Afstandsgrens
Naar aanleiding van de ViA15-uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (tussenuitspraak van 20 januari 2021, ECLI:NL:RVS:2021:105) heeft BIJ12 in samenwerking met het Rijk en de provincies een handreiking opgesteld voor het bepalen van het depositie-effect van wegverkeer binnen een afstand van 5 km van de weg. Daarover schreven wij al eerder een artikel. In voornoemde uitspraak is ook duidelijk aan het licht gekomen dat Aerius geen rekening houdt met stikstofuitstoot door wegverkeer op een afstand van meer dan 5 km van de weg.
Meten & Berekenen Stikstof
In een kamerbrief van 9 juli jl. wordt de keuze voor een vaste afstandsgrens nader toegelicht. Het adviescollege Meten en Berekenen Stikstof bracht eerder twee adviezen uit om de berekening van de stikstofneerslag te verbeteren. Op basis van deze adviezen wordt o.a. het aantal meetnetten uitgebreid. Het adviescollege wees ook op de onbalans tussen het gewenste detailniveau van berekenen en de onzekerheid van het rekenmodel. Daarnaast waren de verschillende afstandsgrenzen voor de verschillende emissiebronnen volgens het adviescollege niet goed uitlegbaar. In het huidige model geldt dat voor wegverkeer de neerslag van stikstof na 5 kilometer niet meer meetelt. Voor andere bronnen, zoals stallen en scheepvaart, gelden nu geen afstandsgrenzen.
Stikstofneerslag op grote afstanden
Het is voor initiatiefnemers die een natuurtoets laten uitvoeren moeilijk om op grote afstanden maatregelen te nemen om zeer geringe stikstofdeposities te beperken. De keuze om uit te gaan van een afstandsgrens van 25 kilometer voor alle emissiebronnen, betekent dat een initiatiefnemer de stikstofdepositie die het project veroorzaakt binnen deze zone indien nodig moet beperken. Ecologisch onderzoek of beperkende stikstofmaatregelen buiten deze zone (NB buiten deze zone op langere afstand zijn vaak gering en zou wellicht volstaan kunnen met een ecologische voortoets) zijn dan niet langer nodig. Voor het effect van projecten op de totale landelijke stikstofdepositie buiten de 25 kilometer grens komt het kabinet binnenkort met extra (bron)maatregelen, zo blijkt uit de Kamerbrief.
Aanpassing AERIUS Calculator eind 2021 / begin 2022
Het rekeninstrument AERIUS Calculator zal op onderdelen worden aangepast om ervoor te zorgen dat de stikstofneerslag van een bron tot maximaal 25 kilometer wordt berekend. Deze aanpassing is naar verwachting eind 2021 of begin 2022 gereed. Het lijkt er op dat met de nieuwe calculator voor bijvoorbeeld woningbouwprojecten de uitkomst van de berekening wel eens nadeliger zou kunnen zijn dan met de huidige calculator. In de kamerbrief wordt dit ook opgemerkt:
Consequenties voor de toestemmingsverlening
Voor vele projecten die leiden tot emissies betekent de maximale rekenafstand van 25 kilometer een aanzienlijke beperking van de onderzoekslast ten opzichte van de huidige situatie waarbij geen afstandsgrens geldt. Voor veel projecten worden de onderzoekskosten lager omdat minder natuurgebieden ecologisch beoordeeld hoeven te worden in een voortoets of passende beoordeling. Voor projecten met een verkeersaantrekkende werking echter, zoals grote woningbouwprojecten en rijks- en provinciale infrastructuurprojecten, leidt een maximale rekenafstand van 25 kilometer tot een grotere onderzoekslast en mogelijk een grotere mitigatieopgave dan in de huidige situatie waarbij een afstandsgrens van 5 kilometer wordt gehanteerd. Per saldo zal door de implementatie van een afstandsgrens voor projectspecifieke berekening van projecten een verschuiving optreden ten aanzien van toestemmingsverlening in brede zin.
Heeft u een concreet project en wilt u weten wat de lancering van de nieuwe versie voor u betekent, neem dan contact op met Jasper Molenaar en/of Bart de Haan.
