verzekeraar aan de advisering van de tussenpersoon te wijten zijn.
De uitleg van het polisbeding
De rechtbank Amsterdam oordeelt dat een beding over het dekkingsgebied bij onderhavige verzekering een kernbeding is. De voor de consument meest gunstige uitleg prevaleert op grond van artikel 6:238 lid 2 BW alleen wanneer het beding niet duidelijk en begrijpelijk is geformuleerd. Volgens de rechtbank zijn de betreffende bedingen duidelijk. Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft echter beslist dat enkel grammaticale duidelijkheid niet voldoende is. Volgens het Hof van Justitie moet de consument de draagwijdte van het beding hebben begrepen. Volgens de rechtbank heeft eiser in onderhavig geval begrepen dat de dekking in beginsel beperkt was tot de IVB-landen, maar niet dat de uitzondering daarop (de werelddekking) beperkt was tot het verzekerde casco (en de reisverzekering).
De rechtbank dient vervolgens vast te stellen: “of een normaal geïnformeerde en redelijk omzichtige en oplettende gemiddelde consument op basis van alle relevante feitelijke gegevens, waaronder de reclame en informatie die door de verzekeraar bij de onderhandeling van de verzekeringsovereenkomst en, meer in het algemeen, binnen het contractuele kader zijn verstrekt, niet alleen kon weten dat dekking voor de ‘Schade opzittenden Motor’ beperkt was tot de IVB-landen, maar ook de economische gevolgen van de beperking van de door de verzekering geboden dekking kon inschatten.”
Het oordeel in rechte
De rechtbank overweegt vervolgens – zakelijk weergegeven – als volgt. De dekkingsbeperking volgt niet uit de naam van de verzekering (Seven Summits zou volgens de rechtbank juist eerder verwijzen naar een wereldwijde dekking omdat Seven Summits staat voor de zeven hoogste toppen van de zeven continenten op aarde) en alleen voor de reisverzekering kon een keuze worden gemaakt uit het dekkingsgebied. Volgens de rechtbank volgt de beperking echter wel uit het polisblad (daar staat immers “Dekkingsgebied: Landen van de IVB”). Anderzijds staat op de polis ook een verwijzing naar een werelddekking: “LRM 42 Werelddekking (BMW)”. Deze laatste bepaling verwijst volgens de verzekeraar echter naar de clausule “Werelddekking voor (beperkt) Casco”. De aanduiding “LRM42” komt alleen niet terug in het clausuleblad. Volgens de rechtbank kon het voor eiser daarmee niet zonder meer duidelijk zijn dat het dezelfde clausule betrof. Temeer niet om dat de titels verschillen.
De rechtbank oordeelt vervolgens: “Het standpunt van [verzekeraar] komt er derhalve op neer dat na lezing van de volledige verzekeringsvoorwaarden een consument had moeten concluderen dat er geen (andere) clausule “werelddekking (BMW)” bestond, dat met de verwijzing naar de clausule “werelddekking (BMW)” werd gedoeld op de clausule “werelddekking voor (beperkt) casco” en dat dus uit het systeem van de “Seven Summit” verzekering volgde dat er wel werelddekking bestond voor de afgesloten reisverzekering (met dekking voor ongevallen) en voor het verzekerde casco, maar niet voor de W.A. verzekering of de verzekerde “schade opzittenden”. Dat is, naar het oordeel van de rechtbank, niet duidelijk en begrijpelijk.”
Toch gaat het mis voor eiser. De verzekeraar beroept zich op de wetenschap van de tussenpersoon en voert aan dat zij erop mocht vertrouwen dat de tussenpersoon aan eiser zou uitleggen dat alleen voor de reisverzekering en het verzekerde casco een wereldwijde dekking bestond. Als gevolg van het feit dat dit door eiser niet voldoende is weersproken, concludeert de rechtbank dat de tekst en systematiek van de polis als geheel voor een consument die door een tussenpersoon werd bijgestaan (voldoende) duidelijk en begrijpelijk was. De rechtbank komt dus niet toe aan het toepassen van het contra-proferentum-beginsel. Het oordeel van de rechtbank betekent dat de schade die eiser heeft geleden als gevolg van het ongeval in Afrika niet onder voornoemde verzekering is gedekt.
Conclusie
Het oordeel van de rechtbank toont aan dat de gevolgen van een ongeval voor rekening van de consument kunnen komen wanneer een consument wordt bijgestaan door een tussenpersoon die kennis had of zou moeten hebben van de juiste uitleg van de polis(bedingen), maar dit kennelijk niet of niet voldoende aan de betreffende consument heeft duidelijk gemaakt. Een aanvankelijk als niet duidelijk en begrijpelijk bestempelde uitleg van de polis en de polisbedingen kan hierdoor alsnog voor rekening van de consument komen.
Uitleg polis(beding): wereldwijde dekking of niet?
In een zaak die werd voorgelegd aan de rechtbank Amsterdam heeft eiser een motorreis willen maken van Kaapstad naar Amsterdam. Tijdens deze reis is hem een ongeval overkomen als gevolg waarvan hij een dwarslaesie heeft opgelopen. Eiser claimt zijn schade onder zijn verzekering, die hij bewust voor deze reis heeft afgesloten. Bij de verzekeraar krijgt eiser nul op het rekest. Zijn schade is volgens de verzekeraar niet gedekt omdat de clausule ‘schade opzittenden motor’ geen werelddekking behel...
Leestijd
Auteur artikel
Lieke Carrière-Verlinden
Gepubliceerd
02 september 2016
Laatst gewijzigd
16 april 2018