1. Home
  2. Kennis
  3. Artikelen
  4. Blockchain en intellectuele eigendom: een goede combinatie?

Blockchain en intellectuele eigendom: een goede combinatie?

Blockchain was hét buzzword van 2017 (en is dat nog steeds). Enkele bekende toepassingen van de blockchain worden besproken in een eerdere blog. Blockchain biedt ook kansen voor bedrijven die werken met data waarop intellectuele eigendomsrechten rusten. In deze bijdrage bespreek ik twee toepassingen van blockchaintechnologie bij het beheer van intellectuele eigendomsrechten, vertrouwelijke informatie en know how.Blockchain in een notendopDe behoefte waarop blockchain een antwoord biedt is bri...
Leestijd 
Auteur artikel Jeroen Lubbers
Gepubliceerd 19 maart 2018
Laatst gewijzigd 16 april 2018
Blockchain was hét buzzword van 2017 (en is dat nog steeds). Enkele bekende toepassingen van de blockchain worden besproken in een eerdere blog. Blockchain biedt ook kansen voor bedrijven die werken met data waarop intellectuele eigendomsrechten rusten. In deze bijdrage bespreek ik twee toepassingen van blockchaintechnologie bij het beheer van intellectuele eigendomsrechten, vertrouwelijke informatie en know how.

Blockchain in een notendop


De behoefte waarop blockchain een antwoord biedt is briljant in zijn eenvoud. Hoe kunnen we een computersysteem zo inrichten, dat we in hoge mate kunnen vertrouwen op de juistheid van de gegevens die daarin zijn opgenomen? Blockchaintechnologie kan die mate van vertrouwen bieden door een combinatie van versleutelingstechniek en het decentraal opslaan van data.

Blockchaintechnologie werkt als een soort 'grootboek'. Iedere transactie binnen het netwerk wordt opgenomen in dat grootboek. Telkens als een transactie plaatsvindt, worden er 'blocks' toegevoegd aan de 'chain' van gegevens. (Vandaar de naam 'block-chain'.) Daarbij wordt in iedere nieuwe block een verwijzing naar de voorgaande block opgenomen. Hierdoor kan men achteraf wijzigingen in eerdere blocks opmerken. De blockchain biedt dus 'trust' door het gebruik van versleutelingstechnieken.

Daarnaast is een blockchain per definitie decentraal. Het draait niet op slechts één server (een 'node'), maar kan - in theorie - op duizenden nodes wereldwijd tegelijkertijd draaien.  Alle nodes beschikken over dezelfde ketting van gegevens. Zodra een block wordt toegevoegd aan de ketting, zullen alle nodes in het netwerk de juistheid daarvan controleren. Door de decentrale aard van de blockchain heeft manipulatie van gegevens op één node geen effect. De wijziging zal immers door alle andere servers worden opgemerkt en geweigerd. Een goed voorbeeld hiervan is de blockchain waarop alle bitcoin-transacties worden bijgehouden.

Verspreiden van gevoelige bedrijfsinformatie


Het blijkt in de praktijk vaak lastig om gevoelige (technische) informatie veilig aan derden te verstrekken. In een ontwikkeltraject van een product wil je bijvoorbeeld niet dat potentiële investeerders met jouw idee aan de haal gaan. Wij adviseren klanten daarom altijd om vooraf goede afspraken te maken over de geheimhouding daarvan. Dit wordt meestal een 'NDA' genoemd.

Blockchain zou daarbij kunnen helpen. De ondernemer kan zijn gevoelige gegevens (ontwerpdocumenten, etc.) versleuteld in een blockchain stoppen, en potentiële investeerders een toegangssleutel geven waarmee zij inzage krijgen. Een verplichte NDA kan ook onderdeel van die inzage zijn. De blockchain kan zowel het verspreiden van gegevens, het tekenen van de NDA en de toegang tot gegevens verzorgen. Achteraf kan de ondernemer precies zien wie en wanneer zijn gegevens heeft ingezien. Een ‘dief’ is dan gauw achterhaald.

Register van intellectuele eigendomsrechten


Een andere toepassing van blockchain is een register van intellectuele eigendomsrechten. Sommige IE-rechten kennen al een register, zoals merken- en octrooirechten. De gegevens die in het register staan vermeld zijn leidend. Er zijn echter ook IE-rechten, auteursrechten in het bijzonder, die niet geregistreerd hoeven te worden.

Als jij als auteursrechthebbende meent dat iemand anders inbreuk maakt, dan rust op jou in principe de bewijslast van de inbreuk. Als de inbreukmaker zich verweert met de (gemotiveerde) stelling dat hij of zij in werkelijkheid éérder was dan jij, dan zal je dus het tegendeel moeten bewijzen. En dat is soms lastig; er is immers geen register waaruit dat blijkt. Je zult dan (bijvoorbeeld) met gedateerde e-mails, ontwerptekeningen, manuscripten, etc. moeten aantonen wanneer jij een werk gemaakt hebt.

In een blockchain-database kan dergelijke informatie worden vastgelegd. De auteursrechthebbende kan zijn werken (versleuteld) - in ieder stadium van ontwikkeling - naar de blockchain uploaden. Achteraf kan men dan controleren op welk moment de werken zijn geüpload. Daardoor kan bij geschillen over auteursrechten het bestaan van de (beschermde) werken op een bepaald moment niet meer worden betwist.

Een kleine nuance


Enige nuance is wel op zijn plaats. Hoewel de mogelijkheden met blockchain eindeloos lijken, is het niet zo dat al deze ontwikkelingen revolutionair of zelfs nieuw zijn. Het registreren van gegevens waarop auteursrechten rusten is namelijk al jaren mogelijk met een i-depot bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE). De meerwaarde die blockchaintechnologie daarbij biedt, is dat de registratietechnologie zelf vertrouwen biedt in de echtheid van de registratie, en niet een tussenpersoon zoals het BBIE.

Daarnaast is het zo dat de zwakste schakel in een systeem altijd de mens zelf zal blijven. Hoewel blockchain ervoor kan zorgen dat het computersysteem zelf veilig is, kan de potentiële investeerder uit het eerste voorbeeld er alsnog vandoor gaan met je ideeën. Dat kan de blockchain niet ondervangen.

Blockchain een (r)evolutie?


De blockchain is een evolutie van bestaande technologie. Het kan worden ingezet om de distributie van beschermde en vertrouwelijke gegevens en know how te automatiseren. Gelet op het (cryptografische) vertrouwen dat blockchaintechnologie biedt, is de blockchain bij uitstek geschikt om bewijs van het bestaan en verstrekken van die gegevens vast te leggen. Door blockchaintechnologie te gebruiken om beschermde en vertrouwelijke gegevens (versleuteld) vast te leggen, kunnen (transparante en) decentrale databases worden opgezet. Met die functionaliteiten zijn allerlei toepassingen te bedenken. Maar omdat deze technologie slechts een schakel in het geheel is, is het de vraag of de blockchain ook tot een revolutie zal leiden.

Vragen?


Heeft u vragen over blockchaintechnologie? Neem gerust contact op, wij kunnen u verder helpen.