BkartA kritisch over het verbod op verkoop via online marktplaatsen

In een persbericht van 28 april 2014 heeft het Bundeskartellamt (BkartA) Adidas schrapt onder druk van het BkartA het verbod voor verkoop via online marktplaatsen), de Duitse mededingingsautoriteit, laten weten van mening te zijn dat producenten hun distributeurs niet mogen verbieden producten via online marktplaatsen als E-bay en Amazon te verkopen. Een dergelijk verbod beperkt namelijk de mededinging.

Het voorlopige oordeel van het BkartA
Het BkartA doet onderzoek naar het Duitse selectieve distributiestelsel van sportschoenenfabrikant ASICS.  ASICS verbiedt haar distributeurs om ASICS producten te verkopen op online marktplaatsen zoals E-bay en Amazon. Daarnaast is het de distributeurs niet toegestaan prijsvergelijkingssites te ondersteunen. Verder mogen de merktekens van ASICS niet op websites van derden worden gebruikt, ook niet om klanten naar de webwinkel van officiële distributeurs van ASICS te leiden.

Na een eerste onderzoek is het BkartA tot het voorlopige oordeel gekomen dat de drie verboden die ASICS haar distributeurs oplegt de mededinging beperken. Elk verbod afzonderlijk wordt door het BKA aangemerkt als een harde kern beperking. In de visie van het BkartA dient het distributiestelsel van ASICS er primair toe om de prijsconcurrentie zowel op internet als in fysieke winkels te kunnen controleren. Samen vormen de drie verboden feitelijk een verbod op internetverkoop, aldus het BkartA. Hierdoor wordt niet alleen de concurrentie tussen de distributeurs van ASICS beperkt, maar ook de concurrentie op de markt voor sportschoenen. ASICS heeft immers een groot marktaandeel, terwijl andere producenten van sportschoenen de internethandel op een vergelijkbare wijze beperken.

Interessant is verder dat het BkartA bijzonder kritisch is over het fijnmazige distributiestelsel dat ASICS heeft opgezet. ASICS kent maar liefst meer dan 20 verschillende distributeurscategorieën. Sommige distributeurs krijgen daarbij verschillende productassortimenten toegewezen. Bovendien kunnen veel distributeurs slechts een beperkt productassortiment aan eindgebruikers verkopen.

ASICS heeft tot 10 juni 2014 de tijd om op het voorlopige oordeel van het BkartA te reageren. De procedure tegen ASICS staat overigens niet op zich. Het BKA heeft ook andere producenten van sportschoenen in het vizier, zoals Adidas.

Internetverkoop
Verkoop via een webwinkel wordt aangemerkt als passieve verkoop. Passieve verkoop ziet op klanten die zich op eigen initiatief bij de distributeur melden. Uit de  Europese Groepsvrijstelling verticale samenwerking volgt dat een verbod op passieve verkoop een zogenaamde harde kern beperking is. Daarom is ook een verbod op internetverkoop een harde kern beperking. Hiermee is niet gezegd dat een producent helemaal geen eisen mag stellen aan het gebruik van internetsites door distributeurs. In de bij de groepsvrijstelling bijbehorende Richtsnoeren inzake verticale beperkingen wordt uiteengezet dat een producent in het kader van de groepsvrijstelling kwaliteitsnormen kan opleggen voor het gebruik van een internetsite voor het doorverkopen van zijn producten, zoals hij dit ook kan voor een winkel, catalogusverkoop of reclame en promotie in het algemeen.

Het voorlopige oordeel van het BkartA laat zien dat het oppassen geblazen is met het stellen van eisen aan internetverkoop. Verplichtingen die erkende distributeurs ontmoedigen om internet te gebruiken om een groter aantal en een grotere verscheidenheid aan klanten te bereiken door criteria voor onlineverkoop op te leggen die niet equivalent zijn aan de criteria voor verkoop in de fysieke winkel, worden aangemerkt als harde kern beperkingen. Dit betekent niet dat de criteria voor onlineverkoop gelijk moeten zijn aan de criteria voor offlineverkoop, maar dat zij dezelfde doelstellingen en vergelijkbare resultaten moeten hebben en dat het verschil tussen de criteria gerechtvaardigd moet zijn door de verschillende aard van beide distributiewijzen.